زهر زنبور، قاتل ویروس ایدز!

ایسنا: ورود سم حشرات به بدن می‌تواند آسیب‌زا یا حتی کشنده باشد؛ اما محققان اخیرا دریافته‌اند که در زهر زنبور ماده‌ای وجود دارد که می‌تواند با قرارگرفتن در یک کپسول نانو به جنگ ویروس HIV برود. امید می‌رود که با ساخت ژلی از این نانوذرات بتوان از ورود HIV به بدن جلوگیری کرد. جزئی از زهر زنبور با بسته‌بندی در حباب‌های بسیار کوچک می‌تواند HIV را ضربه فنی کند! دانمشندان با آزمایش سیستم ارسال در بشقاب‌های آزمایشگاهی گزارش می‌دهند که این نانوذرات به ویروس می‌چسبند و بدون تخریب سلول‌ها، آن را نابود می‌کنند؛ فناوری که شاید روزی با آزمون‌های بیشتر از ابتلا به HIV در بعضی افراد جلوگیری کند. آنتونی گومز (Antony Gomes)، فیزیولوژیست دانشگاه کلکته در هند که کاربرد پزشکی زهرها را مطالعه می‌کند، می‌گوید: «قطعا این روشی بدیع است. گزارش اندکی درباره درمان مبتنی بر زهر علیه ویروس‌ها موجود است. این نوع از پژوهش پتانسیل پیشرفت و توسعه محصولات را دارد.» پژوهشگر پزشکی، جاشوآ هود (Joshua Hood) از دانشگاه واشنگتن در سینت لوئیس و همکارانش، تاثیر نانوذرات حامل سم را در آزمایشگاه بر HIV آزمودند. ذرات ترجیحا به HIV قفل شدند و محموله خود را تحویل دادند: جزء زهری - سمی با نام ملیتین (melittin) - حفره‌های روی پوشش پروتئینی محافظ HIV را پر کرد و به شکل چشمگیر میزان ویروس‌ها را کاهش داد. این پژوهش در نسخه کنونی آنتی‌وایرال تراپی به چاپ رسیده است. آن‌ها همچنین جزء زهری را در سلول‌های سالم انسانی آزمایش کردند. اگرچه می‌دانیم ملیتین غشای سلولی را تجزیه می‌کند، این سلول‌های انسانی به خاطر درمان چندان متاثر نشدند زیرا نانوذرات حاوی ملیتین با ساختار‌های محافظی همراه بودند که در خارج آن‌ها نصب شده بود. این محافظ‌ها مثل ضربه‌گیر عمل می‌کردند تا نگذارند نانوذرات - و به‌ویژه زهر داخل‌شان - با غشای سلولی تماس یابد. این کار به نانوذرات اجازه می‌دهد تا با استفاده از یک سازه قفل - کلید خاص در پوسته پروتئین ویروس چفت شوند و با ویروس‌های بسیار کوچک‌تری پیوند یابند. به نوشته تارنمای انجمن فیزیک، نویسندگان این مقاله سلول‌های انسانی را از اندام جنسی بانوان انتخاب کردند که معمولا مکان ورود ویروس HIV هستند. هود می‌گوید این یافته‌ها راه را برای آزمایش بیشتر با هدف بلندمدت ساخت ژلی حاوی این نانوذرات فراهم می‌کند. برونو سارمنتو (Bruno Sarmento) محقق زیست‌فناوری از دانشگاه پورتوی پرتغال می‌گوید اگر بخواهیم از این دارو استفاده عملی کنیم، هنوز هم باید کارهای بسیاری انجام دهیم: «باید توجه بسیاری به تولید نانوذرات به روشی قدرتمند و همگن کرد تا یکنواختی دارو حفظ شود.» همچنین وی می‌گوید چنین ژلی نیاز به ویژگی‌های چسبنده دارد تا مطمئن شویم که نانوذرات در محل درست باقی می‌مانند و از ورود ویروس به جریان خون جلوگیری می‌کنند.