توافقنامه ژنو می‌توانست بهتر باشد/ «دروغ بزرگ» را چه کسی بر زبان راند؟ / نقد حقوقدان‌ها بر توافقنامه ژنو اتفاق خوبی‌ است

سرويس سياسي «فردا»؛ شاید در کنار تیم مذاکراتی، کسی را مسلط‌تر از علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی به توافقنامه ژنو و مباحث هسته‌ای نتوان پیدا کرد. همو که زمانی هدایت مذاکرات هسته‌ای را به‌عهده داشت معتقد است توافقنامه ژنو در چارچوب نظام بوده، اما‌ این توافقنامه می توانست بهتر منعقد شود. در ادامه بخش‌هایی از گفت‌وگوی همشهری با علی لاریجانی را بخوانید: قبل از مذاکرات ژنو در گفت‌وگویی با آسوشیتدپرس گفتید ایران می‌تواند روی مازاد 20درصدمذاکره کند. این بحث‌ تکذیب شد اما نهایتا روی همین موضوع در ژنو توافق شد. آیا بخشی از استراتژی هسته‌ای نظام را شما پیش می‌برید؟ «‌ بحثی که از من در آن زمان مطرح کردند دقیق نبود. خبرنگار می‌خواست چیزی که میل خودش بود را منتقل کند. لکن در این مذاکرات اخیر هم مسئله 20درصد مطرح شد.» شما منتقد آقای روحانی بودید در زمانی که مذاکرات سعدآباد منعقد شد و الان حامی سیاست‌های ایشان هستید در زمانی که توافقنامه ژنو منعقد شده است. در هر دو‌ توافقنامه بحث تعلیق مطرح است. این پارادوکس چگونه قابل تعریف است؟ «پارادوکس نیست. الان بحث تعلیق غنی‌سازی‌ نیست. آقای روحانی و دیگران هم این موضوع را گفته‌اند. اخیرا هم در 22بهمن آقای روحانی گفتند که به هیچ وجه زیر بار تعلیق غنی‌سازی‌ نمی‌رویم. پس شرایط کاملا متفاوت است. ملاحظه کنید در آن زمان ایران به هر دلیل تعلیق را پذیرفت؛ اختلاف نظر هم در داخل کشور بود اما به هر حال ایران تعلیق را پذیرفت، ولی غربی‌ها نفهمیدند. به‌عبارت خیابانی‌اش حقه بازی کردند. پس 2زمان است و 2شرایط. الان بحث تعلیق نیست که اگر بود اشکال داشت. من می‌دانم که نیست.» آقای روحانی از حقوقدانان خواسته‌اند که متن توافقنامه ژنو را نقد کنند. شما چه نقدی به این توافقنامه دارید؟ « دو‌ بحث است. اینکه آقای روحانی گفته‌اند حقوقدان‌ها نقد کنند اتفاق خوبی است. این بحث‌ها درباره توافقنامه باید تجربه‌ای برای بعد بشود. بحث دیگر درباره خود این توافقنامه است. ببینید این توافقنامه مثل هر کار دیگری می‌تواند فراز و فرود داشته باشد. طرفین درون یک مذاکره چالشی به توافق می‌رسند. مقداری سبک و سلیقه هم در آن نقش دارد. اگر سؤال این باشد که آیا این توافق خارج از چارچوب‌های مورد نظر نظام بوده است؟ نه! تقریبا چارچوب‌ها رعایت شده است. آیا می‌شود بهتر باشد؟ بله! ممکن است این سؤال را از آقای ظریف هم بپرسید بگوید که می‌شد بهتر باشد. آقای روحانی هم ممکن است بگوید این توافقنامه نقص و نواقصی دارد. کسی نمی‌گوید نقص ندارد. طبعا ایران اگر هیچ امتیازی ندهد خیلی خوب است.» یک تفاوت در رویکرد رفتاری و شعاری دولت نسبت به مجلس دیده می‌شود. بحثی ‌آقای حجاریان مطرح کردند و از کلید واژه انحلال مجلس استفاده کردند. آقای ترکان اتهام تقابل با دولت را به مجلس زدند. اینگونه صحبت‌های نزدیکان دولت با رویکرد شعاری دولت که رئیس دولتش خود را فرزند مجلس می‌داند تفاوت دارد؟ « اگر منصفانه قضاوت کنیم دولت فعلی خیلی قانونگراتر از دولت قبل است. یعنی احترام به قانون در این دولت خیلی زیاد است و این فضل دولت است. از منطق حکومتی هیچ وقت بدون قانون نمی‌توان کشور را اداره کرد و نمی‌شود عدالت را گستراند. کسی که شعار عدالت می‌دهد و قانون را زیر پا می‌گذارد دروغ بزرگ می‌گوید. نکته دیگر اینکه در تمام جلسات و صحبت‌ها ما رفتار دولت به‌عنوان رئیس دولت و وزیران را در ایجاد همگرایی بین قوای مختلف سنجیده می‌بینیم. در عمل هم می‌بینیم رفتارهای دولت با مجلس منضبط است. اما در حواشی کسی نظری می‌دهد و کس دیگری هم جوابش را می‌دهد. یعنی این حرف انحلال مجلس نه مورد نظر آقای روحانی و نه مورد نظر کس دیگری است در کشور. لذا می‌خواهم بگویم بزرگ کردن این حرف‌ها در رسانه به اندازه وزنش نیست.»