پرتاب موفقیت آمیز کاوشگر هندی به مریخ

مهر: این سفینه مسافتی حدود هفتصد میلیون کیلومتر را ظرف سیصد روز آینده طی خواهد کرد و سپس در مدار کره مریخ قرار خواهد گرفت. به گفته رئیس سازمان تحقیقات فضایی هند، این کاوشگر در ماه سپتامبر آینده به نزدیکی مریخ می‌رسد و در آن زمان، مهمترین مرحله، قرار دادن موفقیت آمیز آن در مدار این سیاره خواهد بود. سال مریخی از سال زمینی طولانی‌تر است و مکان این سیاره در فاصله زمانی رسیدن کاوشگر به آن ، تغییر می کند و تعیین محل دقیق آن مستلزم محاسبات پیچیده است. کاوشگر هندی در حال حاضر در مدار زمین قرار گرفته و رئیس سازمان تحقیقات فضایی هند گفته است که در پایان ماه جاری، این کاوشگر به شتاب مناسب برای ترک مدار زمین خواهد رسید و سفر طولانی خود به سوی مریخ را آغاز خواهد کرد. قرار دادن کاوشگر در مدار زمین به عنوان مرحله مقدماتی برای حرکت به سوی مریخ، باعث کاهش سوخت مورد نیاز این سفینه و در نتیجه، صرفه جویی مالی در اجرای این برنامه شده است. پانزده ماه پیش و اندکی پس از ناکامی چین در پرتاب کاوشگر به خارج از مدار زمین، نخست وزیر هند انجام طرح پرتاب کاوشگر به سوی مریخ را اعلام کرد. به همین دلیل برخی ناظران از تلاش هند برای پیشی گرفتن از چین سخن گفتند، به خصوص که چین از لحاظ اقتصادی و فن‌آوری نظامی از هند پیشترفته‌تر است. ماموریت کاوشگر هندی، که کمابیش به اندازه یک اتومبیل کوچک است، تحقیق در مورد آثار گاز متان در جو مریخ است که وجود آن می‌تواند نشانه وجود نوعی حیات ابتدایی در این سیاره باشد. هند پیش از این هم کوشیده بود تا کاوشگر ‌هایی را به خارج از مدار زمین پرتاب کند، اما این تلاش‌ها به جایی نرسید. هند در سال ٢٠٠٩ کاوشگری را به سوی کره ماه پرتاب کرد، اما ارتباط آن به زودی با زمین قطع شد و در سال بعد، کاوشگر دیگر هندی پس از پرتاب، منفجر شد. هزینه ساخت و پرتاب مریخ‌گرد هندی حدود ٧٣ میلیون دلار برآورد شده است در حالیکه هزینه ساخت و پرتاب کاوشگری که قرار است ناسا - سازمان فضایی آمریکا - اواخر ماه جاری به سوی مریخ پرتاب کند بیش از ۴۵۰ میلیون دلار بوده است. بسیاری از مردم هند احتمالا از موفقیت طرح مریخ گرد احساس غرور می‌کنند، اما کسان دیگری در این کشور اجرای چنین برنامه‌هایی را برای کشوری فقیر مناسب نمی‌دانند. به گفته آنان، در حالی که بسیاری از مردم هند در شرایط دشوار اقتصادی به سر می‌برند، هزینه‌ای که صرف اجرای این طرح شده می توانست به بهبود شرایط آنان کمک کند. سازمان تحقیقات فضایی هند در پاسخ به این انتقادات گفته است که اجرای طرح‌هایی مانند ساخت و پرتاب این سفینه، علاوه بر کمک به راهیابی هند به بازار جهانی فن‌آوری فضایی پیشرفته، هزاران شغل ایجاد می‌کند. مرکز تحقیقات فضایی هند در بنگالور حدود شانزده هزار کارمند دارد و تحقیقات خود را در مشارکت با وزارت دفاع هند، مسئول اجرای طرح ساخت موشک‌های نظامی، به اجرا در می‌آورد. در مورد اهمیت علمی طرح پرتاب سفینه هندی، نظرات متفاوتی ابراز شده است. مریخ‌نورد آمریکایی که در اوت سال گذشته میلادی بر سطح این سیاره نشست اثری از گاز متان نیافت و برخی پژوهشگران گفته‌اند که این سفینه هندی دستاورد متفاوتی نخواهد داشت. در مقابل، مدافعان این طرح گفته‌اند که مریخ‌نورد آمریکایی تنها منطقه محدودی را بررسی کرد و امکان دارد که سفینه هندی بتواند نشانه حیات را در نقاط دیگری بیابد.