شعارهای شبه‌انقلابی در سیاست خارجی راهگشا نیست/ راهبرد قاليباف؛ تنش زدايي از موضع عزت

سرويس سياسي «فردا»- يكي از مهم‌ترين مسائلي كه رئيس‌جمهور به عنوان بالاترين مقام اجرايي كشور با آن مواجه است، موضوع سياست خارجي و تصميم‌گيري درباره چالش‌هاي موجود در اين حوزه است و اهميت اين مسئله در شرايط حساس فعلي كه تحولات و رويدادهاي بسيار مهمي در عرصه منطقه و بين‌الملل رخ داده يا در حال وقوع است، دو چندان است. در همين خصوص «فردا» گفتگويي با حشمت الله فلاحت پيشه،‌ نماينده سابق مجلس شوراي اسلامي انجام داده كه در ادامه آن را مي خوانيد: - حوزه سياست خارجه از نظر شما به چه ميزان داراي اهميت است و كانديداها در اين حوزه چه تلاش هايي را بايد انجام دهند؟ حوزه سياست خارجه يكي از بخش هاي حساسي است كه كانديداها بايد به اين بخش توجه وي‍ژه اي داشته باشند. راهبرد سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران يك راهبرد اعتدالي است. در سياست خارجي جمهوري اسلامي اصل بر صبر، عزت،‌ حكمت و مصلحت است. ايران اولا باني صلح در دنياست و خيلي از راهبردهايي هم كه ايران در خاورميانه آنها را ارائه كرده مثل همين خلع سلاح جامع خاورميانه، منشور حقوق بشر حضور فعال در كنوانسيون هاي حقوق بشري و حتي بحث رفراندوم در سرزمين هاي اشغالي از جمله مسائلي است كه نشان مي دهد ايران خواهان صلح در دنياست. اينها راهبردهاي معتدلي است كه جمهوري اسلامي آنها را مطرح كرده و تحت عنوان راهبردهاي مترقي آنها را مي شناسد. عدول از منافع مشخص شده ايران و رفتارهاي افراطي كه بخواهد ايران را به عنوان تهديد در دنيا معرفي كند به نظر من خطرناك است و كانديداها بايد از آن دوري كنند. - سياست خارجي ايران را چگونه ديده ايد و آيا سياست خارجي ايران يك آرمان گرايي صرف است؟ در اين موضوع 2 مسئله وجود دارد. اول اينكه جمهوري اسلامي براي هيچ كشور تهديد و خطر محسوب نمي شود و اصولا راهبرد ايران راهبرد دفاعي است و تا زماني كه اقدامي عليه ايران انجام نگرفته ايران اقدام نظامي عليه هيچ كشوري انجام نمي دهد. اين راهبرد دفاعي است. دوم اينكه سياست خارجي ما يك آرمان گرايي صرف نيست. برخي كانديداها الان يك سري آرمان گرايي هاي صرف را مطرح مي كنند و در قالب آن شعارهاي تندي شكل مي گيرد كه براي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران فقط يك آفت است. ايران نگاهي به واقعيت هاي روز هم دارد. به عنوان مثال يكي از سياست هاي كشور ما تنش زدايي با كشورهايی که در گذشته دوست ما بودندو اکنون با ايران دچار تنش شده اند. به نظر من نبايد سياست خارجي ايران با اين گونه شعارهاي تند زير سوال رود. - رفتارهاي دستگاه ديپلماسي ايران در طول سال هاي گذشته تا چه حد به ارتقا جايگاه ايران كمك كرد و اينكه اصلا در حوزه سياست خارجي پيشرفتي داشتيم؟ بخشي از دشمني ها با جمهوري اسلامي ايران دشمني هاي واقعي است. برخي كشورها هنوز هم از انقلاب ايران مي ترسند. ولي بخشي از دشمني هاي به وجود آمده به نظرم به خاطر رفتارهاي تند و افراطي صورت گرفته در 8 سال گذشته است كه باعث شد بهانه دست دشمنان نظام داده شود. به عنوان مثال الان خط گسل خاورميانه امروز بين دنياي اسلام و رژيم صهيونيستي است. ولي الان مي بينيم كه رژيم صهيونيستي با تحريف مسائل منطقه برخي كشورهاي اسلامي را عليه خط مقدم جبهه مقاومت و سوريه موضع گرفته اند. راهبردي كه جمهوري اسلامي ايران در قبال كشورهاي اسلامي دارد راهبرد تنش زايي نيست بلكه راهبرد تنش زدايي است. من معتقدم در برخي موارد يك سري موضع گيري ها زمينه را براي سياست هاي افراطي عليه ايران شكل داد. - ارزيابي شما از مواضع ايران در گفتگو با 1+5 چيست؟ ببينيد گفتگوي ايران با 1+5 با ايران گفتگويي نيست كه در آن 1+5 و حتي آمريكا فعال مايشاء باشند. ما اعتقاد داريم كه آمريكايي ها امروز با يك سري چالش هاي جديدتري مواجه هستند. به عنوان مثال چيني هايي كه الان در مقابل آنها قرار گرفته اند يا گروه بريكس كه شامل كشورهاي برزيل،‌ روسيه،‌چين، هندوستان و آفريقاي جنوبي هستند، بخشي از چالش هاي جديد آمريكا محسوب مي شوند. امروز آمريكايي به دنبال رفع اين مشكلات خود هستند و ما نيز بايد از همين شرايط استفاده كنيم و اهداف و منافع خود را پيش ببريم. - با توجه به اين مسائل،‌ برنامه هاي قاليباف در زمينه سياست خارجي را چگونه ارزيابي مي كنيد؟ به نظر من آقاي قاليباف در سياست هايي كه در پيش گرفته به دنبال تنش زدايي از موضع عزت است. يعني نسبت به هر كشور محدوده تنش مشخص شود و بعد از آن براي كاهش تنش ها و يا از بين بردن تنش ها وارد فضاي مذاكراتي شويم. - نقطه عطف برنامه هاي قاليباف در حوزه سياست خارجي را چه مي دانيد؟ اولين كاري كه بايد در سياست خارجي انجام داد و اين مسئله در برنامه سياست خارجه قاليباف وجود دارد اين است كه شاخص ها، مصاديق و محدوده تنش ها با كشورها مشخص مي شود و بلافاصله دستگاه ديپلماسي كشور به سمت تنش زدايي در اين راستا حركت كند. آن زمان مشخص مي شود كه چه بخشي از اين تنش ها قابل حل است و چه بخشي بايد ادامه پيدا كند. - اما عده اي هستند كه نسبت به برنامه تنش زدايي انتقاد دارند... تنش زدايي نيازمند برنامه است. ايران هم در رابطه دو جانبه اش با برخي كشورها، هم در رابطه اش با كشورهاي منطقه و هم در سطح بين المللي دچار يك سري تنش هاست. اينكه يك كانديدا برنامه اي در جهت رفع اين تنش ها داشته باشد خلاف حفظ عزت جمهوري اسلامي نيست. - برخي از كانديداها اين موضوع را مطرح مي كنند كه ما اصلا تنش زدايي را قبول نداريم و مي گويند واقعيتي به نام چالش با دنياي امروز وجود دارد. شما اين مسئله را قبول داريد؟ بنده اين موضوع را قبول ندارم. كساني كه در طول 8 سال گذشته با ديد چالشي رابطه ايران را با دنيا تنظيم كرده اند بايد پاسخگوي ضرر نفتي ماهيانه 3.5 ميليارد دلار ناشي از تحريم كشور باشند. كشور ما امروز نيازمند پیشرفت است و براي اين پیشرفت بايد در جهت كاهش تحريم ها حركت كرد. طرف هاي مقابل ايران هم دچار چالش هايي هستند كه نمي توانند خواست خود را به كرسي بنشانند. ما نيز بايد از اين نقاط ضعف دشمنان استفاده كنيم و به سمتي حركت كنيم كه فضاي بين المللي موجود عليه ايران تعديل شود.