با پذیرش غنی سازی، ایران «هژمون منطقه» خواهد شد
«بسیاری در خاورمیانه نگران این مسئلهاند که پیشرفتهای اخیر ایران، این کشور را در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت هستهای واقعی قرار داده باشد. اگر چنین دیدگاهی تحقق یابد، تهران به عنوان هژمون منطقه ظهور خواهد کرد، و هر گونه توافقی میان ایران و غرب، به منزله تایید واشنگتن بر جایگاه جدید ایران دریافت خواهد شد.
سیمون هندرسون و اولی هاینونن، در مقاله ای برای اندیشکده «واشنگتن»، که در آبان 1392 منتشر شده نوشتند: «با وجود اینکه گروه 1+5 و تهران موافقت کردهاند که محتوای مذاکرات خود را محرمانه نگاه دارند، اما هدف اصلی از این گفتوگوها کاهش ظرفیت غنیسازی اورانیوم و محدودیت برخی از فعالیتهای خاص هستهای ایران در برابر لغو تحریمهایی است که در حال تحلیل بردن اقتصاد ایران هستند. موانع اصلی پیشبرد این مذاکرات را نیز میتوان راستیآزمایی امتیازاتی که ایران واگذار میکند و همینطور ترتیب و توالی، و چگونگی روند کاهش تحریمها دانست ».
هندرسون و هاینونن درخواست های 1+5 از ایران را چنین فهرست کرده اند:
1- دست کشیدن از تولید و ذخیره اورانیوم غنیشده
2- توقف نصب سانتریفیوژهای بیشتر
3- تغییر موضع تهران در قبال روند راستیآزمایی که میتواند شامل اجرای بیدرنگ و کامل تمام مواد پروتکل الحاقی آژانس اتمی باشد.
4- تحقیق در خصوص پرسشهای آژانس در رابطه با دستهای از مسائل نظامی که از سال 2004 مطرح بوده است
5- رفع دغدغههای موجود در مورد فعالیت راکتور آب سنگین IR-40 اراک
نویسندگان این مقاله در ادامه این مسئله را مطرح کرده اند که اگر 1+5 حق غنی سازی ایران را بپذیرد دیگر کشورها هم خواهان آن خواهند شد.
هاینونن و هندرسون نوشته اند: «هر امتیازی که به تهران واگذار شود، مانند اجازه برای غنیسازی اورانیوم در هر سطحی، به زودی از سوی کشورهای دیگر نیز که سابقاً از انجام چنین فعالیتهایی منع شدهاند، مورد تقاضا قرار خواهد گرفت».
این در حالی است که هم اکنون مطابق ان پی تی هم ایران و هم سایر اعضا حق غنی سازی دارند و این حقی نیست که تازه بخواهد به آنها اعطا شود.
در پایان این مقاله تاکید شده است: «بسیاری در خاورمیانه نگران این مسئلهاند که پیشرفتهای اخیر ایران، این کشور را در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت هستهای واقعی قرار داده باشد. اگر چنین دیدگاهی تحقق یابد، تهران به عنوان هژمون منطقه ظهور خواهد کرد، و هر گونه توافقی میان ایران و غرب، به منزله تایید واشنگتن بر جایگاه جدید ایران دریافت خواهد شد. در نتیجه، حتی در این مرحله حساس نیز واشنگتن باید به روند مذاکره سرعت بخشیده، و به پیشرفتهای محسوسی در رفع این بحران دست یابد که بتواند با گرفتن زهر برنامه هستهای ایران، نگرانیهای همپیمانان آمریکا را تسکین دهد».