چرا دعایمان قبول نمیشود؟
فارس: ما افراد بشر، گاهى خطاها و گناهانى مىکنیم که این گناهان مانع از این مىشود که دعاى ما مورد اجابت قرار بگیرد و قبول بشود؛ گناهانى از ما سر مىزند که این گناهان بلا را براى ما به ارمغان مىآورد.
کتاب دعا از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی که به همت انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شده است، حاوی نکات نابی از سخنان رهبر انقلاب درباره دعا است، در ماه مبارک رمضان که ماه دعا و استجابت است، مروری داریم بر قسمتهایی از این کتاب زیبا:
**رمز موفقیت امام(ره)
خدای متعال یقینا از بندگانی که در راه او حرکت میکنند و با اخلاص گام بر میدارند، حمایت خواهد کرد. من در این موضوع هیچ شک ندارم. البته تضرع و ابتهال به درگاه پرودگار را هم نباید فراموش کنیم « قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ» بدون دعا و توسل و تضرع به درگاه پروردگار نمیشود راه را پیش برد و من اعتقاد دارم یکی از علل موفقیت امام (ره)، همین تضرع و توجه به درگاه خداوند متعال بود.
**تلاش و سازندگی با دعا منافاتی ندارد
کسی خیال نکند در زندگی ملتی که در حال سازندگی است، دعا و تضرع نقش زیادی ندارد. به عکس ملتی که راه دشواری پیش روی خود دارد و میخواهد کار بزرگی را انجام دهد، در کنار کار و تلاش و مجاهدت، لازم است که باب گشادهای برای دعا و توجه به پروردگار و استمداد از خداوند قرار دهد. شما در تاریخ اسلام مشاهده میکنید که معصومین(ع) از جمله خود نبی اکرم و امیر المومنین (ع) در میدانهای جنگ، در صحنههای پر خطر و در هنگام کارهای بزرگ، دست توسل و دعا باز میکردند. کسی نمیتواند بگوید که پیغمبر و مسلمانان صدر اسلام، تلاش و کار نمیکردند. بالاتر از تلاش آنها دیگر تلاش وجود ندارد. در آن ده سال که پیغمبر حاکمیت جامعه اسلامی آن روز را در اختیار داشت، سالهایی یک سره توام با کار و تلاش بود. اما در عین حال با وجود آن کار و تلاش و در کنار آن، دعا و تضرع و انابه و استغفار و طلب مسئلت از پروردگار عالم هم جای خود را داشت.
**بنیه فکری و اعتقادی جوانها چگونه محکم میشود؟
جوان ما وقتى بنیه فکرى و اعتقادى اش محکم بود، او هم مىفهمد که دیگر نباید دنبال جوان ما بیاید. این استحکام بنیه اعتقادى با همین توجهها، با همین تضرع، توسل به پروردگار، در همین دعاهاى صحیفه سجادیه به دست مىآید. این دعاها فقط یا رب یا رب گفتن نیست، لبریز از معارف اسلامى است که اعتقاد انسان را عمیق مىکند. تلاوت قرآن هم همین طور، خود نماز هم همین طور. به هرحال، این توصیه من است به همه شما جوانان.
**چگونه حال دعا کردن پیدا کنیم؟
مفاهیم و معارفى که در صحیفه سجّادیه است، به قدرى زیباست که انسان گاهى اوقات حیرت مىکند این چه ذهنى است، چه مغزى است که اینها را توانسته است کنار هم بنشاند و چنین تعبیراتى را درست کند! لذا من توصیه مىکنم که ارتباطات بچهها با خدا، ارتباطاتِ با توجّه و باحالى باشد؛ به خصوص نمازها را با حال بخوانند. دعا که مىخوانند، با حال و با توجّه بخوانند و بدانند با چه وجودى حرف مىزنند و چه مىخواهند و بدانند این خواست، پاسخ دارد.
**اگر انس پیدا کنید پاسخ دعایتان را آنی میگیرید
در قرآن، به ما گفته شده است: «ادعونى أستجب لکم» مرا بخوانید تا به شما پاسخ دهم. یک جا دارد: «و اسئلوا اللَّه من فضله» از فضل خدا طلب کنید و بخواهید. اینها وعدههاى الهى است و وعدههاى الهى، صادقترین وعدهها است و حتماً چنانچه از خدا بخواهید، خدا به شما پاسخ خواهد داد. اگر انس پیدا کنید، خواهید دید که خیلى از پاسخها همانى است که در همان لحظه به شما داده مىشود؛ یعنى آدم نباید خیال کند که پاسخ دعا حتماً همان پولى است که از خدا خواسته است و باید برسد! گاهى اوقات پاسخ، همانى است که در آن لحظه به شما مىدهند. آنچنان نورانیّتى در دل شما به وجود مىآید که مىبینید اصلًا پاسختان را همان ساعت گرفتهاید. آن حالتى را که انسان در دعا پیدا مىکند، گاهى احساس مىکند که دیگر غیر از آن، هیچ چیز نمىخواهد. وقتى یاد پروردگار در دل انسان، زنده باشد، اینگونه است
**دلهای مردم چگونه زنده میشود؟
دلهاى مردم را با یاد خدا زنده کنید. ذکر الله را در فضاى جامعه زیاد کنید. ماه رمضان را، ماه دعا و تضرّع و الحاح و تعبّد در مقابل پروردگار قرار دهید. باید اوّل هم از خودمان شروع کنیم تا در مردم اثر ببخشد
**چرا دعایمان قبول نمیشود؟
من به جوانها قویاً توصیه مىکنم که به ترجمه این دعاها توجه کنند. این دعاهاى عرفه و ابى حمزه، پُر از معارف است. اینکه در دعاى کمیل مىخوانیم: «اللّهم اغفر لی الذّنوب الّتى تحبس الدّعاء؛ اللّهم اغفر لی الذّنوب الّتى تنزل البلاء» یا «تنزل النقم»، همه اینها معارف الهى است؛ یعنى معنایش این است که ما افراد بشر، گاهى خطاها و گناهانى مىکنیم که این گناهان مانع از این مىشود که دعاى ما مورد اجابت قرار بگیرد و قبول بشود؛ گناهانى از ما سر مىزند که این گناهان بلا را براى ما به ارمغان مىآورد.