جهان در معرض يك انتخاب جدی/ توافق یعنی کشیدن آجر از وسط ديوار تحريم‌ها/ حقوق هسته‌ای ايران به رسميت شناخته مي‌شود

سرويس سياسي «فردا»؛ مذاكرات حساس و فشرده ژنو با چاشني توافق و اميدواري در دومين شهر پر جمعيت سوئيس در حال برگزاري است. حساسيت اين مذاكرات سبب شد تا وزراي خارجه در سومين روز از دور دوم مذاكرات ‍‍ژنو به اين شهر بيايند. از سوي ديگر رژيم صهيونيستي همواره مخالفت خود را با مذاكرات بيان داشته و در همين زمينه بنيامين نتانياهو توافق ميان ايران و قدرت‌هاي جهاني را با عنوان معامله قرن و يك توافق بد براي غرب توصيف كرده است. اما به هر جهت مذاكرات با توجه به انتقادات شديد ر‍ژيم صهيونيستي جريان دارد و وزراي خارجه جلسات متعددي را در اين زمينه با يكديگر و همچنين وزير خارجه كشورمان برگزار كردند. حشمت‌الله فلاحت ‌پيشه در گفتگو با خبرنگار سياسي «فردا» به تحليل مباني و چشم انداز مذاكرات اخير ‍ژنو پرداخته است كه در ادامه متن اين گفت‌وگو از نظرتان مي‌گذرد:‌ تا به حال طرفين تا اين حد به توافق نزديك نشده بودند حمشت ‌الله فلاحت پيشه، كارشناس مسائل بين الملل در خصوص حساسيت مذاكرات ‍ژنو گفت:‌ حساسيت و اهميت مذاكرات اخير ‍ژنو به دليل يكي‌شدن اهداف و نزديك تر شدن آن در مذاكرات است. من معتقدم كه طرفين مذاكره هيچگاه تا اين حد به توافق نزديك نشده بودند. در بغداد احتمال رسيدن به توافقي ضمني فراهم بود كه آن موضوع نيز به هم خورد. سپس در نشست سه جانبه ايران، برزيل و تركيه نيز توافقي شكل گرفت كه اين توافق به اين دليل كه خارج از حوزه اختيار و اقتدار 1+5 بود، عملا از طرف آمريكايي‌ها ناديده گرفته شد و بعد از آن قطعنامه‌اي عليه ايران صادر شد. وي افزود: تا به حال طرفين تا اين حد به توافق نزديك نشده بودند. علت اين نزديك شدن به توافق هم دو قسمت بود. علت اول به واسطه طرحي بود كه ايران به طرف مقابل ارائه كرد. اين طرح هدف محور بود نه پيش شرط محور. تا به اينجا پيش شرط‌ها مانع رسيدن به توافق بود ولي امروز طرح هدف مشترك و حرمت قائل شدن براي هدف‌هاي متقابل باعث شد كه طرفين مواضع‌شان به هم نزديك شود. جامعه جهاني در معرض يك انتخاب جدي است اين كارشناس مسائل بين‌الملل خاطر نشان كرد:‌ موضوع ديگري كه در اين زمينه مهم بود اين است كه اگر چالش ايران و 1+5 را به سه مولفه تقسيم كنيم. ‌مرحله اول، مرحله جلوگيري تساعدي بحران به معناي جلوگيري از گسترش بحران بود كه طرفين سعي كردند كه اين مرحله را مديريت كنند كه به نظر من نسبتا خوب هم مديريت شد و براي اولين بار در طول 12 نشستي كه انجام شد عملا تحريم‌هاي تازه‌اي عليه ايران شكل نگرفت. فلاحت پيشه با بيان اينكه توافق اوليه ما را وارد مرحله دوم مي‌كند، بيان داشت:‌ اگر توافق نامه جديدي امضا بشود وارد مرحله دوم كه تنش زايي است، مي‌شويم كه اين موضوع خود يك مرحله بسيار پيچيده‌اي است و حدود 6 ماه طول خواهد كشيد. در اين مرحله طرفين به سمت راستي‌آزمايي يكديگر مي‌روند. اين مرحله بسيار پيچيده است و بسياري از كارشكني‌ها در اين مرحله صورت خواهد گرفت. ولي اين موضوع بسته به اين است كه اين توافق چگونه شكل گرفته باشد. وي افزود:‌ نشست‌هاي متعدد و طولاني مدت نشان مي‌دهد كه طرفين اختلاف‌نظرهاي جدي دارند. تيم مذاكره كننده هسته‌اي ايران به شدت در داخل تحت نظارت و حتي تحت فشار گروه‌هايي است كه معتقد هستند حقانيت ايران نبايد زير سئوال برود و غرب با تعديل در موضع خود بايد مساله هسته‌اي ايران را بپذيرد و از سوي ديگر در 1+5 لابي‌هاي مختلف از جمله لابي صهيونيست‌ها و محافظه كاران به شدت طرف غربي را تحت فشار قرا داده‌اند لذا من معتقدم كه كل جامعه جهاني در معرض يك انتخاب جدي است كه اميدواريم بهترين انتخاب و تصميم و توافق اتخاذ بشود. توافق به معناي كشيدن آجر از وسط ديوار تحريم هاست اين كارشناس مسائل سياسي با اشاره به اينكه توافق ايران و 1+5 سبب بالارفتن موقعيت ايران مي‌شود گفت:‌ در روح اين توافق هم حقوق هسته‌اي ايران به رسميت شناخته مي‌شود و هم زمينه‌سازي براي كاهش تحريم ها انجام مي شود. توافق احتمالي به معناي كشيده شدن يك آجر از وسط ديوار تحريم است؛ يعني به رغم اينكه غربي‌ها تحت عنوان برداشتن يك آجر از صدر ديوار تحريم ياد مي‌كنند ولي من معتقدم همين كه اولين‌باري كه تحريم ها به عقب باز گردد، يك جاي خالي در وسط ديوار تحريم ايجاد مي‌شود كه بخش عمده‌اي از آن را دچار خط گسل مي‌كند چون اين كار يك اقدام تازه است. ضمن اينكه بايد حقوق هسته‌اي كشورمان نيز به رسميت شناخته شود و طبيعا تيم مذاكره كننده خلاف اين موضوع نمي تواند با طرف غربي به توافق برسد. صهيونيست‌ها تمام لابي‌هاي خود را به كار برده‌اند فلاحت پيشه در پاسخ به اين سئوال كه نفوذ صهيونيست‌ها چقدر مي‌تواند در توافق ايران و 1+5 خلل ايجاد كند؟، گفت: صهيونيست‌ها تمام لابي‌هاي خود را تا به امروز به كار گرفته اند اما همين كه وزراي خارجي جمع شدند، بخش عمده‌اي از نفوذ لابي صهيونيست پشت سر گذاشته شده است؛ ‌منتها بخشي از اين طولاني شدن مذاكرات به خاطر منظور كردن هدف صهيونيست‌ها و نيز برخي از محافظه كاران تند غرب است. وي در پايان خاطر نشان كرد‌:‌ خيلي تلاش شده كه تعليق تحريم ها به صورت ظاهري صورت گيرد. يعني اينكه ما به ازاي تعديل مواضع ايران نه در بخش تحريم بلكه در موارد خارج از تحريم مثل دارايي‌هاي مسدود شده 50 ميليارد دلاري و .. پرداخت شود. ولي هيچگاه افكار عمومي داخلي ايران نمي‌پذيرد كه توافق سير قهقرايي در تحريم ها داشته باشد. درواقع يكي از دلايل طولاني ‌شدن تحريم‌ها همين موضوع يعني عدم پذيرش تعليق توسط ايران و عدم پذيرش كاهش تحريم توسط طرف مقابل بود اما در نهايت بايد در چارچوب عدم تعليق هسته‌اي ايران و كاهش ملموس در تحريم‌ها به صورت گام‌هاي عملياتي اين توافق حاصل شود.