روایت امیرخانی از همکاری با مخترع گوگل

مهر: دانشجویان و اساتید مهم‌ترین موسسه آموزشی و پژوهشی ادبیات روسیه، عصر روز دوشنبه 18 شهریورماه 1392، میزبان رضا امیرخانی نویسنده نامدار کشورمان بودند که در این انستیتو با عنوان «سیر تحول رمان ایرانی: تجربه‌ای شخصی» به ایراد سخن پرداخت. در آغاز برنامه خانم تاتیانا نیکولسکایا معاون بین‌الملل انستیتو ادبیات ماکسیم گورکی با تشکر از رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو که مبتکر برگزاری این برنامه بوده است، افزود: سال گذشته تحصیلی را با سمینار نقش زنان در ادبیات معاصر ایران و روسیه به پایان بردیم. سال جدید تحصیلی را با حضور رمان‌نویس مشهور ایرانی آغاز می‌کنیم و این دو رویداد مهم را به فال نیک گرفته، امیدواریم دامنه همکاری‌های انستیتو ما با رایزنی فرهنگی ایران و کلا ادبیات ایران گسترش یابد. در ادامه جلسه رضا امیرخانی به ایراد سخنرانی خود پرداخت. سخنرانی‌ای که به گفته غالب شرکت‌کنندگان در این برنامه، از جذابیت خاصی برخوردار بود. وی در سخنرانی خود، با مقدمه‌ای جذاب و همراه با تصاویر پاورپوینت، به نحوه ورود خود به جهان ادبیات، تجربه مهندسی و هوانوردی خود، سرنوشت همراهان خود در آن پروژه که یکی از آن‌ها مخترع عینک گوگل است، ناکامی‌های آن تجربه و پاگذاشتن به عرصه نویسندگی اشاره کرده و با این فرض که در جهان همانند قانون بقای ماده و انرژی، قانون بقای موفقیت و کامیابی انسان‌ها در یکی از زمینه‌های زندگی وجود دارد، سرنوشت خود را نه هوانوردی و دنیای مهندسی، که گام زدن در عالم ادبیات دانست. امیرخانی در ادامه به تشریح الگوهای نویسندگی خود، وضعیت ادبیات داستانی در ایران معاصر، سبک مورد علاقه خود در نویسندگی، ژانرهای ادبیات داستانی در ایران و تاریخچه رمان در ادبیات داستانی ایران پرداخت. وی در فرازی از سخنان خود با تمجید از ادبیات کلاسیک روس افزود: اگر برای هر قوم و طایفه‌ای پیامبری وجود دارد، پیامبر ما رمان‌نویسان، تالستوی است و ما نویسندگان همچنان الهام از آفرینشگری‌های بی‌مثال این نویسنده بزرگ می‌گیریم. نویسنده «من او » با تشبیه محصولات ادبی به محصولاتی که در گذر زمان کهنه می‌شوند و همانند اتومبیل مرسدس، سال به سال نیاز به نو شدن دارند و مدل‌های پیشین آن‌ها فاقد جذابیت و دلپذیری است و محصولاتی که همچون اسب همواره همان حس و طراوت و جذابیت را دارند، بزرگانی چون تالستوی و داستایوسکی را از این نوع نویسندگان و آفرینشگران ادبی دانست. امیرخانی دغدغه اصلی خود در نوشتن را حفظ و پاسداشت هویت اصیل ایرانی‌اش خواند و خود را راوی قصه‌های مادربزرگ‌های ایرانی دانست که همچون همه مادربزرگ‌ها، راویان صادق داشته‌ها و هویت‌های اصیل ملی هر کشوری هستند. پس از سخنرانی رضا امیرخانی که با شیوه خاصی ارائه شد و هر از گاه با تشویق ممتد حاضران در جلسه همراه می‌شد، نوبت به طرح سئوالات دانشجویان و اساتید انستیتو ادبیات ماکسیم گورکی رسید که در این بخش که وقت قابل ملاحظه‌ای از زمان نشست را نیز به خود اختصاص داد بیش از 15 تن از حضار به طرح سئوالات خود درباره ادبیات امروز ایران، تجربه‌های شخصی امیرخانی در نوشتن، روابط نویسنده و ناشر در ایران، تیراژ متوسط کتاب‌های ادبی در ایران، جایگاه شعر و نثر در ادبیات معاصر ایران، کنترل‌های پیش از چاپ و ممیزی در نشر کتاب، ژانرهای محبوب در ادبیات داستانی امروز ایران، تاثیر ادبیات کلاسیک ایران بر ادبیات معاصر و داستان‌نویسی ایران امروز، وضعیت معیشت نویسندگان در ایران، حمایت‌های دولتی از ادبیات و نویسندگان، جایزه‌های ادبی در ایران و ... پرداختند که به فراخور پاسخ‌های متناسب را از نویسنده نامدار کشورمان دریافت کردند. پس از پایان بخش پرسش و پاسخ‌های جلسه، پروفسور تاراسوف رئیس انستیتو ماکسیم گورکی، ضمن تمجید از نوع نگاه و شیوه ارائه سخنرانی رضا امیرخانی، این نشست را از جمله برنامه‌هایی دانست که تا سال‌ها در ذهن و یاد دانشجویان و اساتید انستیتوی متبوع وی خواهد ماند. وی اظهار امیدواری کرد که دامنه همکاری‌های انستیتو ادبیات ماکسیم گورکی با رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو و ادبیات ایران روز به روز گسترش بیشتری یافته و شاهد برگزاری مستمر برنامه‌هایی از این دست باشیم. حضور مشتاقانه دانشجویان و اساتید انستیتو ادبیات ماکسیم گورکی در این نشست جالب توجه بود و طرح سئوالات جالب و پاسخ‌های کارشناسی شده، گویا و روشنگر امیرخانی به سئوالات متعدد دانشجویان و اساتید، بی‌گمان در تصویرسازی درست از وضعیت ادبیات ایران بعد از انقلاب اسلامی در ذهن آینده سازان ادبیات روسیه و شاعران، روزنامه‌نگاران و نویسندگان آینده این کشور نقش داشت. انستیتو ادبیات ماکسیم گورکی مسکو، یکی از مهم‌ترین مراکز پرورش نسل آینده نویسنده، شاعر و روزنامه نگار در روسیه محسوب شده و برگزاری برنامه‌هایی از این دست در معرفی شایسته داشته‌های ادبی ایران امروز موثر ارزیابی می‌شود.