با انصراف آمریکا از حمله نظامی و سپس پذیرش طرح پیشنهادی روسیه، امیدهای ترکیه رنگ باخت.حتی زمانی که بحران سوریه وارد یک روند دیپلماتیک شده و چشم انداز مداخله نظامی برای براندازی اسد، کمرنگ و حتی واشنگتن نیز مخالف براندازی خارج از عرف اسد به دلیل ابهام در خصوص جانشین وی بود، آنکارا همچنان روی خوشی به گزینه های دیپلماتیک نشان نداده و به حمایت از براندازی اسد ادامه می داد.
کد خبر :
299742
سرویس بین الملل«فردا»: بحران سوریه که از پیچیدگی قابل توجهی در سطوح منطقه ای و بین المللی برخوردار است و نه تنها عرصه‌ی کشمکش و منازعات داخلی مردم و دولت سوریه بلکه میدانی برای منافع و مطامع کشورهای مختلف نیز به شمار می رود. در این میان ورود کشورهای منطقه به بحران سوریه به ویژه نقش ترکیه در این میان، پیچیدگی این بحران را دو چندان کرده است. در واقع سیاست خارجی دولت اردوغان که طراحی داوود اغلو وزیر امور خارجه دولت کنونی ترکیه است منجر به رویارویی ترکیه با همسایگان خود شده تا جایی که این سیاست بازتاب های
متفاوتی را در داخل و خارج از ترکیه نیز به همراه داشته است. با آغاز درگیری ها در سوریه ، دولت ترکیه به سرعت به مخالفت با نظام حاکم سوریه و رییس جمهور آن پرداخت و حتی برای مخالفان اسد اردوگاه نظامی در خاک خود ایجاد و کنفرانس های مخالفان را در استانبول کلید زد. اما پیگیری سیاستی تنگ نظرانه نسبت به سوریه آزمونی دشوار برای سیاست خارجی ترکیه محسوب شد زیرا در حقیقت پتانسیل و قدرت ترکیه برای مدیریت چنین بحران چندبعدی‌ای کافی نبود. استراتژی‌های گوناگونی که از سوی آنکارا طی بحران سوریه اتخاذ شد تماماً مغایر با سنت میانجیگری بود. در واقع بحران پیچیده و چندبعدی سوریه
نیازمند یک میانجیگر فعال و بی‌طرف بود؛ امری که دولت ترکیه به واسطه‌ی تعلقات فرقه‌ای خویش، قادر به ایفای آن نشد. دولت اردوغان در فهم پیچیدگیهای تحولات سوریه دچار اشتباه راهبردی شد. رفتار شتاب‌زده و افراطی دولت اردغان در قبال تحولات سوریه، آنان را در تنگنای بحران داخلی قرار داد به گونه ای که احزاب مخالف دولت اردوغان به اتحاد نسبی اعلام مخالفت با سیاست خارجی این دولت رسیده و همچنین اقلیت های قومی و مذهبی رویکرد دولت اردوغان را اشتباه تفسیر می کنند . باید گفت دولت حزب و عدالت و توسعه که تصور می کرد در نهایت، ائتلافی به رهبری آمریکا به سوریه حمله کرده و دولت
این کشور را به سبب استفاده از سلاح شیمیایی مجازات خواهد کرد به شدت تمایل داشت بخشی از این ائتلاف باشد. اما با انصراف آمریکا از حمله نظامی و سپس پذیرش طرح پیشنهادی روسیه، امیدهای ترکیه رنگ باخت. حتی زمانی که بحران سوریه وارد یک روند دیپلماتیک شده و چشم انداز مداخله نظامی برای براندازی اسد، کمرنگ و حتی واشنگتن نیز مخالف براندازی خارج از عرف اسد به دلیل ابهام در خصوص جانشین وی بود، آنکارا همچنان روی خوشی به گزینه های دیپلماتیک نشان نداده و به حمایت از براندازی اسد ادامه می داد. در واقع ترکیه سیاست خود در قبال سوریه را به جای ارزیابی های استوار و عینی، بر خیال
پردازی های آرمانی استوار کرده بود. از نگاهی دیگر می توان گفت که غرب واقعیت های خاورمیانه را بهتر از ترکیه شناخته و نقش آفرینی خود را بر آن مبتنی کرده است. اسد نیز خود را باهوش تر از آن چیزی نشان داده که دولتمردان آنکارا انتظارش را داشتند. با این حال بررسی روند استراتژیک دولت ترکیه در قبال بحران سوریه نشان می دهد، آنکارا که از اتخاذ مواضع گذشته خود به نتیجه مطلوب نرسیده امروز نگاه واقع بینانه تری به تحولات سوریه دارد. ترکیه که روزی به دنبال سرنگونی دولت اسد بود با روشن شدن تدریجی پیچیدگیهای بحران سوریه و عدم موفقیت راهکارهای غربی به دنبال يافتن راه‌حل
منطقه‌اي براي بحران سوريه افتاده زیرا دریافته هرگونه دخالت نظامي در سوريه مي‌تواند منجر به ايجاد جنگ داخلي در این کشور شده که اين موضوع می تواند براي منافع تركيه بسيار خطرناك باشد. بر همین اساس، شاید اکنون دولت ترکیه قصد دارد با واقع بینی به بازيگران منطقه‌اي نزديك‌تر شود. به گفته کارشناسان مسائل بین الملل اكنون ترکیه در تكاپوست تا به گونه‌اي ميان ديدگاه غربي و ديدگاه منطقه‌اي ارتباط ايجاد كند. اين بازيگران منطقه‌اي عبارتند از ايران و روسيه كه نه‌تنها داراي منافع در عدم تغيير فوري حكومت در سوريه هستند بلكه به لحاظ توازن قوا در منطقه هم خواهان آن
هستند كه مرزهاي دخالت غربي‌ها در منطقه مشخص و محدود باشد. تغییر رویکرد ترکیه در قبال بحران سوریه را تاحدودی می توان از رایزنی های صورت گرفته در جریان سفر وزیر امورخارجه کشورمان به ترکیه نیز برداشت کرد. همکاری برای ارسال کمک های انسانی، پذیرش اصل تعیین سرنوشت سوریه توسط مردم آن کشور و تعیین دولت انتقالی، 3 توافق مهم نشست های استانبول - آنکارا بوده است. ترکیه که تا پیش از این درخصوص مسائل سوریه به راه حل سیاسی اعتقاد نداشته و بیشتر به راه حل نظامی بها می داد و حتی در این خصوص هزینه‌های گزافی نیز می پرداخت گویی اکنون پی به این مسئله برده که به چالش کشیدن کشورهای
منطقه نمی‌تواند راه حل مناسبی باشد. به گفته تحلیلگران منطقه در حال حاضر ترکیه، موضع ایران برای حل سیاسی بحران سوریه را پذیرفته و این نقطه، می‌تواند نقطه شروع تعاملات در بین دو کشور باشد. اما با این حال باید منتظر ماند و دید آیا ترکیه به توافقات فی مابین با ایران در خصوص سوریه پایبند خواهد ماند یا همچنان با اتخاذ سیاستهای مغرضانه به بحران سوریه دامن خواهد زد.