واکنش رئیس بورس به ریزش‌های بازار
علی صالح‌آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار امروز در وزارت اقتصادی با اشاره به علائم اقتصاد و حمایت دولت تاکید کرد: ریزش‌های شاخص بورس گذرا است، بازار سهام به زودی به تعادل و روند مثبت باز می‌گردد.
وی افزود: به زودی نقدینگی قابل توجهی از طریق شرکتهای حقوقی وارد بورس می‌شود.
صالح‌آبادی، رئیس و سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار در این نشست درباره آخرین تحولات بازار سرمایه در یک سال گذشته و آمار مقایسه‌ای آن ارائه کرد.
صالح‌آبادی در ابتدا با اشاره به وضعیت امروز بازار سرمایه اظهار داشت: اکنون ارزش بازار بورس تهران به 406 هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال گذشته فروش 138 درصدی را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: در فرابورس نیز ارزش بازارها به 97 هزار میلیارد تومان نزدیک شده که نسبت به سال گذشته رشد 96 درصدی دارد؛ در مجموع ارزش بازارهای سهام از 220 به 506 هزار میلیارد تومان یعنی 2.5 برابر افزایش رسیده است.
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با تاکید بر اینکه برترین میزان ارزش بازار طی امسال رقم خورده است، گفت: ارزش معاملات بورس تهران به 18 هزار و 300 میلیارد تومان رسیده که نسبت به دوره مشابه سال قبل نشان از افزایش 4 برابری است. بنابراین نقدینگی بسیار خوبی طی این مدت وارد بازار شده است.
وی گفت: دفعات معاملات نیز نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش چشمگیری داشته و شاخص کل بورس نیز تا امروز با بازدهی 116 درصدی به رقم 82 هزار واحد رسیده است در حالی که این میزان در ابتدای امسال 38 هزار و 41 واحد بود.
* معاملات آتی سکه و کاهش حجم آن
صالح‌آبادی با اشاره به اینکه در بورس کالایی قراردادهای آتی سکه نسبت به سال گذشته کاهش 43 درصدی را نشان می‌دهد گفت: با توجه به رکود بازارهای سکه و ارز در بازار، کاهش حجم معاملات قراردادهای آتی بسیار مثبت ارزیابی می‌شود چرا که جذابیت در این معاملات نیز به تناسب کاهش پیدا کرده است.
وی گفت: در بخش سایر کالاهای بورس کالایی یعنی پتروشیمی، فلزات و فرآورده‌های نفتی تا به امروز 34 هزار و 600 میلیارد تومان معامله انجام شده که سال گذشته این میزان 22 هزار و 700 میلیارد تومان بود.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه تاکنون 310 میلیارد تومان معامله در بورس انرژی ایران انجام شده است، گفت: این میزان با توجه به شرایط بورس انرژی و یک ساله بودن آن رقم قابل قبولی است که همواره در حال افزایش است.
وی همچنین به زیرساخت‌های معاملاتی آنلاین اشاره کرد و گفت: حدود 70 درصد معاملات هم‌اکنون از بستر معاملاتی آنلاین انجام می‌شود که به لحاظ ارزش حدود 40 درصد میزان معاملات را به خود اختصاص داده‌اند.
صالح‌آبادی افزود: افزایش زیرساخت‌های الکترونیکی و آنلاین قطعا موجب گسترش دسترسی به بازار سرمایه خواهد بود؛ همچنین تاکنون 1050 ایستگاه معاملاتی برای سرمایه‌گذاران فعال است.
* ایجاد اتاق معاملات میان کارگزاری‌ها
صالح‌آبادی همچنین به پیشنهاد کانون کارگزاران مبنی بر ایجاد اتاق معاملات میان کارگزاران اشاره کرد و افزود: این اتاق به تناسب نقاط جغرافیایی کشور برای تمرکز معاملات و نظارت بیشتر کارگزاران در دست بررسی و راه‌اندازی است.
وی ادامه داد: در بورس کالا نیز بحث خرید خرد برای مشتریان با مقیاس کوچکتر در حال پیگیری است، تا این نوع معاملات نیز با توجه به طراحی نرم‌افزار معاملاتی آن انجام شود.
صالح‌آبادی گفت: دستورالعمل سلف موازی استاندارد نیز تصویب شده که تا پایان سال معاملات آن آغاز خواهد شد.
وی در مورد آخرین اقدامات در حوزه راه‌اندازی بازار ایده در فرابورس تاکید کرد: دستورالعمل این بازار نیز تصویب و ابلاغ شده و اولین معاملات آن نیز با توجه به رایزنی‌ها تا پایان امسال کلید می‌خورد.
وی ادامه داد: هم‌اکنون مخترعان و مبتکران خوبی در کشور حضور دارند که می‌توانند از این پس نوآوری‌ها و اختراعات خود را برای تجاری‌سازی به بازار ایده فرابورس ببرند.
صالح‌آبادی با اشاره به نحوه انجام معاملات در بازار گفت: در این بازار به سه شکل امکان معاملات وجود دارد که در شرایط اول اختراع یا ایده به صورت دائمی، مدت معین و یا مشارکتی انجام خواهد شد؛ راه‌اندازی بازار ایده در فرابورس حلقه اتصال دانشگاه، بازار سرمایه و تولید خواهد بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در میان تجاری‌سازی ایده‌ها امکان ارزش‌گذاری برند شرکت‌ها نیز وجود دارد، یعنی اگر تولید‌کننده‌ای برند محبوبی در کشور دارد می‌تواند برند خود را در این بازار ارزش‌گذاری کند.
صالح‌آبادی گفت: اخیرا نیز دستورالعمل معاملات بورس تهران و فرابورس اصلاح شد که این امکان فراهم شده تا اوراق اجاره یا مشارکت در عرضه اولیه خود بر اساس حراج معامله شوند.
وی افزود: از این طریق اوراق در صورت حضور به قیمت حراج معامله خواهد شد و در ادامه نیز برای ارزش‌گذاری اوراق و رتبه‌بندی آنها موسسات رتبه‌بندی اعتباری را در دست راه‌اندازی و تصویب مقررات داریم.
* اوراق خزانه اسلامی در بسته 1000 میلیارد تومانی
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار درباره زمان انتشار اوراق خزانه اسلامی و نحوه معاملات آن در بازار سهام اظهار داشت: اولین بسته اوراق خزانه اسلامی طبق قانون به میزان 1000 میلیارد تومان از طریق فرابورس منتشر خواهد شد که معاملات ثانویه آن نیز در این بازار انجام می‌شود.
وی ادامه داد: این اوراق نرخ سود مشخص نخواهند داشت و امکان دارد در بازار فرابورس به زیر قیمت اسمی هم معامله شوند و قیمت آن در بازار ثانویه فرابورس تعیین و سود سرمایه‌گذاران در آن مشخص خواهد شد.
صالح‌آبادی گفت: اخیرا نیز شرکتهای تامین سرمایه کنسرسیومی برای بازارگردانی این اوراق تشکیل داده و اعلام آمادگی کرده است.
وی با اشاره به اینکه اوراق استصناع نیز تا پایان سال منتشر خواهد شد، گفت: دستورالعمل این اوراق در بازار سرمایه نیز تصویب شده است.
وی ادامه داد: اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام نیز با توجه به آمادگی برخی شرکت‌ها در دست پیگیری و انتشار است.
وی با اشاره به سامانه xbrl که اخیرا فعال شده است، گفت: هم‌اکنون پردازش‌های مالی از اطلاعات توسط شرکت‌ها انجام می‌شود که این سامانه با توجه به تحلیل صنایع مختلف می‌تواند به شرکت‌ها و صنایع مختلف کمک کند.
وی همچنین از فعال شدن کنترل‌های داخلی شرکت‌ها خبر داد و گفت: قطعا کنترل داخلی شرکت‌ها به حاکمیت شرکتی کمک خواهد کرد و پاسخگوی بسیاری از سهامداران در مجامع خواهد بود.
وی ادامه داد: از این پس سرمایه‌گذاران باید از سهامداران عمده و مجامع بحث کنترل‌های داخلی شرکت و کمیته حسابرسی داخلی را پیگیری کنند.
صالح‌آبادی از راه‌اندازی مرکز میانی امضای دیجیتال تا پایان سال خبر داد و گفت: مقدمات این کار فراهم شده و به مراکز مختلف این سرویس ارائه خواهد شد. بنابراین پس از راه‌اندازی این مرکز سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه با اطمینان بیشتری انجام خواهد شد.
صالح‌آبادی با اشاره به اینکه صندوق‌های پروژه در بخش زمین و ساختمان و پتروشیمی نیز در آینده راه‌اندازی می‌شود گفت: پس از اتمام دستورالعمل این موضوع پذیرهنویسی و معاملات ثانوی آن اجرایی خواهد شد.
* عرضه‌های خصوصی‌سازی با هماهنگی سازمان بورس
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به برخی ابهامات درباره عرضه‌های خرد سازمان خصوصی‌سازی تاکید کرد: این عرضه‌ها تنها با هماهنگی بورس تهران، فرابورس و سازمان بورس متناسب با شرایط بازار انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه طبق رایزنی‌های انجام شده، خرید توسط حقوقی‌های بازار در کف قیمتی سهام شرکت‌ها انجام خواهد شد، گفت: بسیاری از حقوقی‌ها خودشان با مراجعه به سازمان اعلام کردند که حاضرند نقدینگی‌های سنگینی با توجه به قیمت‌های ایجاد شده وارد بازار کنند.
صالح‌آبادی با اشاره به اینکه انتشار اوراق اختیار فروش تبعی به بیمه سهام شرکت‌ها کمک می‌کند گفت: این اوراق حداقل با سود بانکی برابر است و حداکثر اطمینان خاطری برای سرمایه‌گذاران خواهد بود.
وی ادامه داد: اخیرا هلدینگ نفت، گاز و پتروشیمی تامین، سنگ آهن گل‌گهر و چادرملو برای انتشار این اوراق اعلام آمادگی کرده و برخی از آنان نیز با قیمت‌های خوبی منتشر شده است.
صالح‌آبادی گفت: در صورت افزایش نرخ سهم پس از موعد اوراق سود آن متعلق به سرمایه‌گذار خواهد بود.
وی ادامه داد: بنا داریم با توجه به شرایط بازار و تا پایان سال عرضه‌های اولیه شرکت‌هایی از جمله نفت سپاهان، هلدینگ سیمان بانک ملی، آهن و فولاد ارفع، فولاد هرمزگان، گروه سرمایه‌گذاری بانک مسکن، نیروگاه برق عسلویه مپنا و پالایش کرمانشاه در بازارهای بورس و فرابورس به تناسب سهام شناور و دیگر مولفه‌ها انجام شود.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین با تاکید بر اینکه هیچ عرضه‌ای در بورس دستوری نبوده است گفت: سازمان بورس به عنوان ناظر بازار عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی را رصد کرده که متناسب با آن انجام شود. همچنین طبق قانون بودجه سازمان خصوصی‌سازی مکلف است، تا بخشی از سهام را به صورت خرد و بلوکی عرضه کند.
صالح‌آبادی تاکید کرد: در صورتی که عرضه‌های خصوصی‌سازی بخواهد مشکلی برای بازار ایجاد کند، عرضه نخواهد شد، چرا که معتقدیم باید متناسب با بازار انجام شود.
وی درباره شرایط کلی بازار سهام و چشم‌انداز آن در آینده خاطرنشان کرد: رئیس‌جمهور همانطور که در مجمع اجلاس داووس اشاره کردند، سرمایه‌گذاری‌های خارجی جذب در بازار خواهد شد و دولت همچنان علاقه‌مند است که سرمایه‌گذاری‌ها از طریق بازار سرمایه انجام شود که این کار منافاتی با نظام بانکی هم نخواهد داشت.
صالح‌آبادی تاکید کرد: درباره عرضه مابقی سهام هلدینگ سهام پتروشیمی خلیج فارس، عرضه خرد منتفی شده و عرضه مابقی آن بر حسب شرایط بازار به صورت بلوکی خواهد بود.
وی ادامه داد: در سالهای آینده با توجه به گفته رئیس‌جمهور حدود صد میلیارد دلار پروژه پتروشیمی در کشور برنامه‌ریزی شده که با ایجاد مشوق‌های لازم سرمایه‌گذاری‌های خارجی وارد بازار شود.
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با توجه به اینکه جای نگرانی در خصوص سرمایه‌گذاری در کشور وجود ندارد گفت: تصمیمات در کشور با توجه به سخنان رئیس‌جمهوری با هدف ایجاد جذابیت در صنایع مختلف اتخاذ می‌شود تا مزیت رقابتی با سایر کشورهای منطقه داشته باشد.
وی درباره نوسان اخیر بازار و ریزش‌های شدید آن تاکید کرد: نوسان جزء ذات بازار است و نمی‌توان اظهار داشت که بازار همواره صعودی و یا نزولی باشد و قطعا پس از طی مدتی و حمایت سهامداران عمده بازار به حالت تعادل و مثبت بازمی‌گردد.
صالح‌آبادی درباره شائبه دستکاری قیمت‌ها در بازار پاسخ داد: بازار سرمایه به قدری بزرگ شده که بازار خودش قیمت‌ها را تعدیل می‌کند و با توجه به ارتقای سهام شناور شرکت‌ها نسبت به سال گذشته امکان دستکاری بسیار کاهش یافته است.
وی ادامه داد: برخی شرکت‌ها که شائبه دستکاری قیمت داشتند و سهام شناور آنان در حد پایینی بود طبق تصمیم فرابورس به بازار توافقی که شرکت‌ها در آن پذیرش نمی‌شوند، منتقل خواهد شد و به آنان فرصتی داده شده تا ضمن ارائه اطلاعات شفاف، سهام شناور خود را متناسب با بازار افزایش دهند.
صالح‌آبادی گفت: بازار توافقی با توجه به ماده 99 قانون برنامه توسعه تشکیل شده و در آن شرکت‌ها تنها درج شده و پذیرش نشده‌اند و برای انجام مراحل پذیرش باید مدارک لازم را به کمیته پذیرش ارائه داده تا شرایط معاملات به صورت حراج را داشته باشند و به بازارهای اول و دوم فرابورس و یا بورس تهران ارتقاء پیدا کنند.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوالی درباره دلیل استعفای جمعی از مدیران کانون کارگزاران تاکید کرد: ظاهرا مشکلاتی در این کانون به وجود آمده بود که با توجه به اخباری که دارند، این موضوع برطرف شده است.
وی در واکنش به این سوال که طی روزهای اخیر نقدینگی‌های زیادی از بازار خارج شده گفت: چنین چیزی وجود ندارد، چرا که در عرضه اولیه تیپیکو نقدینگی‌های بسیار بالایی جذب شد، بنابراین هیچ نقدینگی از بازار خارج نشده و حتی با توجه به اعلام آمادگی حقوقی‌ها نقدینگی بسیار سنگینی در آینده نزدیک برای خرسد سهام در قیمت‌های ارزنده وارد بازار می‌شود.
وی درباره نحوه پذیرهنویسی موسسات اعتباری برای تبدیل به بانک گفت: در صورت ارائه مجور بانک مرکزی به موسسات اعتباری برای تبدیل شدن به بانک، این اقدامات در بازار سهام نهایی خواهد شد.
صالح‌آبادی درباره نحوه ارائه گزارش عملکرد 9 ماهه شرکت‌ها خاطرنشان کرد: با توجه به وضعیت رشد اقتصادی و ورود سرمایه‌گذاران خارجی شرکت‌ها در سال آینده وضعیت بهتری خواهند داشت و اکنون نیز شرایط آنان کاملا عادی است و در این باره شرایط رو به بهبود خواهد رفت و جای هیچ نگرانی وجود ندارد.
وی با توجه به اینکه سرمایه‌گذاران باید به نکات مختلفی توجه کنند تاکید کرد: بسیاری از پروژه‌های شرکت‌ها در سال 93 راه‌اندازی و به بهره‌برداری خواهند رسید و در سود‌آوری شرکت‌ها قطعا تاثیر مثبت خواهد گذاشت بنابراین سرمایه‌گذاران افزایش ظرفیت شرکت‌ها را نیز مدنظر قرار دهند.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه شرکتهای بورسی به لحاظ بنیادی مشکلی ندارند گفت: قطعا شرایط در آینده بهتر خواهد بود و این ریزش‌های بازار نیز گذراست.
وی در پاسخ به سوالی درباره آخرین اقدامات درباره کاهش کارمزد معاملات تاکید کرد: مطالعات و گزارشات کاهش کارمزدها در حال پیگیری است که در آینده این مورد پس از بحث و تبادل نظر نهایی و درباره آن تصمیم‌گیری خواهد شد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه بازار سرمایه دارای ریسک است، گفت: همواره برای حمایت از بازار برنامه داریم و آنان را اجرایی خواهیم کرد.
صالح‌آبادی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر وضعیت صندوق توسعه بازار و آخرین اقدامات درباره افزایش منابع آن گفت: در حال رایزنی برای افزایش منابع صندوق توسعه بازار هستیم تا در مواقع لازم حمایت‌های بیشتری از بازار داشته باشیم.
وی درباره زمان عملیاتی شدن سهام عدالت به خبرنگار فارس گفت: سهام عدالت یک سری زیرساخت‌های فنی لازم داشت که آماده شده و حضور بیش از 40 میلیون سهامدار جدید نیازمند آمادگی و انجام عملیات‌های ویژه‌ای بود، بنابراین راهکارهای مختلفی برای عملیاتی شدن سهام عدالت و معاملات آن راهکارهای مختلفی به سازمان خصوصی‌سازی ارائه شده و هم‌اکنون در هیئت دولت در حال بررسی است.
وی ادامه داد: در این خصوص با حسن نیت راهکارهای عملیاتی شدن سهام عدالت و مزایا و معایب هرکدام از آنان به تفکیک ارائه شده که باید منتظر تصویب آن در دولت و مجلس شورای اسلامی باشیم.