روایت موسویان از مذاکرات ژنو

فارس: سیدحسین موسویان، از اعضای اسبق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در یادداشتی در شبکه خبری الجزیره نوشت: «احتمال توافق تاریخی [بین ایران و آمریکا] به اراده اوباما برای مقاومت در برابر جنگ‌طلب‌های طرفدار اسرائیل و پایان دادن به تحریم‌ها بستگی دارد.» این دیپلمات اسبق ایرانی می‌نویسد: «یک دهه مذاکره هسته‌ای به نتیجه نرسید زیرا آمریکا حاضر نبود به حقوق ایران تحت پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) برای غنی‌سازی اورانیوم جهت مصارف صلح‌آمیز احترام بگذارد. اما موضع آمریکا در ژنو تغییر کرد.» وی می‌افزاید چهار عامل زیربنایی در تغییر فعلی نیروهای محرکه روابط بین ایران و آمریکا در مقایسه با مذاکرات بی‌حاصل پیشین تأثیر داشته است: وی از پیروزی حجت‌الاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران و بالا گرفتن امیدواری‌ها برای گرم‌تر شدن رابطه بین ایران و جهان به عنوان اولین عامل موثر در این موضوع یاد می‌کند. دومین عامل، طبق نوشته وی گفت‌وگوی مستقیم بین ایران و آمریکا بود. ایران پیش از آن گفته بود که به دنبال برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای است و آیت‌الله خامنه‌ای رهبر عالیقدر ایران هم در سال 2005 طی فتوایی تولید، ذخیره و استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی را منع کرده بود. اما بدون گفت‌وگوهای مستقیمی که تعهد ایران به این اهداف را نشان دهد، مذاکرات ژنو چنین پیشرفتی را نشان نمی‌داد. سومین عامل اینکه «اعضای شورای امنیت سازمان ملل دانستند که افزایش تحریم‌ها و فشارها نتایج عکس می‌دهد و ایران را به سمت بالا بردن توانمندی غنی‌سازی اورانیوم پیش می‌برد.» این گزارش می‌افزاید: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داده قبل از وضع تحریم‌های شورای امنیت در سال 2006، ایران حدود 3000 سانتریفیوژ داشت، غنی‌سازی را در سطح 3.5 درصدی انجام می‌دهد و صدها کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ذخیره کرده بود. امروز ایران 18000 سانتریفیوژ دارد، در سطح 20 درصد غنی‌سازی انجام می‌دهد . بیش از 8000 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ذخیره کرده است.» چهارمین عامل، طبق استدلال موسویان، این است که تهران از اروپاو آمریکا نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای دریافت کرد که آنها حاضرند حق غنی‌سازی ایران را به رسمیت بشناسند. وی می‌نویسد: «علی‌رغم اصرار نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که 10 سناتور بلندپایه آمریکایی آن را انعکاس می‌دهند و خواستار پایان دادن به غنی‌سازی ایران هستند، کاخ سفید به این نتیجه رسیده که سیاست غنی‌سازی صفر مرده است و از کنگره خواسته تلاشهای دیپلماتیکش را مختل نکند.»