واکنش به انتقاد از تاخیر پروژه پارس جنوبی

خبرآنلاین: مدیرعامل پتروپارس اعلام می کند کهحدود 65 درصد گاز تولیدی پارس جنوبی حاصل پروژه‌های این شرکت است. از اولین فاز پارس جنوبی گرفته تا فاز 12 و 19 که مراحل اجرایی آن همچنان ادامه دارد. شرکت پتروپارس طی سال‌های گذشته پروژه‌های بزرگی را در دست داشته و از بزرگترین پیمانکاران صنعت نفت ایران است. محمدجواد شمس مدیرعامل شرکت پتروپارس بیش از دو سال است که مدیریت این شرکت را برعهده گرفته اما تا کنون کمتر مصاحبه‌ای از وی منتشر شده است. شروع راه‌اندازی پروژه فاز 12 پارس جنوبی بهانه‌ای برای شکستن قفل مصاحبه با مدیرعامل شرکت پتروپارس شد. محمدجواد شمس در این گفت وگو به دلایل تاخیر در اجرای این فاز و مشکلات پیشروی فاز 19 پارس جنوبی اشاره می‌کند که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید: پتروپارس چرا و با چه هدفی آغاز به کار کرد؟ با آغاز توسعه میدان گازی پارس جنوبی، مسئولان کشور در آن زمان تصمیم بر آن گرفتند تا توانایی مدیریت مگاپروژه های نفتی را در کشور نهادینه کنند. به همین دلیل پیرو مصوبه عالی شورای اقتصاد در دیماه 76 مبنی بر واگذاری اجرای طرح توسعه فاز 1 پارس جنوبی به یک شرکت پیمانکار عمومی با سرمایه ایرانی به روش بیع متقابل، شرکت پتروپارس توسط شرکت سرمایه گذاری نفت در بهمن 1376 به ثبت رسید تا مسئولیت این کار بزرگ را بر عهده بگیرد. من در آن زمان در شرکت نفت و گاز پارس مسئولیت داشتم و جزو اولین نفراتی بودم که از سال 72 وارد عسلویه و پارس جنوبی شدم. تا سال 77 مراحل ابتدایی پروژه فاز یک توسط خود شرکت نفت و گاز پارس انجام می شد که از آن به بعد با مصوبه شورای عالی اقتصاد به پتروپارس واگذار شد. در واقع هدف از تشکیل پتروپارس، ایجاد شرکتی بود که توانایی انجام پروژه های بزرگ یا مگا پروژه را داشته باشد و جایگزین شرکتهایی مانند توتال و انی گردد. ما آن زمان شرکتهای پیمانکاری خوبی داشتیم که در سطح کوچک و متوسط انجام پروژه ها را به عهده داشتند. اما واقعیت این است که مدیریت پروژه های بزرگ از جنس دیگری است و این بدان معناست که اگر شرکتی در پروژه های کوچک موفق باشد، لزوماً از عهده پروژه های بزرگ بر نخواهد آمد. به همین دلیل شرکت پتروپارس و به اعتقاد من حتی دیر هنگام متولد شد. اما با استفاده از تجارب پیمانکاران بین المللی همکار توانست الگوی مناسبی از یک شرکت داخلی بوجود آورد و مهم تر از آن در کنار خود، شرکتهای داخلی را نیز توانمند سازد. با تشکیل شرکت پتروپارس، سازندگان ایرانی وارد صنعت نفت شدند و پیمانکارانی که بتوانند فعالیت خود را بر اساس EPC در سطح احجام بالا انجام دهند، شکل گرفتند. برای مثال در فاز 6و7و8 با میزانی که کار به سازندگان ایرانی داده شد، رکود خاصی که در آن مقطع بر صنایع مرتبط با نفت ایجاد شده بود، به شکل حیات بخشی رفع گردید. در یک جمله باید گفت شرکتهایی مانند پتروپارس حلقه واقعی ارجاع کار به شرکتهای ایرانی می باشند. پس از گذشت 16 سال از تاسیس این شرکت در حال حاضر در چه موقعیت و جایگاهی قرار دارید؟ هم اکنون با گذشت حدود 15 سال از زمان تاسیس پتروپارس، به جرات می توان گفت که این شرکت توانسته است به هدف اصلی تاسیس کنندگان آن دست یابد. درحال حاضر شرکت پتروپارس با اجرای موفق پروژه فاز 1، فازهای 4،5 و فازهای 6،7،8 و انشاء ا.. به سرانجام رساندن پروژه های فاز 12و فاز 19 توانسته است به شعار «ما می توانیم» جامه عمل بپوشاند. چه دستاوردی بزرگتر از اینکه در حال حاضر 45 درصد از تولید کل گاز طبیعی کشور و نزدیک به 65 درصد گاز تولیدی پارس جنوبی حاصل پروژه هایی است که پتروپارس به انجام رسانیده است. فراموش نکرده ایم که در زمان اجرای پروژه فاز 1، تصور اینکه یک شرکت ایرانی بتواند یک مگاپروژه را اجرا کند به سختی قابل درک بود. اما هم اکنون شرکت پتروپارس همزمان پروژه‌ فازهای 12، 19 و فرزاد را اجرا می کند که از نظر احجام کاری بیش از 7 برابر پروژه فاز 1 است. هم اکنون پتروپارس به عنوان بزرگترین پیمانکار عمومی در صنعت نفت و گاز ایفای نقش می کند و به جرات می توان گفت که تنها شرکتی در کشور است که کل زنجیره ارزش بالادستی صنعت نفت و گاز را از فعالیت های مربوط به مهندسی نفت تا بهره برداری پوشش می دهد. در خارج از مرزهای کشور نیز پتروپارس نامی شناخته شده و در عرصه فنی و اجرایی مگا پروژه ها قابل اعتناء و احترام است و تنها شرکت نفتی در ایران است که توانسته است در عرصه بالادستی به بازارهای بین‌المللی دست پیدا کند و در پروژه های توسعه میادین مختلف فعالیت نماید. همین اثرگذاری و توان پتروپارس بوده است که کشورهای غربی را ناچار کرده است به منظور کند نمودن سرعت رو به رشد صنعت نفت و گاز کشور، دست به تحریم پتروپارس بزنند، در حالیکه این شرکت تاکنون صرفا در صنعت نفت و گاز فعالیت داشته است. ماهیت قراردادهایی که توسط شرکت پتروپارس منعقد شده و اخیرا نیز از سوی برخی مطبوعات مورد توجه قرار گرفته است، چیست؟ شما من را خوب می شناسید، من آدم فنی و اجرایی هستم، بنابراین واکاوی ماجرایی سیاسی که پرونده آن بسته شده،‌ از یک آدم فنی شما را به نتیجه ای نخواهد رساند. اما از لحاظ تاریخی باید اشاره کنم که فاز یک پارس جنوبی در سال 77 به پتروپارس واگذار شد که ابتدا سهام پتروپارس به صورت 51 درصد متعلق به صندوق بازنشستگی وزارت نفت و 49 درصد متعلق به صندوق بازنشستگی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (آینده ساز) بود و پس از آن کل سهام به صندوق بازنشستگی وزارت نفت و سپس به شرکت نیکو از شرکت های وابسته به شرکت ملی نفت واگذار گردید. اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم باید درستی هر تصمیم را با توجه به شرایط زمانی و مکانی آن بررسی کنیم. اما نتیجه آن را اگر امروز بررسی کنیم می بینیم که ایجاد پتروپارس و واگذاری پروژه فاز یک و متعاقب آن فازهای 6و7و8 به آن، تصمیم بسیار درستی بود. اگرچه در پروژه فاز یک هیچ گونه سودی برای پتروپارس حاصل نشد و در پروژه فازهای 6و7و8 به دلیل بالا رفتن قیمت حاملهای انرژی در مقطع زمانی افتتاح این پروژه، حدود 650 میلیون دلار افزایش سرمایه گذاری مازاد قرارداد به پتروپارس تحمیل شد، اما بعد از افتتاح و ورود گاز همین فازهای 6و7و8 مشکل کمبود گاز کشور به کلی رفع و هیچگونه قطعی گاز در کشور نداشتیم. هم اکنون خود شما نتیجه تاسیس آن را می بینید که علیرغم همه تحریم ها و فشارهای اقتصادی بین المللی و خروج شرکتهای بزرگ نفتی دنیا از پروژه های ایران، پتروپارس به عنوان پیشتاز و طلایه دار خط مقدم جبهه اقتصادی در حال حرکت است و انشاءالله تولید زود هنگام فاز 12 و پیشتازی فاز 19 در پروژه های 35 ماهه شاهد این مدعاست و لبیکی عملی به تحقق حماسه اقتصادی مد نظر مقام معظم رهبری است. پروژه‌های در دست اقدام شرکت پتروپارس در حال حاضر در چه وضعیتی هستند؟ هم اکنون پتروپارس پروژه های مختلفی را در دست اجرا دارد که البته همه آنها در میادین مشترک هستند. اولین پروژه مربوط به فاز 12 پارس جنوبی است که بزرگترین پروژه صنعت نفت کشور تاکنون محسوب می شود و به تنهایی معادل سه فاز استاندارد پارس جنوبی است. این پروژه هم اکنون در مراحل پیش راه اندازی و راه اندازی است. پروژه دیگر پروژه فاز 19 پارس جنوبی است که هم اکنون در خشکی و دریا و حفاری در مراحل اجرایی و عملیاتی است و به یاری خدا به عنوان پیشتاز پروژه های 35 ماهه از پیشرفت خوبی نیز در مقایسه با سایر پروژه های 35 ماهه برخوردار است. پروژه دیگری که پتروپارس به آن پا گذاشته است، پروژه توسعه میدان گازی فرزاد است که این میدان نیز یک میدان مشترک با کشور عربستان سعودی و البته بسیار پرچالش و سخت است که پتروپارس با تکیه بر تجربیات قبلی خود هم اکنون مراحل مطالعات اولیه در این پروژه به منظور تهیه MDP را پشت سرمی گذارد و هم اکنون نیز یک چاه توصیفی در این میدان حفاری شده و مطالعات در حال انجام می باشد. علاوه بر این پروژه‌ها، شرکت های تابعه پتروپارس نیز دارای پروژه های مختلفی در صنعت نفت و گاز کشور هستند که از آن بین می توان به راه اندازی پروژه فازهای 15 و 16 پارس جنوبی توسط شرکت بهره برداری و مدیریت پتروپارس اشاره کرد. فاز 12 پارس جنوبی با توجه به اینکه بزرگترین پروژه تاریخ صنعت نفت کشور لقب گرفته، چه زمانی راه‌اندازی می شود و گاز آن وارد مدار خواهد شد؟ همانطور که می دانید عملیات پیش راه اندازی در پروژه های بزرگی مثل فاز 12 به دلیل وسعت و پیچیدگی و تنوع، فرآیندی بسیار زمان بر است. این عملیات در این پروژه از سال پیش آغاز شد و بویلر فاز 12 به عنوان اولین حلقه از فرآیند راه اندازی برای اولین بار در اسفند ماه سال گذشته با تلاش بی وقفه پرسنل و پیمانکاران شرکت پتروپارس بصورت موقت روشن شد. پس از آن، عملیات پیش راه اندازی در سایر بخش ها ادامه پیدا کرد و هم اکنون در بخش یوتیلیتی این پروژه واحدهای آب شیرین کن پس از دیگهای بخار آماده راه اندازی هستند. انتظار داریم که واحدهای فرآیندی نیز با توجه به حساس بودن مراحل پیش راه اندازی، بزودی آماده راه اندازی و فرآوری گاز باشند. در بخش دریایی نیز عملیات پیش را ه اندازی اولین سکو در مراحل پایانی است و به امید خدا بزودی عملیات راه اندازی و تولید گاز از این سکو آغاز خواهد شد. امید این را داریم که به یاری خدا زمستان امسال، گاز تولیدی فاز 12 به شبکه سراسری گاز تزریق شود و مردم عزیز کشور از این موهبت الهی برخوردار شوند. یکی از مدیران سابق در مصاحبه ای با اشاره به گذشت 100 ماه از زمان شروع پروژه فاز 12این پروژه را به عنوان یک شاخص عقب افتادگی مطرح کرده است. نظر شما در این مورد چیست؟ از برکات نظام مقدس جمهوری است که همه افراد می توانند آزادانه اظهار نظر کنند، من هم برای این افراد و نظرشان احترام قائلم. البته بنده نیز این مصاحبه را خواندم، در این خصوص باید یادآور شوم که بنده مایل نیستم که در مورد مشکلات و موانع اجرای پروژه پیش از حضور به عنوان مدیرعامل در پتروپارس اظهار نظر کنم، اما لازم است خدمت شما عرض کنم که هم اکنون 96 ماه از زمان شروع پروژه فاز 12 سپری شده است. زمانی که بنده به پتروپارس آمدم از این پروژه حدود 66 ماه گذشته بود و این در حالی بود که پروژه پس از گذشت این زمان تنها 41 درصد پیشرفت داشت و در مدت 30 ماه حضور بنده، هم اکنون این پیشرفت به حدود 91 درصد رسیده است که البته بیشتر این پیشرفت در شرایطی اتفاق افتاد که تحریم ها به شدت تشدید شد و کسب این میزان پیشرفت در این مدت در بین پروژه های مشابه حائز توجه است. هم اکنون پروژه فاز 19 پیشتاز و سرآمد پروژه‌های 35 ماهه پارس جنوبی است. این در حالی است که این پروژه عقب مانده‌ترین پروژه در میان پروژه‌های 35 ماهه بود و قرار بود از پتروپارس خلع ید شود، دلیل آن عقب ماندگی و علت این پیشتازی چیست؟ در ابتدای سال 2011 میلادی که بنده به پتروپارس آمدم، حدود 6 ماه از شروع پروژه فاز 19 که یکی از پروژه های معروف به 35 ماهه بود، می گذشت لیکن به دلایل مختلفی نظیر تغییر در محل زمین پالایشگاه توسط کارفرما و همچنین نبود ساختار مناسب برای مدیریت پروژه در پتروپارس، این پروژه پیشرفتی کمی بیش از 2درصد داشت و به خاطر همین تاخیرات تا سال پیش نیز در بین پروژه های 35 ماهه مشابه کمترین پیشرفت را داشت و به همین دلیل در مقطعی با توجه به محدودیت مالی، کارفرما تصمیم بر توقف کامل این پروژه گرفت. اما با همت مدیران و غیرت و تلاش کارکنان توانستیم این تاخیرات را به بهترین شکل ممکن جبران کنیم و امروز این افتخار را داریم که در بین پروژه های مشابه با پیشرفتی نزدیک به 65 درصداز نظر میزان پیشرفت کل پیشتاز هستیم. هم اکنون در بخش حفاری این پروژه دو دکل حفاری در حال حفاری هستند و به امید خدا تا 4 ماه آینده عملیات حفاری در اولین سکوی این پروژه به اتمام خواهد رسید و بدین ترتیب فاز 19 اولین پروژه ای در بین پروژه های 35 ماهه خواهد بود که حفاری در یکی از سکوهای خود را به اتمام رسانیده است. لازم است توجه داشته باشید که همه این پیشرفت ها در زمانی حاصل شده است که کشور و مخصوصا پروژه های نفت و گاز هدف سخت ترین تحریم های بین المللی قرار گرفته و خرید تجهیزات و تامین منابع مالی انرژی بسیار زیادی از مدیران ارشد شرکت گرفته است. اینها همه نشان دهنده این است که پتروپارس یک شرکت حرفه ای و با تجربه است و امروز به مرزی از بلوغ سازمانی رسیده است که به سرعت می تواند خود را با تغییرات محیطی وفق دهد. این کار در نتیجه تغییر در فرهنگ کاری پتروپارس در چند سال گذشته به وجود آمده است. در شرایط جدید باید با فرهنگ جدید، رفتار و اسلوب کاری جدیدی را به سازمان تزریق می کردیم که خدا را شکر توانستیم این مهم را در پتروپارس رقم بزنیم.