علت تردید فرانسه درباره موفقیت ژنو ۲

فارس: بعد از کش‌وقوس‌های فراوان، در نهایت گروه‌های مخالف سوری موافقت کردند نمایندگان خود را به نشست ژنو ۲ که قرار است ۲۲ ژانویه (دوم بهمن) برگزار شود، اعزام کنند. با این وجود، حدود یک ماه مانده به برگزاری این نشست، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه درباره موفقیت کنفرانس ژنو ۲ ابراز بدبینی کرد و گفت: «درباره قدرت مخالفان میانه‌رو در برابر دولت سوریه تردید دارم». وی افزود: «درباره سوریه من متاسفانه بدبین هستم و مخالفان میانه‌رو که ما حامی آنها هستیم، نیز مشکلات جدی دارند». بیان چنین دیدگاهی در این برهه آنهم بعد از آن همه تلاشی که کشورهای غربی برای فراهم کردن شرایط انجام مذاکرات صرف کردند، عجیب و در عین حال معنادار به نظر می‌رسد. به باور برخی تحلیلگران، غرب درصدد است از هم‌اکنون شرایط را برای به شکست کشاندن مذاکرات فراهم سازد. تحلیل‌های متفاوتی نیز درباره چرایی این مسئله وجود دارد که مهمترین آنها وجود اختلاف و چنددستگی میان گروه‌های مخالف سوری است. نمود بارز این اختلافات در تعیین نماینده برای حضور در ژنو ۲ کامل بارز و مشهود بود تا جایی که «سلیم ادریس»، فرمانده ارتش آزاد وابسته به معارضان سوری اعلام کرد، هیئت مخالفان سوری که قرار است عازم ژنو ۲ شود، باید شامل گروه‌های شناخته‌ای شده‌ای از داخل سوریه باشد، نه خارج از آن! البته اختلاف در ائتلاف مخالفان سوری به همین حد محدود نبوده و در دوره‌ای برای انتخاب رئیس جدید به جای احمد معاذ الخطیب، رئیس مستعفی ائتلاف مخالفان سوریه دچار تنش و دودستگی بودند. علاوه بر این در حالی که ائتلاف مخالفان سوری و ارتش آزاد سوریه بر سر تصاحب تعداد کرسی بیشتر در دولت موقت با یکدیگر در تعارض هستند، جمعی از مخالفان سوری در قاهره که خود را «هیئت امنای انقلاب سوریه» نامیده‌اند، چندی پیش اعلام کردند، یک دولت انتقالی تشکیل داده‌ و آماده‌اند تا قدرت را در سوریه به دست بگیرند! از طرف دیگر برخی از گروه‌های مسلح با دولت انتقالی یا موقتی که «ائتلاف مخالفان سوریه» قصد تشکیل آن را دارند، مخالفند و برخی از فرماندهان این گروه‌ها اعلام کرده‌اند، ائتلاف مخالفان سوریه را که بر اساس برنامه‌های کشورهای بیگانه تشکیل شده است، به رسمیت نمی‌شناسند و به همین دلیل دولت سیاسی‌ای را که این ائتلاف قرار است تشکیل دهد، از نظر آنها فاقد مشروعیت است و آنها اداره مناطق تحت کنترل خود را به این دولت انتقالی واگذار نمی‌کنند. نکته جالب توجه اینکه اختلافات میان گروه‌های مسلح حاضر در سوریه به جایی رسیده‌ است که اکنون آنها به جای جنگ با دشمن مشترک خود یعنی دولت و ارتش سوریه، با همدیگر درگیر شده‌اند. شاهد این مدعا، حمله گروه تروریستی موسوم به «جبهه الاسلام» به مراکز تجمع ارتش آزاد سوریه و تحت کنترل در آوردن گذرگاه مرزی و استراتژیک «باب الهوی» در شمال غربی سوریه در استان ادلب است. بعد از اینکه گروه‌های مسلح وابسته به ارتش آزاد سوریه در معرض شکست‌های متوالی و مستمر از سوی ارتش سوریه و گروه‌های مسلح سلفی جهادی قرار گرفتند، گذرگاه مرزی باب الهوی به منزله مهمترین پناهگاه باقی مانده برای ارتش آزاد سوریه به شمار می‌آمد که عناصر گروه تروریستی جبهه اسلامی، به مقرهای ۲ گروه تروریستی «شهدای سوریه» و «گردان‌های الفاروق»، وابسته به ارتش آزاد سوریه واقع در گذرگاه مرزی باب الهوی حمله کرده و آنها را تحت کنترل در آوردند. پیش از این نیز این گروه تروریستی چندین مرکز تجمع و انبارهای سلاح وابسته به ستاد مشترک ارتش آزاد سوریه را تحت کنترل خود در آورده بود. «داعش» از دیگر گروه‌های تروریستی در سوریه است که از حیث خط مشی و دیدگاه فکری از سازمان تروریستی «القاعده» پیروی می‌کند و از حیث عملکرد و فعالیت، تنها به اعلام جنگ علیه ارتش سوریه در تلاش برای سرنگونی نظام این کشور اکتفا نکرده، بلکه تلاش دارد تا دیگر گروه‌های مسلح فعال در سوریه را از جمله «ارتش آزاد سوریه» و گروه «جبهه النصره» را نیز کنار بزند و خود تنها میدان‌دار عرصه سوریه باشد؛ اقدامی که موجب سردرگمی بزرگی در اردوگاه گروه‌های مسلح و مخالفان سوری شده است. از جمله اقدامات این گروه می‌توان به اعدام فردی به نام «علی العنانی» از رهبران گروهک تروریستی «ارتش آزاد» به همراه سه تن دیگر از عناصر این گروهک به نام‌های «حسن الحریری»، «عطا سبلو» و «أمجد هلال» اشاره کرد. همه این موارد مشتی از خروار اختلاف و دو دستگی میان گروه‌های مسلح سوری است که برای سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهور سوریه دست به سلاح بردند اما با گذشت بیش از دو سال، نه تنها هیچ پیشرفتی در این زمینه نداشته‌اند بلکه به دلیل رشد قارچ گونه گروه‌های مسلح متعدد، برای تصاحب قدرت به جان یکدیگر افتاده‌اند. این موضوع در کنار پیشروی‌های روزافزون ارتش سوریه و پیروزی‌های مکرر آنها در مناطقی نظیر القصیر و دو ریف دمشق و حلب در شمال و جنوب سوریه، موجب دلسردی طرف‌های غربی شده چراکه به این ترتیب، تمام نقاط استراتژیکی که زمانی در کنترل گروه‌های تروریستی مسلح بود، اکنون از کنترل آنها خارج شده و به دست ارتش سوریه افتاده است. در واقع، این شکست‌ها در کنار آن اختلافات باعث شده، دست طرف غربی در این مذاکرات خالی بماند و آنها برگ برنده‌ای برای رسیدن به اهداف خود که همان کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت است نداشته باشند و البته امیدی هم برای سروسامان دادن به گروه‌های مخالف نداشته باشند. البته برخی اخبار حاکی از آن است که غرب به ویژه آمریکا در صدد است، گروه دیگری را در مقابل ارتش آزاد سوریه مطرح و تقویت کند که ائتلاف «جبهه الاسلام» نام دارد. جبهه الاسلام خود از اتحاد ۶ گروه اسلامگرای مخالف دولت سوریه تشکیل شده است. به گفته برخی منابع مخالفان سوری، فرماندهان ارشد این گروه قرار است در ترکیه با مقامات آمریکایی دیدار و گفت‌وگو کنند. به نظر می‌رسد تصمیم آمریکا برای برقراری ارتباط با گروه‌های افراط‌گرای فعال در سوریه، نشاندهنده قدرت‌گیری و غلبه روزافزون ائتلاف این گروه‌ها بر ائتلاف میانه‌رو‌ی موسوم به «ارتش آزاد سوریه» است. یکی از اعضای «جبهه الاسلام» به رویترز گفته، دیدار با مقامات آمریکایی مشخص می‌کند که آیا این کشور حاضر به حمایت تسلیحاتی و همچنین سپردن اختیار مناطق تحت کنترل مخالفان به این گروه، هست یا نه. با وجود همه این گمانه‌زنی‌ها باید منتظر ماند و دید نتیجه رایزنی‌های آمریکا با جبهه الاسلام و نیز کنفرانس ژنو ۲ چه خواهد شد تا بتوان به گمانه‌زنی درباره گام بعدی حامیان سرنگونی نظام اسد پرداخت.