آیا «وي‌چت»قابل نظارت است؟/ حلقه مفقوده فرهنگ سازی و مصائب جدید
ما تنها سلاحي كه مي‌توانيم در برابر اين شبكه‌ها داشته باشيم،فرهنگ‌سازي است.فيلتر تاثيري ندارد چرا كه اكنون انواع فيلترشكن‌ها ،ساكس‌ها، وي پي ان‌ها در جامعه ما رواج داده شده است.ما ميلياردها تومان هزينه مي‌كنيم،اما از طرف ديگر شركت‌هايي هستند كه اين فيلترشكن‌ها را ارائه مي‌دهند و درآمد خوبي دارند.بايد فقط روش فرهنگ‌سازي را پيش بگيريم تا جوان خودآگاهانه به سمت اين شبكه‌ها نرود.
در همين زمينه ديروز سرهنگ مسعود زاهديان،رئيس پليس امنيت اخلاقي ناجا از نظارت پليس بر فضاي «اينستاگرام» و «وي‌چت» خبر داد.» او با بيان اينكه پليس در فضاهاي مجازي نظارت دارد،اظهار كرد: «نيروي انتظامي در حوزه اينترنت حضور داشته و فضاهايي نظير فيس‌بوك، اينستاگرام، وي‌چت و امثال آن تحت نظارت است.» وي تاكيد كرد: طبيعي است پليس در اين فضاها با موارد تخلف برخورد خواهد كرد.وي با بيان اينكه پليس حافظ سلامت و امنيت شهروندان است،گفت: «پليس براي حفظ سلامت افراد و جلوگيري از گرفتاري شهروندان در دام فساد و فحشا در اين فضا حضور خواهد داشت.»
در رابطه با نظارت پليس بر اين شبكه‌هاي اجتماعي عليرضا سلوكي،كارشناس جرايم سايبري در گفت‌وگو با تهران‌امروز مي‌گويد: اگر پليس مي‌خواهد اين نظارت را انجام دهد،خيلي هم خوب است.اما بايد در نظر بگيريم در مقابل چيزي كه منع مي‌كنيم،جايگزيني هم داشته باشيم.در جايگزيني شبكه‌هاي اجتماعي خارجي،مي توانيم به شبكه اجتماعي داخلي «كلوپ» اشاره كنيم كه هم نظارت روي آن وجود دارد و فيلتر هم نيست،يا شبكه اجتماعي «فيس نما» هم يكي از جايگزين‌هاي «فيس‌بوك» مي‌تواند باشد.اما براي «وي‌چت»هنوز جايگزيني در داخل ايران درست نشده است.در بررسي اين موضوع در واقع يك بستري وجود دارد كه اين بستر به فرهنگ استفاده از آن بر مي‌گردد.شايد «فيس‌بوك» يا «وي چت» خوب باشند،اما تا وقتي كه فرهنگ استفاده از اين فضاها وجود نداشته باشد،بهترين فضا را هم كه در اختيار افراد بگذاريم،استفاده غلط مي‌كنند.
وي در ادامه مي‌افزايد:مورد بعدي اين است كه ما بخش نظارت را برعهده داريم،اما ما قدرت جلوگيري از تكنولوژي‌اي كه بسترش در خارج از كشور است را نداريم،به همين دليل به فيلتر روي آورده‌ايم.متاسفانه اكنون ما به عنوان جايگزين «وي چت»هيچ موردي را براي اين موضوع در نظر نگرفته‌ايم.
عليرضا سلوكي،كارشناس جرايم سايبري،در مورد نهاد مسئولي كه وظيفه اصلي فرهنگ‌سازي را در اين بخش برعهده دارد،مي گويد: «فيلترينگ فيس‌بوك،وي چت،اينستاگرام و باقي شبكه‌هاي اجتماعي سودمند نيست.چون كشورهاي آن طرف هم در حال فعاليت و ساختن شبكه‌هاي جديد هستند.بهترين راه‌حل در اين زمينه فرهنگ‌سازي است.وظيفه صداوسيماست كه اين قضيه را به‌طور كامل فرهنگ‌سازي كند،وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم نهاد فرهنگ‌سازي در كشور است،شايد مردم همه روزنامه‌ها را نخوانند،اما سيما به عنوان رسانه‌اي كه بينندگان زيادي دارد،مي تواند در قالب يك سريال به خطرات اين شبكه‌هاي اجتماعي اشاره كند.»
اين كارشناس جرايم سايبري،از خطرات اين فضا مي‌گويد: «ما پرونده‌هاي زيادي در رابطه با جرايم اين شبكه‌هاي اجتماعي داريم مانند: اخاذي از بانوان،پخش شدن تصاويرشان در اين فضا و بسياري از مشكلاتي كه منجر به طلاق و جدايي زوجين مي‌شود.بايد بدانيم جلوگيري مانند يك خاكريز مي‌ماند.وقتي ما خاكريز مي‌زنيم براي مدت كوتاهي جلوي نفوذ را مي‌گيريم،ولي اگر فرهنگ‌سازي كنيم،مي توانيم جلوي خيلي از معضلات را بگيريم. صداوسيما بيايد با توجه به بودجه‌اي كه براي ساخت سريال‌ها مي‌گيرد،سريالي بسازد كه شبكه‌هاي اجتماعي را تعريف كند،هم از خوبي‌هايش و بدي‌هايش بگويد و خطراتش را نشان بدهد تا خود جوان آگاه شود و به سمت اين شبكه‌ها نرود.بايد بدانيم جوان ما آگاه و جست‌وجوگر است،در واقع كنجكاو است و دشمن هم به‌شدت در حال فعاليت است. ما تنها سلاحي كه مي‌توانيم در برابر اين شبكه‌ها داشته باشيم،فرهنگ‌سازي است.» از سويي ديگر،«فيلتر تاثيري ندارد چرا كه اكنون انواع فيلترشكن‌ها،ساكس‌ها،وي پي ان‌ها در جامعه ما رواج داده شده است.ما ميلياردها تومان هزينه مي‌كنيم،اما از طرف ديگر شركت‌هايي هستند كه اين فيلترشكن‌ها را ارائه مي‌دهند و درآمد خوبي دارند.بايد فقط روش فرهنگ‌سازي را پيش بگيريم تا جوان خودآگاهانه به سمت اين شبكه‌ها نرود.»
عليرضا سلوكي،درباره اينكه آيا مي‌شود جايگزيني براي وي چت و اينستاگرام داشت،مي‌گويد: «كلا هرگاه خواسته شده است،موردي را جايگزين كنيم باتوجه به محدوديت‌هايي كه وجود دارد،حركت‌هاي منفي‌اي در مقابلش ايجاد مي‌شده است.به همين دليل بايد دو كار انجام دهيم،اولا: حتما جايگزين وي چت و اينستاگرام را ايجاد كنيم و بعد،در مقابل مدل اصلي كه اثرات زيان بار دارد مقاومت كنيم.»