نقش ایران در حل بحران سوریه

حسن هانی زاده: دعوت رسمي بان‌كي‌مون دبيركل سازمان ملل از ايران براي شركت در كنفرانس ژنو 2 نشان مي‌دهد كه جامعه جهاني قصد دارد بحران 34 ماهه سوريه را به سرانجامي برساند. اگرچه اين دعوت با مخالفت برخي گروه‌هاي مخالف دولت سوريه مواجه شده اما باور دبير كل سازمان ملل اين است كه اين كنفرانس بدون مشاركت ايران خروجي قابل قبولي نخواهد داشت. اساسا بحران سوريه اكنون به يك نقطه حساسي رسيده و راه‌حل‌هاي نظامي نتيجه قابل قبولي براي ترسيم آينده سوريه به همراه نخواهد داشت. تحولات اخيرميداني درسوريه وپيروزي‌هاي پي درپي ارتش اين كشور در سركوب گروه‌هاي تروريستي داعش،جبهه النصره و القاعده وفرار اين مجموعه‌ها به عراق نشان مي‌دهد كه دولت سوريه ابتكار عمل ميداني را در دست گرفته است. اين تحولات نشان مي‌دهد كه سياست مثلث تخريبي عربستان،قطر وتركيه براي سرنگوني نظام سوريه دريك فرايند زماني 6 ماهه با شكست مواجه شده واين 3 كشور ناچارند به راه‌حل‌هاي سياسي براي برون رفت سوريه از اين بحران تن دردهند. بروز اختلاف ميان آمريكا، عربستان و قطر موجب شده تا آمريكا نگاه خود را نسبت به رخدادهای سياسي و ميداني سوريه تغيير دهد. بر آيند اين اختلاف به خروج شيخ حمد بن خليفه آل‌ثاني امير سابق قطر از چرخه قدرت منجر شد كه اين امر فروپاشي مثلث قطر،تركيه و عربستان را به‌دنبال داشت. اكنون ديدگاه عربستان و آمريكا پيرامون آينده سوريه كاملا تفاوت كرده وحتي ميان اين دو كشور اختلاف نظر سياسي شديدي بروز كرده اما تاكنون آمريكا وعربستان از رسانه‌اي شدن اين اختلافات جلو گيري كرده‌اند. عربستان سعودي كه مديريت گروه‌هاي تروريستي سوريه را به‌عهده دارد به‌دنبال شكست اين مجموعه‌ها، آنان را به فرار به سمت عراق ولبنان تشويق كرد كه اين امر با سياست كلي آمريكا همسويي ندارد. عربستان كه خود را بازنده بحران 34 ماهه سوريه مي‌داند اكنون تلاش مي‌كند تا كنفرانس ژنو 2 را با بن‌بست مواجه سازد. به‌همين دليل عربستان فشار خود را به ائتلاف موسوم به ملي سوريه براي عدم شركت در كنفرانس ژنو 2 به بهانه شركت ايران، تشديد كرده اما اين امرسرانجام به سود نظام سوريه تمام خواهد شد. دليل اين امر اين است كه آمريكا وغرب تلاش مي‌كنند تا محور مذاكرات كنفرانس ژنو 2 را به سمت مبارزه با گروه‌هاي تروريستي هدايت كنند كه اين موضوع با ديدگاه‌هاي عربستان تفاوت اساسي دارد. لذا شركت ايران در كنفرانس ژنو 2 يك پيروزي ديپلماتيك براي جمهوري اسلامي تلقي خواهد شد و جامعه جهاني ناچار خواهد شدتا طرح 9ماده‌اي ايران براي حل بحران سوريه را مورد توجه قرار دهد. هر چند هنوز دستور كار كنفرانس ژنو 2 مشخص نشده اما در صورت عدم حضور مخالفان خارج نشين سوريه اين كنفرانس دستور كار خود را تغيير خواهد داد وموضوع مبارزه با تروريسم منطقه‌اي ودولتي را جزو دستور كار خود قرار خواهد داد. در چنين شرايطي دولت سوريه هيچ‌گونه تعهدي در مورد پذيرش تصميمات اتخاذ شده در كنفرانس ژنو 2 را نخواهد داشت و در نهايت بحران سوريه براي مدتي طولاني ادامه خواهد يافت.