آمار مرگ ناشی از مسمومیت گاز CO

فارس: در هشت ماهه امسال 287 نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد متوفیات مسمومیت با گاز 285 نفر بود، هفت دهم درصد افزایش یافته است. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پزشکی قانونی کشور، در هشت ماهه سال جاری از کل متوفیات مسمومیت با گاز 192 نفر مرد و 95 نفر زن بودند این در حالی است که تعداد مردان فوت شده بر اثر مسمومیت با گاز در مدت مشابه سال قبل 215 نفر و تعداد زنان 70 نفر بود. بر اساس این گزارش در این مدت استانهای تهران با 57، خراسان رضوی و البرز با 21، کرمانشاه با 20، فارس با 19، مرکزی با 17و اصفهان با 16 مورد بیشترین آمار متوفیات مسمومیت با گاز منوکسید کربن را داشته اند. همچنین آمار تلفات ناشی از مسمومیت با گاز در استان های دیگر عمدتاً کمتر از 15 نفر بوده است؛ همچنین در این مدت استان‌های بوشهر، گیلان و یزد هیچ مورد مسمومیت با گاز نداشته‌اند. طبق آمارهای موجود در آبان امسال مرگ بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن با افزایش 42.3 درصدی مواجه بوده به نحوی که از 52 مورد در آبان سال گذشته به 74 مورد در آبان سال جاری رسیده است. همچنین از آنجا که مرگ بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن عمدتاً در نیمه دوم سال اتفاق می افتد، طی ماه های مهر و آبان 104 نفر بر اثر گارگرفتگی در کشور جان باخته‌اند، این رقم 36.24 درصد کل متوفیان مسمویت با گاز در هشت ماهه امسال را در بر می گیرد. چند توصیه پیشگیرانه: گاز مونوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصاً در محیط های در بسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود. استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می دهند. از آن جا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما 250 برابر بیش از اکسیژن است لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافتهای مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می نماید که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود. علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما می باشد. در بیماران مبتلا به ناراحتی های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد. از سایر علایم مسمومیت می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد. باید توجه داشت که اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز ی‌شود. مسمومیت شدید با این گاز می تواند کشنده باشد. چگونه از مسمومیت با این گاز پیشگیری کنیم؟ 1. آگاه باشید که هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت های فسیلی (نفت، گاز، ذغال سنگ) کار کند به صورت بالقوه می تواند سبب تولید گاز مونوکسید کربن شود. 2. از بخاری های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نکنید. 3. توجه داشته باشید،‌ استفاده از بخاری های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز مونوکسید کربن جلوگیری نمی کند. 4. هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد (نظیر اتاق، گاراژ و ...) آتش روشن نکنید. 5. هرگز در فضای بسته گاراژ موتور اتومبیل را روشن نگذارید. 6. قبل از راه اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودکش ساختمان و بدون ترَک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل کرده از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمکن به دودکش دیواری اطمینان پیدا کنند. 7. تمام دودکش ها باید وسیله انتهایی ضد باد (کلاهک) مناسب داشته باشد. 8. در محیط های شغلی و منازل که در آنها از کوره و مشعل استفاده می شود از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل نمایید. 9. هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد و لذا به کارگیری آب گرمکن های دیواری در فضاهای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا مجاز نیست. 10. شیب لوله های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. 11. توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن کردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز کمک خواهد کرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد نمایید. 12. ضمن ایجاد تهویه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جداً خودداری کنید. 13. اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید درز بندی و بستن منافذ درها و پنجره ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید حتماً مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد نمایید و از درز بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید. 14. در صورت احساس علایم سردرد و سرگیجه و تهوع در مکانی که احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوراً آن مکان را ترک کرده و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. 15- در صورت تداوم علایم فوق برای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد که بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. 16- رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جدا خودداری کنند. در برخورد با موارد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن چه باید کرد؟ 1. در صورت مواجهه با مصدومان، سریعاً آن ها را از محیط خارج کنید. 2. پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگیرید. علائم حیاتی مصدومان را کنترل کنید و از باز بودن راه های هوایی مصدوم مطمئن شوید.