تجلیل ویژه افروغ از خبرنگاران
مشکل اصلی جامعه ما اینکه چه کسی رییس جمهوری میشود نیست؛ مشکل ما فقدان نقد و نبودن نظارت کافی است. خبرنگاران روشنفکران واقعیاند و از همه خبرنگاران مستقل تشکر و قدردانی میکنم. من همیشه در صحنه حضور دارم عافیت طلب نبوده و منتقدم.
- آقای افروغ از چه سالی وارد حوزه خبر و روزنامه نگاری شدید؟ قبل از هر چیز باید بگویم از من مقالات و یادداشتهای متعددی در رسانههای مختلف موجود است که بنا به نیازی که در آن زمان احساس میکردم آنها را نوشتهام اما به دلیل رجوع خبرنگاران و روزنامهنگاران به بنده یا مصاحبههای مفصلی که انجام دادهام یا تنظیم کردن بعضی مقالات برای عدهای از دوستان خبرنگار، پای من به این حوزه باز شد. در مجموع میتوان گفت از سال 73 به بعد همکاری من با رسانهها آغاز شد . - در حوزه خبر و مطبوعات چه تالیفات و ترجمههایی دارید؟ کتابهای متعددی در حوزههای مختلف نوشته یا ترجمه کردهام، کتاب اخیر من «دیالکتیک خرد و جامعه؛ دریچهای رو به حقیقت» نام دارد. اما به تازگی مجموعه سه جلدی را با نام «ما قال و من قال» در دوهزار و 200 صفحه منتشر کرده ام که مربوط به یادداشت ها، مقالات کوتاه، سخنرانی ها، صحبتها و گفتوگوهایی است که از من در اینترنت و سایتهای خبری و خبرگزاریهای مختلف قابل دسترس بوده و تا امروز در قالب کتاب چاپ نشده است. این اثر را در دو ماه به صورت تمام وقت جمع آوری کرده و توسط موسسه انتشارات همشهری به چاپ رساندهام. جلد اول آن مربوط به دوران پیش از نمایندگیام در مجلس و دو جلد بعدی به پس از دوران نمایندگی مجلس مربوط میشود که در مراسم رونمایی از این کتاب با شعری از حافظ ( درویش را نباشد برگ سرای سلطان/ ماییم و کهنه دلقی کاتش در آن توان زد) ، آن را به خبرنگاران تقدیم کردم . - فعالیت رسانهای شما به چه ترتیبی بوده است و با کدامیک از خبرگزاریها ارتباط داشتهاید ؟ باید بگویم که من هیچگاه در انحصار رسانهای نبودم و به نوعی با تمامی رسانهها ارتباط داشتهام و خودم را به رسانهای خاص معطوف نمیکنم که در اثر اختلاف با آن رسانه، حرفهایم منتشرنشود. من منتقد دولت [قبلی] هستم، بنابراین طبیعی است که رسانههای دولتی به سراغم نیایند. مشکل اصلی جامعه ما اینکه چه کسی رییس جمهوری میشود نیست؛ مشکل ما فقدان نقد و نبودن نظارت کافی است. خبرنگاران روشنفکران واقعیاند و از همه خبرنگاران مستقل تشکر و قدردانی میکنم. من همیشه در صحنه حضور دارم عافیت طلب نبوده و منتقدم . - آیا خبرنگاران مستعد ورود به عرصه نویسندگی کتاب هستند؟ ابتدا باید بدانیم به چه چیزی کتاب گفته میشود. به نظر بنده نباید کتاب را در قالب خاصی قرار داد و تعریف کرد؛ به عنوان مثال، اثر بخشترین کتاب در فلسفه «محاورات افلاطون» محسوب میشود که به صورت گفتوگوهای افلاطون به صورت پر مغز و غنی بیان شده است. یک کتاب میتواند مجموعهای از مصاحبهها، مقالات یا فصل بندیهای خاص خود باشد . رابطه بین گفتار و نوشتار مانند سخن یخ نزده و یخ زده است، گفتار سخن یخ نزده و نوشتار سخن یخ زده است. کار خبرنگاران با گفتار و جنس کارشان از کتابت و نویسندگی بوده و هست، آنها میتوانند کاملا تجربیات خودشان را به روی کاغذ بیاورند. دنیای خبرنگار زنده است و با حیات داغ جامع در ارتباط است نه با حیات یخ زده و سرد دانشگاهها و محافل آکادمیک که کمتر به زندگی نزدیک است. نویسندگی، فراغ بال بیشتری میخواهد و شاید از مشکلات خبرنگاران ما زمان کم آنهاست . - کتابهای نویسندگان خبرنگار درچه حدی قرار دارد و آیا کتابهای آنها بیشتر تالیفی است یا کار جمعآوری از منابع مختلف انجام شده است؟ به نظر بنده نباید کتابها را به چارچوبهای شناخته شده محدود کرد، خبرنگاران ما میتوانند در حوزههای تخصصیشان دست به تالیف بزنند. مشکل اساسی این است که مردم ما علاقه کمی به مطالعه نشان میدهند و زمانی را به این کار اختصاص نمیدهند. فضا برای خبرنگار ما فراهم است، جامعه نیازمند کتابهایی است که ملموس باشد و با نیازهای آنها پیوند خورده باشد. مردم ما به کتابهای بی مهابا و انتقادی نیازمندند . اهل معنا به قالب فکر نمیکنند آنها به این مطلب توجه دارند که مخاطب کیست و چه نیازی دارد و سعی در پاسخ به آن سوالات هستند. قالب مانع است و نباید روی آن حساب کرد بلکه باید به محتوا توجه داشت و معنایی و مفهومی باید کار کرد .