این ۵ ويتامين را هرگز فراموش نکنید

همشهری: داستان ملوان هاي انگليسي كه به دليل سفر طولاني دريايي شان دچار خونريزي از لثه شدند، حكايت تقريباً معروفي است. اگر اين داستان را شنيده باشيد، حتماً مي دانيد علت خونريزي از لثه هاي اين ملوان ها، كمبود دريافت «ويتامين C» بود كه با خوردن ليموترش مشكل شان برطرف شد. خونريزي لثه يكي از مشكلاتي است كه علاوه بر رعايت نكردن اصول بهداشت دهان و دندان، ناشي از تغذيه نامناسب است. ويتامين C: يكي از معروف ترين بيماري هايي كه زمينه ساز خونريزي لثه است، كمبود ويتامين C يا «اسكوروي» (Suurvy) است. بيماري آن ملوان هاي انگليسي هم، همين بود. سفر طولاني آنها روي دريا و عدم دسترسي به ميوه و سبزي تازه باعث كمبود ويتامين C و ابتلا به اين بيماري شده بود. لازم نيست ما هم مثل ملوان ها، سفر دريايي طولاني داشته باشيم، كافي روي همين خشكي نياز بدن به ويتامين C را به اندازه اي كه بايد تامين نكنيم. به اين ترتيب دچار خونريزي لثه خواهيم شد. ميزان نياز روزانه به ويتامين C در مردان ۹۰ ميلي گرم و در زنان ۷۵ ميلي گرم است. منابع: انواع مركبات به ويژه ميوه هاي ترش، ليموترش، توت فرنگي، گوجه فرنگي، سيب زميني و انواع كلم ها. آنتي اكسيدان ها: اسفنجي شدن و خونريزي از لثه ها نشانه ابتلا به بيماري «ژينژيويت» (Gingivitis) است. افزايش «پلاك هاي دهاني» يعني عواملي كه باعث آسيب به لثه مي شوند، يكي از دلايل اين بيماري است. با مراجعه به متخصص لثه بايد درمان بيماري آغاز شود اما يكي ديگر از دلايل ابتلا به اين بيماري كمبود مصرف مواد غذايي حاوي آنتي اكسيدان هاست. از معروف ترين آنها هم مي توان به ويتامين D، A و E، ليكوپن، كاروتنوئيدها و... اشاره كرد. منابع: انواع ميوه ها و سبزي هاي رنگي مانند گوجه فرنگي، لبو، فلفل دلمه اي، زردآلو، هويج، گلابي، توت فرنگي، گوجه سبز و ماهي. ويتامين K: اين ويتامين يكي از ويتامين هاي محلول در چربي و عامل اصلي انعقاد خون است. كمبود اين ويتامين در بدن باعث ايجاد اختلال در انعقاد خون مي شود. علاوه بر اينكه كمبود آن باعث خونريزي از لثه ها مي شود. تغذيه نادرست يكي از علت هاي عدم دريافت كافي ويتامين K است اما از آنجا كه اين ويتامين توسط باكتري هاي طبيعي داخل روده بزرگ هم توليد مي شود، بنابراين مصرف برخي داروها مانند آنتي بيوتيك ها باعث از بين رفتن اين باكتري ها و در نتيجه كمبود ويتامين K مي شود؛ بنابراين نسبت به مصرف داروها نيز بايد دقت كرد. ميزان نياز روزانه به اين ويتامين در زنان ۹۰ ميلي گرم و در مردان ۱۲۰ ميلي گرم است. منابع: زرده تخم مرغ، سبزي هاي پهن برگ، شير، ماست، گل كلم، گوجه فرنگي و در صورت نياز مصرف مكمل هاي حاوي ويتامين K. ويتامين E: كمبود اين ويتامين نيز باعث خونريزي از لثه مي شود. اين ويتامين نيز از ويتامين هاي محلول در چربي است. مصرف اين ويتامين به استحكام ساختار لثه ها كمك كرده، باعث تقويت ديواره مويرگ هاي لثه مي شود. منابع: انواع ماهي، دانه هاي روغني مانند آفتابگردان، ذرت، روغن زيتون، انواع آجيل هاي خام و سبزي هاي پهن برگ به ويژه با برگ سبز تيره. در صورت نياز مصرف مكمل هاي حاوي اين ويتامين ضروري است. نياسين: اين تركيب همان ويتامين B۳ است. نياسين جزو ويتامين هاي محلول در آب است. اين ويتامين براي ترميم سلول ها و كنترل تقسيم سلولي مهم است. كمبود نياسين كمتر از كمبود ساير تركيب ها اتفاق مي افتد. اما كمبود آن موجب خونريزي لثه مي شود؛ مصرف مواد غذايي اي كه ميزان «تريپتوفان» آن كم است، باعث كمبود نياسين مي شود؛ به اين دليل كه اسيد آمينه تريپتوفان به نياسين تبديل مي شود. لازم به يادآوري است مقدار نياز روزانه زنان به نياسين بين ۱۴ تا ۱۶ ميلي گرم است. اين مقدار در زنان باردار و در زناني كه به فرزندشان شير مي دهند، بين ۱۷ تا ۱۸ ميلي گرم است. منابع: مرغ، سالمون، گوشت بوقلمون و قارچ. پرهيز از خوراكي هاي محرك مشكلات تغذيه اي يكي از اصلي ترين علت هاي خونريزي از لثه هاست اما عدم رعايت نكته هاي بهداشتي، مسواك زدن نامناسب مانند استفاده از مسواك هاي خيلي سفت و مسواك زدن به شيوه اي كه باعث آسيب به لثه ها شود نيز باعث خونريزي از لثه مي شود. گاهي مصرف برخي خوراكي هاي حساسيت زا نيز مي تواند باعث تورم و خونريزي از لثه شود؛ به طور مثال مصرف خوراكي هاي ترش مانند انواع لواشك، قره قروت و...؛ مصرف موادغذايي تند مانند فلفل ها و... و برخي مواد غذايي كه مي توانند حساسيت ايجاد كنند مانند زنجبيل، دارچين، جينسينگ و... مي توانند باعث بروز تورم لثه شوند. بنابراين علاوه بر كنترل وضعيت تغذيه اي و قطع مصرف خوراكي هاي محرك، در صورت بروز مشكل خونريزي حتماً با دندانپزشك متخصص لثه (پريودنت) مشورت كنيد.