انقلاب بولیواری با مرگ چاوز به پایان نرسید

سرویس بین‌الملل «فردا»: انتخابات ونزوئلا در شرایطی برگزار شد که مرگ چاوز اندوه بزرگی برای این کشور بود. چاوز به عنوان رهبری با کاریزمای نسبی در ونزوئلا محسوب می‌شد که چهار دوره پیاپی به ریاست جمهوری این کشور دست یافت. هوگو چاوز که پنجم مارس 2013 از دنیا رفت، به عنوان رهبر «انقلاب بولیواری» شناخته می‌شود و به خاطر سیاست‌های سوسیال دموکراتیک و سیاست خارجی ایالات متحده مشهور بود. در عمل می‌توان چاوز و سیاست‌های حاکم او در کشورش را به عنوان پیشتازی در عرصه سیاست‌های ضدآمریکایی در آمریکای لاتین برشمرد. از این رو مرگ چاوز، فرصتی برای اوباما بود تا این سیاست‌ها را زدوده و به احیای جایگاه آمریکا در آمریکای لاتین نائل شود؛ اوباما در پیام خود پس از مرگ چاوز این‌طور اعلام کرده بود: «در این لحظات دشوار مرگ رئیس جمهور چاوز، آمریکا بار دیگر بر حمایت خود از مردم ونزوئلا و همچنین لزوم توسعه روابط سازنده با دولت این کشور تاکید می‌کند. وی در این بیانیه افزود: «فصل ديگري از تاريخ ونزوئلا ورق خورده است، فصلي که بايد اصول دموکراسي، مشروعيت و احترام به حقوق بشر را در آن گنجاند» وی همچنین اظهار امیدواری کرد روابط سازنده با دولت بعدی ونزوئلا فصل جدیدی در روابط بین دو کشور رقم بزند. اما این اظهار امیدواری چندان پایدار نبود چراکه این مسأله با پیروزی مادورو در انتخابات این هفته ممکن نشد و این نشان می‌دهد که آمریکا همچنان نتوانسته است به مقاصد خویش دست یابد. البته واکنش‌های آمریکا به انتخابات ونزوئلا نیز نفوذ یافت. در حالی که مادورو روز دوشنبه رسماً به عنوان پیروز انتخابات اعلام شده است، سخنگوی کاخ سفید در این مورد گفت: «با توجه به نزدیکی نتایج، نامزد رقیب و حداقل یک عضو شورای انتخابات بازشماری کل آرا را خواستار شده‌اند. به نظر می‌رسد این کار گامی مهم، احتیاطی و ضروری است تا از اطمینان تمام ونزوئلایی‌ها به نتایج، حصول اطمینان شود. به عقیده ما عجله کردن در تصمیم‌گیری در وضعیت کنونی مخالف انتظارات ونزوئلایی‌ها از نتایجی دموکراتیک است.» این مواضع نشان‌گر همان رویکردهای اوباما برای آینده ونزوئلا پس از چاوز است. البته گرچه نامزد مخالف و اپوزسیون در نتایج انتخابات شک و تردید راه داده‌اند، اما رأی مردم ـ ولو به اختلاف کم ـ همچنان سیاست‌های مقاومتی را تداوم می‌بخشد. رأي مردم به مادورو، نشان مي‌دهد كه فرهنگ مقاومت در آمريكاي لاتين نهادينه شده و وابسته به فرد نیست كه با مرگ آنها كنار نهاده شود. گرچه شاید محبوبیت مرعوب‌کننده چاوز در فاصله او با رقبایش در انتخابات‌ها تأثیرگذار بوده باشد، اما فرهنگ مقاومت مردم آمریکای لاتین سرفصل اصلی انتخاب آنهاست. بر اين اساس تحولات ونزوئلا را مي‌توان نشانه پيروزي فرهنگ مقاومت بر نظام سرمايه داري دانست. مردمي که به نوشته روزنامه "Noticias24" چاوز را «مسيحِ تهيدستان آمريکاي لاتين» مي‌دانستند، فصل جدید تاریخ این کشور را با اندیشه‌های چاوزی در قالب جانشین وی ـ مادورو ـ تداوم دادند؛ همان‌طور که خود مادورو پس از پیروزی انتخابات روز یکشنبه را آغازگر دوران جدیدی در انقلاب بولیواری دانست. وی دوره جدید را دوران اصلاح عمیق تمام جنبه‌های زندگی و کار خواند و گفت در این دوره باید صادقانه و سزاوارانه تمام اشکالات را برطرف کرد. مادورو افزود دولت اکنون با جنگ اقتصادی روبروست که سرمایه‌دارانی به راه انداخته‌اند که تصور می‌کنند انقلاب بولیواری با مرگ هوگو چاوز به پایان رسیده است». از سوی دیگر، می‌توان اشاره کرد که مسأله نشانه اقتدار ايران در صحنه بين‌الملل است كه توانسته فرهنگ مقاومت را از منطقه به سراسر جهان حتي آمريكاي لاتين گسترش دهد در حالي كه آمريكا هر روز با انزواي بيشتر جهاني مواجه مي‌شود. آمریکا در کشورهای لاتین مجاورت خویش در حالی با این انزوا روبه‌رو می‌شود که ایران روابط خویش را با مجموعه این کشورها گسترش داده است و آشکارا درحال پیشتازی در عرصه بین‌الملل است.