بحران موش اجتماعي جربیل خبرسازشد
چند هفته اي است كه موشهاي 35 هزار توماني جربيل در رسانه هاي خراسان رضوي خبر ساز شده و همچنين اين جوندگان شبگرد که بسیار اجتماعی هستند براي مردم روستای نجف آباد سبب ساز نيز شدند زيرا با بحراني شدن حضور اين موذي ها اجراي طرح هادي در روستا قطعي شد و همچنين وام دو ميليون توماني به ساكنان آن براي بازسازي منازلشان تعلق گرفت.
اين موش ها كه شما را به یاد موش های کارتن های تلویزیونی مثل موش سرآشپز می اندازد که خاطره روزهاي كودكي اغلب ما نیز بوده به گفته جانورشناسان در صورت ترسیدن جيغ مي كشند و خرخر مي كنند.
جربيل ها جانوراني از خانواده موش ها هستند كه پاهاي بلند و دوندگي شان بي شباهت به خرگوش نيست و اين موجودات كه عده اي از آنها به عنوان حيوان خانگي نیز نگهداري مي كنند اين روزها براي مردم روستاي نجف آباد دردسر ساز شده اند.
جربيل ها با قيمت هاي متفاوت خريد و فروش مي شوند
جالب تر اينجاست در حالي كه جربيل ها با قيمت 35 هزار تومان و بیشتر در برخی نقاط كشور خريد و فروش مي شوند و طرفداران خود را دارند با ترس و ناآشنايي مردم اين روستا مهمانان ناخوانده، موشهاي گوشتخوار و همچنين مزاحم خوانده شدند.
کاظم عطاري، معاون مديرکل بحران استانداري خراسان رضوي نيز در اين باره گفته است: «استانداري خراسان رضوي و دستگاه هاي استاني آماده همه گونه همکاري درخصوص ازبين بردن موش هاي "مهاجم "به روستاي نجف آباد هستند و به دليل اينکه تاکنون تجربه اي در اين خصوص در استان نداشتيم بايد با همفکري بهترين راهکار را پيدا کنيم . "
فرماندار فيروزه در اولين مراحل اين حادثه از اقدامات اضطراري جهاد کشاورزي و اماکن دامي از محيط روستا و ساخت انبارهاي استاندارد خوراک دام خبرداد و عنوان كرده بود كه در صورتي که اين موارد هم تاثيري نداشته باشد، شايد درباره جابه جايي مکان روستا فکري شود .
آزمايش روشهاي مختلف براي مبارزه با جربيل ها و اجراي طرح "هادي"
فرماندار فیروزه دربارهی چگونگی روش مبارزه با این موشها اظهار كرد: برای مقابله با این موشها چند روش آغاز شده که تا وقتی به نتیجه نرسد نمیتوانم درباره آن توضیحی بدهم .
رضا حاجي زاده در پاسخ به اینکه تاکنون چه اقداماتی برای از میان بردن موشها انجام شده است؟ گفت: طرح جمعآوری آبهای سطحی از روستای نجفآباد آغاز شده چون جویهای آب، محل خوبی برای اسکان این موشهاست.
وي تاكيد كرد: همچنین طرح 1400 متر لولهگذاری توسط جهاد کشاورزی و" طرح هادی روستا" در دستور کار قرار گرفته است .
برای بهسازی منازل و اماکن دامی 2 میلیون وام به ساكنان روستا داده میشود
حاجیزاده درخصوص اخذ وام 2 میلیونی توسط مردم نیز يادآور شد: برای بهسازی منازل و اماکن دامی 2 میلیون وام به مردم داده میشود که هماکنون مردم میتوانند این وام را دریافت کنند .
وی تاكيد كرد كه با هماهنگی ارگانهای ذیربط و مدیریت بحران استان،رسيدگي به وضعيت بحران ايجاد شده توسط موشها تا هفتهی آینده به انجام خواهد رسيد.
با اعلام مسئولان شبكه بهداشت نيشابور به نظر مي رسد كه با مشاهده نشدن هيچ نوع بيماري تنها راه رسيدن به مديريت در اين مسئله آرامش مردم و همکاری همه جانبه آنهاست.
هیچ مورد بیماری منتقله از موش گزارش نشده است
سرپرست شبکه بهداشت و درمان فیروزه نيز در گفتگو با مهر عنوان كرد: وجود موش جربیل نخستین بار در سال 84 با ورود سیلاب به روستای نجفآباد گزارش شد.
مهدی رحیمنیا تاكيد كرد: تاکنون هیچ مورد سالک و بیماریهای منتقله موش و گزش موش در نجفآباد گزارش نشده است.
وي با بیان اینکه در سال 89 نیز گزارشهایی در خصوص مشاهده موشها در زمینهای کشاورزی و احتمال ورود آنها به منازل مسکونی وجود داشته است، بیان كرد: در سال 89 به همت اداره جهاد کشاورزی و استفاده از سموم مناسب مشکل موشهای زمینهای کشاورزی مرتفع شد.
سرپرست شبکه بهداشت و درمان فیروزه ادامه داد: مشکل اصلی از یک تا دو ماه گذشته با خسارت به منازل مسکونی و محل نگهداری دامها شروع شده است.
رحیمنیا گفت: تشکیل کارگروه سلامت و امنیت مواد غذایی بخش مرکزی و تشکیل جلسه شورای بهداشت روستا در محل روستای نجفآباد با حضور تیم سلامت مرکز بهداشتی درمانی فیروزه، سرپرست شبکه بهداشت و درمان، مسئول بهداشت محیط و حرفهای و بهورز روستا از اقدامات پیشگیرانه این موضوع است.
وی عنوان کرد: اقدامات سریع بهداشت محیطی در سطح روستا مانند آموزش اهالی روستا توسط بهورز، صدور اخطاریه کود بار، دفع زباله و فاضلاب به تعداد 60 مورد برای متخلفان توسط بازرس بهداشت محیط و حرفهای و بهورز، تهیه پمفلت، تراکت و مطالب آموزشی و توزیع بین اهالی روستا، نظارت بر اجرای طرح جمعآوری زباله و بازدید از روستای مذکور توسط کارشناسان بهداشت محیط و حرفهای و مبارزه با بیماریهای دانشکده علوم پزشکی نیشابور از اقدامات این شبکه برای مبارزه با این موضوع است.
رحيم نيا بیان کرد: آمادهباش تیمهای سلامت منطقه و بازدیدهای مکرر از روستای مذکور طبق برنامه، برگزاری کلاسهای آموزشی برای عموم مردم، رابطان سلامت، دانشآموزان و سایر گروهها با هدف اهمیت مبارزه با موش و بیماریهای منتقله از جوندگان و روشهای مبارزه با آنها انجام شده است.
سرپرست شبکه بهداشت و درمان فیروزه آرامش مردم و همکاری همه جانبه آنها را نقش اصلی در مدیریت این مشکل دانست.
خبرنگارمهر در نيشابور نيز ماجراي حضور اين موشها را اينگونه توضيح مي دهد: نوعی موش صحرایی به نام جربیل زندگی اهالی روستای نجفآباد فیروزه را مختل کرده و موشها خسارات زیادی به چاههای فاضلاب، محصولات کشاورزی و لولههای آب زیر زمین وارد كرده اند و اکثر معابر روستا بر اثر خسارت موش از بین رفته است.
حامد صادقي به نقل از اهالی این روستا تعريف مي كند؛ تقریبا سه یا چهار سال پیش نیز حضور معدود موشها در این روستا دیده شد و مزاحمتهایی هم داشتند اما حضور آنها در سال جاری گسترده شده و به زندگی مردم آسیب وارد کرد.
مردم میگویند ما بارها چاههای فاضلاب را سیمان کردهایم اما آنها سیمان را سوراخ و چاه فاضلاب پنج متری را در یک هفته به خانه خود تبدیل میکنند.
همچنين گفته مي شود؛ این موشها روزها در چاههای فاضلاب تجمع میکنند و صدای تخریب چاههای فاضلاب به وسیله آنها شنیده میشود و شبها به روی زمین میآیند.
اهالی روستا علت حمله موشها را سیل چند سال قبل میدانند و میگویند این موشها که قبلا در بافت فرسوده روستا زندگی میکردند الان به بافت جدید آمدهاند.
فرمانداری فیروزه در حال حاضر سعی کرده است با دادن سم و طعمه به مردم از آسیبهای موشها به منازل و مزارع کم کند اما در صورت مثمر ثمر نبودن این اقدامات باید محل اسکان دامها و طیور را به خارج از روستا تغییر دهند و شاید روستا تخلیه شود.
کشتار موشها توسط مردم و اهالی روستا با تأمین هزینه برای خرید و توزیع سموم کمخطر برای انسان، لولهگذاری قنات روستا، بهسازی اماکن دامی، تخریب بافت قدیمی و بهسازی فاضلابهای روستا، جمعآوری کودهای دامی از سطح روستا و ساخت انبارهای مواد غذایی محکم برای دامها از جمله اقدامات پیش بینی شده فرمانداری در این منطقه است و همکاری همه جانبه دستگاه های اجرایی برای حل این معضل آغاز شده است.
با همه مزاحمت هایی که این حیوانات برای اهالی روستای نجف آباد ایجاد کردند اما به گفته جانور شناسان جربیل ها حیواناتی خونگرمند و در دسته های کوچکی زندگی می کنند آنها همدیگر را بغل می کنند، تعقیب می کنند و کشتی می گیرند.
در مورد نحوه زندگی آنان گفته می شود که یکی از بزرگترین های جربیل معمولا رهبر آنهاست و از بقیه و فرزندان حفاظت می کند وقتی جربیل ها به سن بلوغ می رسند گروه را ترک می کنند و در گروه دیگری عضو می شوند یا گروهی جدید تشکیل می دهند.
جربیل ها حتی در قفس دوست دارند دسته جمعی زندگی کنند و اجتماعی هستند و همین خصلتشان در تخت جلگه نیشابور درد سر ساز شده است.