عوامل موثر در جذب کلسیم

دکتر علی اکبر سهیلی آزاد به موضوع جذب کلسیم در بدن اشاره کرد و افزود: کلسیم یکی از ریز مغذی‌هایی است که نقش بسیار مهمی در ساخت استخوان بدن برعهده دارد، به طوری که 99 درصد کلسیم موجود در بدن به صورت فسفات کلسیم در استخوان و دندان‌ها وجود دارد. این متخصص تغذیه با بیان اینکه عوامل مختلفی در جذب کلسیم از دیواره روده بزرگ دخالت دارد، اظهار داشت: ویتامین D نقش بسزایی در جذب کلسیم دارد تا آنجا که بدون ویتامین D، کلسیم مصرفی در روده جذب نمی شود. این ویتامین سبب ساخت یا سنتز پروتیئنی در قشای سلول‌های روده و لوله‌های ادراری در کلیه‌ها می شود. در پی این امر، کلسیم مصرفی در غذاها توسط پروتیئن از روده‌ها به جریان خون انتقال می یابد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: معمولا مقادیر ویتامین D موجود در مواد غذایی کم است، اما نورمستقیم خورشید نقش بسیار مهمی در ساخت ویتامین D در بدن افراد دارد. دکتر سهیلی آزاد محیط اسیدی روده را عامل مهم جذب کلسیم در آن دانست و گفت: قند لاکتوز موجود در شیر به مقدار جزئی در روده تبدیل به اسید لاکتیک شده، موجب افزایش جذب کلسیم در آن می شود. لذا شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می شوند، مقدار زیاد قند لاکتوز موجود در شیر مادر توسط باکتری های موجود در روده به اسم لاکتوباسیل ها به مقدار کم به اسید لاکتیک تبدیل شده و سپس سبب افزایش جذب کلسیم می شوند. این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه برخی اسید آمینه‌های موجود در غذاهای پروتیئنی جذب کلسیم در روده را افزایش می دهد، اظهار داشت: نسبت کلسیم به فسفر در رژیم‌های غذایی در جذب کلسیم بسیار موثر است به طوری که اگر این نسبت در برنامه غذایی بین صفر تا یک باشد، کلسیم به خوبی جذب بدن می شود و در صورت افزایش نسبت کلسیم به فسفر، جذب کلسیم در روده کاهش می‌یابد. دکتر سهیلی آزاد در ادامه، تصریح کرد: به طور طبیعی حدود 20 تا 30 درصد کلسیم موجود در مواد غذایی جذب روده می شوند، اما افزایش مقدار کلسیم بدن از طریق مصرف بیش از اندازه قرص‌ها موجب تاثیرگذاری منفی بر سیستم قلبی - عروقی در افراد می‌شود. وی به منابع مهم حاوی کلسیم اشاره کرد و گفت: شیر، لبنیات، از جمله مواد غذایی که سرشار از کلسیم هستند، به طوری که در هر 100 میلی لیتر شیر 120 میلی گرم و در هر 100 گرم پنیر، 350 میلی گرم کلسیم موجود است. همچنین کشک یکی از منابع بسیار مهم و غنی از کلسیم و فسفر است که برای رشد استخوان ها بسیار مفید است. این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان با اشاره به اینکه سوپ تهیه شده از قلم گوسفند و مرغ، سبزیجات، پوست غلات و حبوبات منبع بسیار خوبی از لحاظ تامین کلسیم و فسفر است، افزود: افرادی که از مکمل‌ها برای افزایش میزان کلسیم بدن استفاده می‌کنند، باید بدانند که میزان بالای کلسیم موجب بروز سنگ کلیه می شود به طوری که میزان کلسیم بدن به طور کلی باید بین 9 تا 11 میلی گرم در هر 100 لیتر خون باشد.