روایت روحانی از 18 تیر 78
در وقایع 18 تیر بسیار مهم بود كه بین كار دانشجویان و كار آشوبگران تفكیك صورت گیرد. همه تلاش ما این بود كه به مردم بگوییم اینها كه در خیابان اتوبوس آتش می زنند و چادر زن چادری را از سرش می كشند یا به مغازه ها حمله می كنند، دانشجو نیستند.
اول ارديبهشت ماه سال جاري روزنامه شرق گفتگويي با حجت الاسلام حسن روحاني داشت كه در بخشي از آن بازخواني حوادث 18 تير پرداخته بود. اين فراز از گفتگو را با هم مي خوانيم:
در سوابق کاري شما مسووليت اجرايي ديده نمي شود. به غير از دوره هايي که به عنوان نماينده در مجلس حضور داشته ايد، مسووليت شورايعالي امنيت ملي و مسووليت تيم مذاکره کننده هسته اي در برهه هاي مختلف را بر عهده داشته ايد . در زمان دبيري شورايعالي امنيت ملي در 23 تيرماه سال 78 بعد از حوادث 18 تير سخنراني کرديد و در قامت دبير اين شورا به دانشجويان و مردم وعده داديد مسببان حمله به کوي دانشگاه به سزاي اعمالشان برسند. الان که به گذشته نگاه مي کنيد توانسته ايد اين وعده را در آن دوره محقق کنيد؟
ولابه غيراز مجلس و شورايعالي امنيت ملي، در صدا و سيما و در جنگ هم مسووليت هاي مختلف داشته ام، در کار تحقيقاتي هم ساليان دراز رييس مرکز تحقيقات بوده ام. در وقايع 18 تير بسيار مهم بود که بين کار دانشجويان و کار آشوبگران تفکيک صورت گيرد. همه تلاش ما اين بود که به مردم بگوييم اينها که در خيابان اتوبوس آتش مي زنند و چادر زن چادري را از سرش مي کشند يا به مغازه ها حمله مي کنند، دانشجو نيستند. عده اي از حرکت و انتقادات دانشجويي سوء استفاده کردند. ضمن اينکه ما خواستيم ناامني که در تهران آغاز شده بود، سريع تر جمع شود. من فکر مي کنم کار بسيار بزرگي انجام شد. در سخنراني 23 تير هم گفتم که آمده ايم دامن دانشگاه و دانشجو را تنزيه کنيم. به مردم بگوييم اين اقدامات تخريبي ربطي به دانشجويان ندارد. دانشجويان ممکن است انتقاداتي داشته باشند که حق آنهاست. خود قانون اساسي راه را براي اظهارنظرات مردم پيش بيني کرده است. به اعتقاد من کار مهمي صورت گرفت . يادتان باشد در 18 تير با سيستم امنيتي قضيه حل نشد. با حضور مردم کار تمام شد. کاري که ما در 18 تير کرديم اين بود که وقتي ديديم مساله به آشوب خياباني تبديل شد و ديگر بحث دانشجو و دانشگاه نيست، از خود مردم خواستيم بيايند و اعلام نظر کنند و ماجرا با حضور مردم در 23 تير تمام شد . در طرف مقابل، ورودي به کوي دانشگاه شده بود که دانشجويان خواهان برخورد با عاملان آن حوادث بودند. آيا عدالتي که وعده داده بوديد در مورد آنها هم اجرا شد؟
دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي بيانيه مفصلي صادر و مقصران را معرفي کرد و يک مقام بلندپايه امنيتي آن زمان به عنوان مسوول معرفي شد. من خودم اقدامات شورايعالي امنيت ملي را در ماجراي 18 تير که با رياست آقاي خاتمي بود و ايشان نقش مهمي داشتند، کار درست و عاقلانه اي مي دانم. براي اولين بار شورايعالي امنيت ملي يک مقام رده بالاي امنيتي را به عنوان يکي از مقصران معرفي کرد و به دادگاه سپرد. به نظر من يکي از عملکرد هاي خوب سياسي - اجتماعي بود که شورايعالي امنيت ملي در آن مقطع انجام داد . اگر آن را با حوادثي که بعدها رخ داد مقايسه کنيم، متوجه مي شويد که آن کار چقدر دقيق، حساب شده، عادلانه و منصفانه بود . شما در 23 تير سال 78 سخنراني تندي داشتيد. در حوادث بعد از انتخابات 88 خيلي از سايت هاي اصولگرا با مقايسه اين دوران شما را متهم به سکوت در قبال اين رخدادها مي کردند .
اين دو موضوع و حوادث متفاوت بود. من سکوت نکردم و مواضع خود را در مصاحبه ها گفتم. اما مسايل متفاوت است. ضمنا من در آن زمان مسووليت براي حل وفصل مسايل را داشتم ولي در اين زمان من مسووليتي براي حل مساله نداشتم . به طورکلي نظر شما درمورد حوادث انتخابات سال 88 چه بود؟
حوادث را تا روز جمعه 29 خرداد 88 و بعد از جمعه بايد متفاوت ببينيم. تا قبل از روز جمعه عده اي واقعا معترض بودند که به خيابان آمدند و نظرشان را مطرح کردند. بعد از جمعه 29 خرداد شرايط متفاوت بود. اگر اعتراضات مي خواست ادامه پيدا کند، بايد به شيوه ديگري مطرح شود. همه مسايل را بايد به قانون بسپاريم. ما قانون اساسي و قواي سه گانه را داريم که بايد هر موضوعي را در چارچوب قانون مورد بررسي قرار دهيم. اينکه ما در يک اتاقي بنشينيم و درباره مسايل نظر دهيم، کار دقيقي نيست. فکر مي کنم از آن زمان چهارسال گذشته و بايد تسليم قانون باشيم و مسايل را قانوني حل وفصل کنيم .