هر میزان نیاز باشد، غنیسازی میکنیم
«حسن روحانی» در مصاحبه با روزنامه «فایننشال تایمز» بر ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران تاکید کرده و گفته است میزان و سطح غنیسازی به مقدار نیاز ایران به سوخت هستهای بستگی دارد.
در ادامه مشروح مصاحبه وی با «فایننشال تایمز» را که روز چهارشنبه انجام شده، میخوانید:
سوال: شب گذشته شما اظهارات مهمی در رابطه با اقتصاد و وضعیت ناگوار آن داشتید. چه طرحهایی برای احیای اقتصاد دارید؟ بعد از تحویل گرفتن دفتر ریاستجمهوری چه میزان از وضع اقتصادی شوکه شدید؟
روحانی: این دولت مشکلات اقتصادی جدیای را به ارث برده است. با وجود آنکه، هم رکود و هم تورم را در کشور شاهدیم، اما در عین حال نسبت به آینده اقتصاد کشور بسیار امیدوار هستیم. این تنها نظر من نیست. تیم اقتصادی من هم همین نظر را دارد، که میتوان در یک دوره زمانی کوتاه، از عهده مشکلات اقتصادی کشور برآمد.
دلیل امیدواری ما این است که ما طی 3 ماه گذشته توانستهایم تا حدی رشد سریع تورم را مهار کنیم. فکر میکنم تورم (نقطه به نقطه) از 43 به 36درصد رسیده است. این نشانه خوبی است. ما با کاهش نقدینگی و همزمان بهبود فضای تجاری، این مسیر را ادامه خواهیم داد.
در مورد رکود هم، رشد اقتصادی ایران در سال 1391 منفی 5.8درصد بوده است. ما تلاش خواهیم کرد تا این میزان را تا پایان اسفند به صفر برسانیم. تیم اقتصادی برای سال آینده، رشد مثبت را پیشبینی کرده است. علاوه بر این، توافقنامه ژنو فضای مثبتی را در زمینه اقتصادی فراهم کرده، که این فضا با آغاز اجرای توافقنامه ارتقا نیز خواهد یافت.
سوال: آیا پیشبینیهای شما به برداشته شدن تحریمها وابسته است؟ برداشته شدن این تحریمها تا چه حد برای اقتصاد ایران حائز اهمیت است؟
روحانی: خیر. اگر نگاهی به گزارش من بیاندازید، شاهد خواهید بود که ما با همین تحریمهای موجود توانستیم تورم را کاهش دهیم. با وجود همین تحریمها، ما رشد اقتصادی مثبت را برای سال آینده پیشبینی کردهایم. البته، در عین حال اگر تحریمها برداشته یا کم شود، طبیعتا میتوان اثرات آن بر اقتصاد را شاهد بود.
سوال: توافق موقت هستهای، برای اعتماد متقابل میان ایران و بقیه دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است. ایران چه اقدامی میتواند انجام دهد تا به واشنگتن و کنگره اطمینان دهد که شما به دنبال توافق هستید و نمیخواهید تسلیحات هستهای بسازید؟ و آیا شما در مورد ابعاد برنامه غنیسازی سطح پایین خط قرمزی دارید؟
روحانی: همانطور که بارها اعلام شده، فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران، صرفا برای مقاصد صلحآمیز خواهد بود. دلیل این امر آن است که تمام فعالیتهای هستهای ما تحت نظارت کامل آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد. همانطور که میدانید، تمام سایتهای هستهای ما به طور مداوم تحت نظارت دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. و به طور کلی هم، تسلیحات کشتار جمعی هیچ جایگاهی در دکترین ما ندارند. اینکه غنیسازی را تا چه حد گسترش میدهیم، یا آنطور که شما بیان کردید، ابعاد آن چقدر خواهد بود، به نیاز ما به سوخت هستهای بستگی خواهد داشت.
میدانید که ما بخشهای دیگر برای تولید میلههای سوختی در ایران را تکمیل کردهایم و طبق برنامهای که به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردهایم، تقریبا از الان به بعد هرآنچه که غنیسازی شود، به میلههای سوختی برای رآکتور تبدیل خواهد شد.
سوال: آیا تعطیل کردن تأسیسات هستهای داخل ایران خط قرمزی برای دولت شماست؟
روحانی: 100 درصد.
سوال: هرچند که این موضوع به توافقات آینده بستگی دارد، اما آیا میتوانید ازسرگیری روابط دوجانیه با آمریکا را متصور شوید؟ آیا ایران از لحاظ سیاسی و روانی برای چنین اقدامی آماده است؟ همچنین نباید بریتانیا را به عنوان «ماهی کوچکتر» از یاد برد.
روحانی: در مورد آمریکا، ما در این مرحله باید تنشها را کاهش دهیم و به صورت گام به گام اعتمادسازی کنیم. مسائلی که در طول 35 سال به وجود آمده، در یک مدت کوتاه قابل حل نیست. بهترین آزمون برای اینکه ببینیم آیا میتوانیم اعتمادسازی کنیم یا نه، همین مسئله هستهای است.
اگر گام اولی که در ژنو برداشته شد، به دقت و درستی اجرا شود، یک گام رو به جلو به سمت اعتماد خواهد بود. آنچه که من در نیویورک شاهد بودم، این بود که فضا اندکی نسبت به قبل تغییر کرده است. من در دیدار با اندیشمندان، اساتید دانشگاهی و (اعضای) اندیشکدهها احساس کردم انتخابات تاثیر بسیاری داشته است.
اما در مورد آنطور که شما اشاره کردید «ماهی کوچک»، وضعیت بسیار متفاوت است. ما با دولت انگلیس رابطه داشتهایم، که این رابطه به دلیل شرایط خاص به شدت کاهش یافته است.
بعد از انتخابات، برخی گامها برای ارتقا روابط برداشته شده. من در گفتوگوی تلفنی هفته گذشته با آقای (دیوید) کامرون (نخستوزیر انگلیس)، این احساس را داشتم که دو طرف این اراده را دارند که به صورت گام به گام به سمت بهبود روابط حرکت کنند.
سوال: آیا شما آمادهاید که مثلا در آینده رئیسجمهور (باراک) اوباما را به تهران دعوت کنید؟ نظر شما در مورد او به عنوان یک شخصیت سیاسی سابق چیست؟
روحانی: در مکالمه تلفنیای که داشتیم، من وی را فردی با ادبیاتی مودب و هوشمندانه دیدم. همانطور که پیش از این گفتم، مسائل ایران و آمریکا بسیار پیچیده است و نمیتوان آن را در یک دوره زمانی کوتاه حل کرد. با وجود این پیچیدگیها، در 100 روز گذشته گشایشهایی رخ داده که بعدها میتواند افزایش یابد.
سوال: مذاکرات هستهای یک سنگ محک است و اعتماد متقابل در حال شکلگیری است. انتخاب شما هم، نشانهای از یک تغییر بود. با این حال، هنوز کسانی در جاهایی مثل عربستان یا اسرائیل بدبین هستند و محافظهکاران واشنگتن یا کنگره نسبت به نقش ایران در سوریه و یا حمایتش از حزبالله به شدت نگرانند. با وجود این مسائل و بیاعتمادی به سیاست خارجی ایران، تا چه حد میتوان اعتمادسازی کرد؟
روحانی: در موضوع سوریه، نگرانی اصلی از حضور گروههای تروریستی در خاک این کشور است. همه باید از این موضوع نگران باشند. اساسا من ادامه خونریزی و جنگ داخلی در سوریه را به ضرر ثبات منطقه میدانم. به همین دلیل، من در حال حاضر در حال رایزنی با کشورهای منطقهای و غربی در مورد آینده سوریه هستم. ما همه تلاش خود را برای پایان دادن به جنگ داخلی سوریه و خروج تمام تروریستها از این کشور انجام میدهیم. این امر به مذاکرات میان دولت سوریه و مخالفان بستگی دارد که بتوانند راه را برای برگزاری انتخابات آزاد هموار کنند. هرآنچه مردم سوریه در انتخابات تعیین کردند، همه ما باید به آن گردن نهیم.
سوال: آیا شما در پشت صحنه در مورد سوریه با آمریکا و قدرتهای غربی در حال مذاکره هستید؟
روحانی: با اروپاییها، نه با آمریکا. اگر ایران در «ژنو 2» حضور داشته باشد، طبیعتا با همه اعضای حاضر در آن، مذاکره خواهد داشت.
سوال: شما به خوشبینی معروف هستید. اما برای آنکه بپذیریم «بشار اسد» در یک انتخابات آزاد و عادلانه از قدرت کنار میرود، باید خیلی خوشبین باشیم.
روحانی: من خوشبین نیستم، البته بدبین هم نیستم. من نمیتوانم آینده سوریه را پیشبینی کنم. اما باید زمینه را برای تصمیمگیری مردم آماده کرد. اگر مردم به آقای اسد رأی ندادند، مسئلهای نیست. مردم هرکسی را انتخاب کنند، ما به انتخابشان احترام میگذاریم.
سوال: آیا شما برای پایان دادن به درگیریها و زمینهچینی برای دستیابی به یک راهکار در سوریه با عربستان سعودی هم در حال مذاکره هستید؟
روحانی: فعلا، در حال مذاکره نیستیم. اما برای مذاکره با عربستان سعودی یا هر کشور دیگری، مشکلی نداریم. ما مذاکرات متعدد و فشردهای با «اخضر ابراهیمی» فرستاده سازمان ملل (در امور سوریه) داشتهایم. او چند روز قبل تهران بود و با هم ملاقاتی داشتیم. ما در موضوع سوریه با سازمان ملل روابط نزدیکی داشته و مذاکراتی هم انجام دادهایم.
سوال: شما در انتخابات ماه ژوئن پیروزی قاطعی کسب کردید که بخشی از آن به واسطه حمایت اصلاحطلبان بود. آیا شما در این موضوع که در ایران به اصلاحات سیاسی نیاز است با آنها هم نظرید یا اینکه تنها بر بهرهوری اقتصادی و روابط بهتر با غرب و همسایگانتان متمرکز هستید؟
روحانی: روشن است که مسائل اقتصادی و سیاست خارجی اهمیت دارند، اما این امر ما را از اندیشیدن به موضوعات فرهنگی و سیاست داخلی بازنمیدارد. همانطور که من در طول انتخابات قول دادم، به دنبال ایجاد یک منشور حقوق شهروندی هستم. دیروز بعد از 100 روز از آغاز کار، یک نسخه پیشنویس از این منشور را در سایت (ریاستجمهوری) قرار دادیم تا صاحبنظران بتوانند در مورد آن نظر بدهند. من بعد از آنکه نظرات اندیشمندان و کارشناسان را دریافت کردم، این منشور را تکمیل و به جامعه ارائه کرده و ضمنا اجرای آن را نیز پیگیری خواهم کرد. بنابراین، این دولت نمیتواند تنها به اقتصاد و سیاست خارجی محدود باشد.
سوال: با وجود بهبودی که بر اثر توافق هستهای حاصل شده، همچنان درخواست برای تغییر و گله از این اینکه چرا برخی سران سیاسی در زندان هستند وجود دارد. آیا شما به حد کافی این قدرت را دارید که در آینده نزدیک موسوی و کروبی را آزاد کنید؟
روحانی: برخی موضوعات در کشور به اجماع دیگر بخشها و مقامات نیاز دارد. دولت من در تلاش است تا وظایف خود در این زمینه را انجام دهد. برای رسیدن به این اجماع قطعا نه به 100 روز، بلکه به زمان بیشتری نیاز است. شما مرا خوشبین خطاب کردید. دستکم در این مورد، من خوشبین هستم.
سوال: چه زمانی؟
روحانی: گفتم، من پیشگو نیستم، اما خوشبینم.
سوال: آیا ما در «فایننشال تایمز» میتوانیم امیدوار باشیم که در سفر بعدی به تهران بتوانیم نظیر شما، رهبر عالی یا دیگر افراد مهم کشور «توئیت» کنیم؟
روحانی: شما همین الان هم میتوانید. نباید مشکلی باشد. این موضوع پیش از مسئله قبلی شما حل خواهد شد.
سوال: چشمانداز شما برای کشور در پایان دوره 4 ساله ریاستجمهوری چیست؟
روحانی: جمهوری اسلامی در پایان این چهار سال، وضعیت اقتصادی بسیار بهتری خواهد داشت، همچنین در زمینه تأثیرگذاری منطقهای، فرهنگی و وضعیت سیاسی در داخل. در طول 100 روز گذشته ما تغییراتی را در همه این زمینهها شاهد بودهایم.
سوال: یک ایرانی میگوید شگفتآور است که ایران طی 3 ماه از قرون وسطی به رنسانس رسیده است.
روحانی: من با چنین عباراتی موافق نیستم. اما تحرک و شادابی مردم در این مدت افزایش زیادی داشته است.