الگوی غذایی سالم کدام است؟

ایسنا: با توجه با تاثیر مصرف مقادیر فراوان نمک در بروز انواع بیماری‌ها بر آن شدیم تا گفت‌وگویی را با پروفسور «آنچلو آزی» رییس انجمن بین‌المللی بیوشیمی و بیولوژی مولکولی و استاد ارشد دانشگاه Tufts آمریکا درباره‌ی بررسی عادات غلط غذایی و چگونگی تغذیه صحیح داشته باشسم.

آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح گفت‌وگو با پروفسور «آزی» است.

به عنوان نخستین سووال خطرناک‌ترین عادت غذایی در جامعه‌ی امروز کدام است؟

پروفسور آزی: امروزه اکثر ما به مصرف فراوان نمک عادت کرده‌ایم و تنها توصیه‌ای که می‌توانم در این‌باره به جامعه‌ی جهانی داشته باشم مصرف کم نمک و نوشیدن مقادیر مناسبی از آب است مصرف زیاد نمک علتی برای بروز بیماری‌های خود ایمنی است. نتایج تحقیقات اخیر ثابت کرده است که مصرف فراوان نمک سبب از میان رفتن یک سری سلول‌های ایمنی بدن از خانواده‌ی لنفوسیت‌ها موسوم به T17 می‌شود، که از میان رفتن این سلول‌ها می‌تواند سبب ایجاد طیف وسیعی از بیماری‌های خود ایمنی از قبیل MS، روماتیسم و... شود.

کمی بیشتر در خصوص میزان مصرف آب توضیح دهید؟

پروفسور آزی: آب به عنوان بهترین شوینده‌ی نمک در بدن مطرح است از این رو نوشیدن روزانه 2 لیتر آب توصیه می‌شود البته مصرف بیش از این میزان نیز جایز نیست چون مصرف زیاد آب می‌تواند ریزمغذی‌ها را از بدن دفع کند.

چه برنامه‌ی غذایی مناسب است؟

پروفسور آزی: اگر بخواهم برنامه‌ای را برای حفظ سلامت افراد عنوان کنم این است که کمتر غذا حاوی قند و چربی باشد، به میزان مناسب آب بنوشید و همواره ورزش کردن را در برنامه‌ی روزانه خود داشته باشید به کسانی که به حفظ سلامت خود اهمیت می‌دهند توصیه می‌کنم،‌ اتومبیل خود را بفروشید و به جای آن یک کفش ورزشی مناسب تهیه کنید و از همین امروز ورزش کردن را آغاز کنید چون ورزش سبب تولید پروتئین خاص در ماهیچه‌ها می‌شود که آن پروتئین می‌تواند چربی‌های مضر بدن را از میان ببرد.

آقای پروفسور در خصوص مصرف غذاهای فست فود چه توصیه‌ای دارید آیا می‌توان فست‌فودها را مضر دانست؟

پروفسور آزی: فست‌فودها از دو جهت مضر هستند ابتدا چون این نوع غذاها بسیار سریع تهیه می‌شوند و پروسه‌ی پخت کامل در آنها رعایت نمی‌شود هم‌چنین اغلب برای تهیه‌ی آنها روغن فراوانی استفاده می‌شود، علت دوم هم میزان کالری زیاد آنهاست من به افرادی که به علت شرایط شغلی‌ ناگزیر از استفاده از فست‌فودها هستند توصیه می‌کنم به‌جای استفاده‌ از فست‌فودها در منزل غذا تهیه کنند، ‌با این کار هم سلامت خود را حفظ می‌کنند و هم هزینه کمتری را صرف می‌کنند.

یک غلط تغذیه‌ای ایرانیان را نام ببرید.

پروفسور آزی: من با عادات تغذیه‌ای ایرانیان خیلی آشنا نیستم اما از آن زمان که وارد ایران شدم به این نکته پی بردم که ایرانیان خیلی اصرار به خوردن دارند و مدام برای بیشتر خوردن به یکدیگر تعارف می‌کنند و واژه‌ی «بفرمایید میل کنید» در میان ایرانیان بسیار مرسوم است.

تصور می کنم ایرانیان بیش از آنچه که بدن‌شان نیاز دارد غذا می‌خورند. هم‌اکنون در آمریکا و کشورهای غربی مصرف نوشابه‌هایی با قند زیاد کاهش یافته است و نوشابه‌های کم قند رایج شده است. مصرف قند زیاد از عوامل خطرساز در بروز سندروم متابولیک است و با وجود این نوشابه‌ها و آبمیوه‌هایی که با درصد زیاد قند در ایران احتمال افزایش شیوع این سندروم در آینده برای ایرانیان وجود دارد.

به نظر من نحوه‌ی تغذیه‌ی ایرانیان کامل نیست و میزان مصرف ماهی، سبزیجات و میوه‌های آنها کم است. مردم جامعه باید به رستوران‌ها آموزش دهند که چگونه غذا تهیه کنند، در ایالات متحده آمریکا فرد به هنگام مراجعه به رستوران نحوه‌ی سرو غذای خود را به رستوران آموزش می‌دهد به عنوان مثال می‌گوید من کمی سالاد می‌خواهم با تکه‌ای ماهی که بدون روغن در فر سرخ شده باشد.

چه توصیه‌ی غذایی برای افرادی با اضافه وزن دارید؟

پروفسور آزی: توصیه من برای افراد با اضافه وزن مصرف سوپ عدسی است، این غذا بسیار مفید است چون هم بدون چربی است و هم پس از میل آن فرد سریع احساس سیری می‌کند که این موضوع بسیار اهمیت دارد چون اغلب علت زیاد غذا خوردن افراد دیر سیر شدن آنها است.

ایسنا: در خصوص یک برنامه غذایی متنوع و سالم توضیح دهید، چون انسان نمی‌تواند یک نوع غذا را مدام میل کند حال هر چه آن غذا سالم باشد و به کاهش وزن او کمک کند.

پروفسور آزی: استفاده از ماهی، سوپ مرغ، سوپ سبزیجات، سوپ عدس و استفاده از کدو، ‌بادمجان، سیب‌ زمینی و در کنار آنها مصرف لبنیات می‌تواند غذاهای لذیذ و سالمی برای هفت روز هفته باشد، غذاهایی که نه تنها به سلامت و طول عمر کمک می‌کند بلکه کسالتی که پس از صرف غذا در افراد ایجاد می‌شود را از میان می‌برد. البته تا آن جایی که من سراغ دارم غذاهای سنتی ایرانی بسیار سالم‌تر از غذاهای مشابه آمریکایی است.

ایسنا: زمان مناسب برای صرف وعده‌های غذایی چه زمانی است؟

پروفسور آزی: مصرف روزانه غذا باید با حجم کم و به‌صورت وعده‌های متعدد باشد و به لحاظ علمی خوردن وعده‌های سنگین به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.خوردن صبحانه‌ی مفصل جایز نیست چون سبب تولید مقادیر فراوان اکسیداتیو در روده و معده می‌شود و پیشنهادی که می‌توانم برای یک صبحانه مفید و سالم داشته باشم مصرف ماست، میوه‌ و سبزیجات است.

ایسنا: برنج از غذاهای اصلی ایرانیان است آیا مصرف فراوان آن می‌تواند برای سلامت مشکل‌ساز باشد؟

پروفسور آزی: برنج حاوی کربوهیدرات‌ فراوانی است و می‌تواند در مدت زمان کوتاهی میزان قند خون را افزایش دهد و متعاقب آن ترشح انسولین در بدن زیاد می‌شود، بنابراین باید در مصرف زیاد برنج احتیاط شود چون بدین ترتیب احتمال ابتلا به دیابت در افراد افزایش می‌یابد و توصیه‌ می‌شود برنج کمتری استفاده شود و همیشه در نظر داشته باشید برنج را خیلی نپخته و زنده آن را مصرف کنید.

من همیشه همانند ماه رمضان مسلمانان تا غروب آفتاب چیزی نمی‌خورم، به عبارتی هر روز روزه‌ام و معتقدم بهترین توصیه برای حفظ سلامت کم خوری است.

من هر روز 5 صبح از خواب بیدار می‌شوم و پس از یک دوش آب گرم و خواندن روزنامه و چک کردن ایمیل‌هایم در ساعت 7 صبح به سمت محل کارم در دانشگاه Tufts حرکت می‌کنم، در ساعت 8 صبح یک فنجان قهوه و ظهر یک فنجان چای می‌نوشم و تا ساعت هفت بعدازظهر که به منزل برمی‌گردم هیچ چیز دیگری نمی‌خورم.

در ساعت 7 بعد ازظهر پس از بازگشت به منزل، مشغول آشپزی برای تهیه شام می‌شوم و اغلب یک تکه سینه مرغ را در فر بدون روغن می‌پزم و با ادویه و سبزیجاتی مثل ریحان و تلخون می‌خورم.

ساعت 12 شب برای خواب به رختخواب می‌روم و یک ثانیه بعد خواب هستم و راس ساعت 5 صبح نیز از خواب بیدار می‌شوم به طوری که می‌توانم بگویم حداکثر 5 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابم.

براساس این گزارش، پروفسور «آنجلو آزی» ایتالیایی الاصل، استاد بازنشسته‌ی دانشگاه پادوآ ایتالیا و رییس انجمن بین‌المللی بیوشیمی و بیولوژی مولکولی جهان است.