موشک‌ شهاب موضوع مذاکرات هسته‌ای؟!

سرویس سیاسی «فردا»: تازه ترين اطلاعاتي كه درباره خواسته هاي آژانس انرژي اتمي از ايران منتشر شده است ابعاد جديدي از اهداف نهايي غربي‌ها در مذاكرات جامع هسته اي را نشان مي دهد. در اين راستا اولي هاينونن، رئيس پيشين بازرسان آژانس انرژي اتمي و عضو ارشد موسسه بلفر با انتشار گزارشي به بررسي ابعاد فعاليت‌هاي نظامي غير هسته‌اي ايران پرداخته و مدعي شده است ايران طبق توافق 7 ماده‌اي خود با آژانس در ماه فوريه سال جاري ميلادي- بهمن 92 - متعهد شده است درباره اين فعاليت‌ها پاسخ بدهد تا شك و شبهه درباره هر نوع فعاليت‌هاي غير متعارف ايران در زمينه موشكي و هسته اي رفع شود. به گزارش تهران امروز، هاينونن اين گزارش را در شرايطي منتشر كرده است كه اين روزها بسياري از رسانه‌هاي غربي در تحليل هاي خود درباره مذاكرات نهايي هسته‌اي ايران و 5+1 مي نويسند كه ايران بايد پاسخگوي برخي فعاليت‌هاي موشكي بالستيكي خود باشد. اين در حالي است كه فعاليت‌هاي موشكي ايران كاملا متعارف بوده و در چارچوب استراتژي دفاعي كشور تدارك ديده شده است و به تصريح سياستمداران ايران خاصيت بازدارندگي دارد. با اين حال به نظر مي‌رسد غربي‌ها بخصوص آمريكايي‌ها بسيار تمايل دارند تا فعاليت‌هاي موشكي ايران را نيز داخل در مذاكرات نهايي هسته‌اي كنند. البته به نوشته رسانه‌‌هاي غربي نقش پشت پرده اسراييل در اين ميان بسيار مهم است چرا كه سران تل‌آويو به واشنگتن فشار مي‌آورند تا تمام فعاليت‌هاي هسته‌اي و فعاليت‌هاي نظامي ايران مانند توان موشكي ايران را داخل در مذاكرات كنند. البته مقامات ايران از جمله محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه در آخرين اظهار‌نظر خود گفته است كه به جز فعاليت‌هاي هسته اي ايران درباره مسائل ديگري با گروه 1+5 مذاكره نمي‌كنيم. با اين حال طرف غربي تحليل‌ها و خبرهايي را منتشر مي‌كنند كه نشان مي‌دهد از ديد آنان قرار است درباره برخي فعاليت‌هاي نظامي غير هسته اي ايران نيز مذاكره شود.هاينونن گزارش به‌روز شده‌ای را از تلاش‌های ایران و آژانس برای حل مسائل مربوط به مطالعات ادعایی (ابعاد نظامی‌احتمالی در برنامه هسته‌ای ایران) ارائه کرد. به گزارش ایسنا، هاينونن در این گزارش نوشت: ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در تاریخ 9 فوریه به توافقی در زمینه هفت اقدام عملی که باید تا پانزده مي توسط ایران اجرایی شود، دست یافتند. ایران در آن سند موافقت کرد که اطلاعات و توضیحاتی را به آژانس ارائه دهد تا «نیاز یا کاربرد اعلام شده توسط ایران برای توسعه چاشنی‌های انفجاری الکتریکی» را ارزیابی کند. این مسئله یکی از مواردی است که نگرانی‌های آژانس درباره ابعاد نظامی‌احتمالی برنامه هسته‌ای فعلی یا گذشته ایران را به همراه داشت. این امر در قطعنامه 2010 شورای امنیت سازمان ملل نیز انعکاس یافته است؛ این قطعنامه تایید می‌کند که « ایران باید همکاری کاملی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در زمینه همه مسائل باقی‌مانده، به ویژه مسائلی که باعث نگرانی‌هایی درباره ابعاد نظامی‌احتمالی برنامه هسته‌ای ایران می‌شوند داشته باشد، از جمله با ارائه دسترسی بدون تاخیر به همه سایت‌ها، تجهیزات، افراد و اسناد درخواست شده توسط آژانس.» ابعاد نظامی‌احتمالی چه هستند؟ گزارش آژانس در ماه مي سال 2008 و نوامبر 2011 به آنها اشاره دارد. آژانس ملزم شده است که تضمین‌هایی درباره فقدان مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه کند. به بیان دیگر تایید کند که همه مواد هسته‌ای در ایران کاربرد صلح‌آمیز دارند. برای اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌بتواند این کار را انجام دهد ایران باید با آژانس برای حل سوالات مربوط به آنچه در ادامه می‌آید، همکاری کند: طراحی دستگاه ورود مجدد موشک «شهاب 3» به طوری که بتواند یک خرج کروی شکل را در خود جاي دهد؛ طراحی سیستم فیوز، پرتاب و مسلح کردن یک خرج جدید؛ مطالعات مربوط به انفجارات بالا از جمله آزمایش با سیم‌های نازک انفجاری؛ مطالعات هیدرودینامیک از جمله درخواست برای بازدید از یک اتاق آزمایش در پارچین؛ برنامه خرید مواد هسته‌ای از جمله پروژه موسوم به نمک سبز ایران و یک درخواست خارجی برای تبدیل مجدد اورانیوم و تجهیزات قالب‌گیری؛ تهیه سند فلز اورانیوم که تولید اجزای اورانیوم با غنای بالا برای یک دستگاه انفجاری هسته‌ای را توضیح می‌دهد؛ تهیه و تحقیق و توسعه موسسات و شرکت‌های مربوطه نظامی‌که می‌تواند ربط هسته‌ای داشته باشد؛ تولید تجهیزات و اجزای هسته‌ای توسط شرکت‌های متعلق به صنایع دفاعی. دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌نمی‌تواند بدون حل این مسائل به این نتیجه برسد که همه مواد هسته‌ای در ایران ماهیت صلح‌آمیز دارند، چیزی که برای جلب اعتماد جامعه بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران حیاتی است. مقدمه برنامه اقدام مشترک که در تاریخ 24‌نوامبر بین ایران و گروه 1+5 در ژنو امضا شد به گام‌های اضافی اشاره دارد که باید در فاصله بین اقدامات اولیه در برنامه اقدام مشترک و گام نهایی اتخاذ شود. این گام‌های اضافی ظاهرا شامل پرداختن به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل است. یک توافق جامع (از جمله غنی‌سازی اورانیوم) تنها زمانی می‌تواند حاصل شود که تردیدها درباره توانایی نظامی‌هسته‌ای ایران به نحو قابل قبولی رفع شود. فهرست سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌طولانی است و چاشنی انفجاری الکتریکی فقط یکی از موضوعات فرعی آن است. اگرچه ما از تحولات اخیر بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌استقبال می‌کنیم این پروسه هنوز پایان نیافته است. باید تاکید کرد که بسیاری از مسائل ذکر شده در فهرست بالا به یکدیگر ربط دارند و نمی‌توان آنها را جدا از هم حل کرد. به بیان دیگر باید اقداماتی از جانب ایران ارائه شود که به آژانس اجازه دهد کل تصویر نگرانی‌هایش درباره ابعاد نظامی‌احتمالی را رفع کند. این باید یکی از شروط مشخص برای رسیدن به یک توافق نهایی که از نظر اصول پادمانی معنادار است، باشد. هاینونن در ادمه با ادعای پنهانی بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران نوشت: روند راستی‌آزمایی وقت‌گیر خواهد بود و سال‌ها طول خواهد کشید، به ویژه برای یک برنامه هسته‌ای ایران که گسترده و پیچیده است. همکاری مناسب از جانب ایران می‌‌تواند مسیر را به سمت یک توافق درازمدت‌تر فراهم کند که یک برنامه هسته‌ای محدود را که مانع از رسیدن به توانایی هسته‌ای تسلیحاتی می‌شود در جای خود قرار می‌دهد. گام‌های عملی که در توافق فعلی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌مطرح شده است تنها به بخش کوچکی از ابعاد نظامی‌احتمالی می‌پردازد. در نشست بعدی 18 فوریه، 1+5 باید نهایت تلاشش را بکند تا در حمایت از فعالیت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌که در بالا ذکر شد، خواستار گام‌های اضافی از جانب ایران شود. تفكيك فعاليت‌هاي نظامي و هسته اي ممكن نيست؟ نگاهي به گزارش‌هاينونن نشان مي‌دهد كه از ديد غربي‌ها برخي فعاليت‌هاي نظامي ايران از جمله توسعه موشك‌هاي شهاب 3 با فعاليت‌هاي هسته اي قابل تفكيك نيست و ايران بايد در اين زمينه و بصورت همزمان توضيح بدهد. از ديد نمايندگان غرب فعاليت‌هاي موشكي ايران محل شك و شبهه است و حتي‌هاينونن در گزارش خود مدعي شده است ايران پذيرفته است درباره برخي از اين فعاليت‌ها توضيح بدهد. با اين حال مقامات دولت از جمله مقامات وزارت خارجه گزارش غربي‌ها در اين باره را به طور كلي وارد ندانسته و مي‌گويند ايران جز درباره فعاليت‌هاي هسته اي خود درباره موضوعات ديگري مذاكره نمي كند. با اين حال طرف غربي هم بر گفته‌هاي خود اصرار داشته و چنين مي‌نماياند كه آنان در توافق نهايي هسته اي دنبال اهداف غير هسته اي هم مي‌گردند. مي‌توان گفت كاهش شديد فعاليت‌هاي هسته اي ايران، تعطيلي غني‌سازي 20 درصدي، تعطيلي برخي مراكز هسته اي ايران مانند اراك و فردو و محدود كردن توان موشكي ايران از جمله اهدافي است كه غرب در پي آن است و البته هر بار هم ايران پذيرفتن چنين خواسته‌‌هايي را زياده خواهي دانسته است.