30 اسفند در تاریخ چه گذشت؟

نادر شاه به «نوروز» و آیینهای آن علاقه مندی فراوان داشت. وی سکه خود موسوم به سکه نادری را در سال 1735 میلادی، در مراسم سلام نوروز رایج ساخت و تعدادی از آن را به رسم عیدی به منشی‌ها و افسران خود داد که در یک طرف سکه نقش شده بود: «الخیر فی ماوقع» و در طرف دیگر سکه این عبارت دیده می‌شود: «نادر ایران زمین». این عبارت نشان می‌دهد که نادر یک ناسیونالیست ایرانی و خواهان احیای امپراتوری ایران در چارچوب مرزهای عهد ساسانیان، اشکانیان و هخامنشیان بود. نادرشاه در سال 1739 در جریان لشکرکشی به هند، پس از شکس تدادن ارتش 360 هزار نفری این کشور و دریافت تاج پادشاه هند، برای ورود به دهلی منتظر فرارسیدن نوروز شده بود تا در روزی سعد به این آرزو برسد و روز 20 مارس (در آن سال؛ نوروز) وارد دهلی شد و مراسم عید را در کاخ «شاه جهان (امپراتور پیشین هند)» برگزار کرد. شهادت عالم مجاهد آیت‌اللَّه «میرزا عبدالکریم امام جمعه تبریزی» (1296 ش) آیت‌اللَّه میرزا عبدالکریم امام جمعه تبریزی در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری قمری در شهر تبریز به دنیا آمد. وی بعدها ریاست مذهبی بزرگی در تبریز به دست آورد و دستوراتش نزد مردم اجرا می‌شد. این نفوذ و اقتدار از آن جهت نصیب امام جمعه تبریزی شده بود که خود وی، رفتاری نرم و ملاطفت‌آمیز و سیرتی پسندیده و علمی وافر و زهدی متعالی داشت. وی اولین کسی بود که در ترویج شعائر دینی و دسته‌های عزاداری امام حسین (ع)، همه ساله در ایام محرم، اقامه عزا می‌نمود و بر همه طبقات مردم، اطعام و احسان می‌نمود. با وقوع قحطی در تبریز، مخالفان، او را به احتکار متهم ساختند و در نهایت با کمک چند تن از مهاجرین قفقازی، امام جمعه تبریزی و پسرش را در آخرین ساعات سال 1296 ش برابر با هشتم جمادی الثانی 1336 ق در خیابان و در حضور مردم به گلوله بستند و به شهادت رساندند. این قتل افکار عمومی را برانگیخت و وجهه دموکرات‌های تبریزی را نزد مردم از میان برد. پس از این حادثه، چنان یاس و ناراحتی و اندوه شدید برای تمامی مردم به ویژه علما رخ نمود که ضمن اعلام عزا، دیگر در عید آن سال، دید و بازدید به عمل نیاوردند و بر آن پدر و پسر می‌گریستند. مرگ «ریچارد شیردل» پادشاه معروف انگلستان (1199 م) ریچارد اول پادشاه انگلستان در 19 فوریه 1157 م متولد شد. دوران سلطنت وی با جنگ‌های صلیبی هم زمان بود و او در بسیاری از جنگ‌های انجام شده با مسلمانان برای اشغال بیت‌المقدس شرکت داشت. ریچارد اول که در 14 سپتامبر 1189 م در سن 32 سالگی به سلطنت رسیده بود، تنها چند ماه از کل سلطنت 10 ساله خود را در انگلستان سپری نمود. در جریان سومین جنگ صلیبی وی همراه پادشاهان فرانسه و آلمان با ارتش خود به طرف فلسطین حرکت نمودند. اما پس از مقاومت مسلمانان و عدم توفیق در تسلط بر بیت‌المقدس، تقاضای صلح نمودند و با خفت و خواری در حالی که پادشاه آلمان در آغاز راه غرق شده بود، بازگشتند. خود ریچارد که به او ریچارد شیردل هم می‌گفتند، در بازگشت به وطن در اتریش دستگیر شد و پس ازآن‌که طرفدارانش پول فراوانی دادند، نجات یافت. با این حال وی را از قهرمانان جنگ‌های صلیبی می‌دانند. ریچارد اول پس از 10 سال سلطنت و 42 سال عمر در 20 مارس 1199 م درگذشت. رحلت آیت‌اللَّه «حسین امامی کاشانی» عالم بزرگ کاشان (1380 ش) شیخ حسین امامی کاشانی در سال 1305 ش در کاشان به دنیا آمد و در زادگاهش مقدمات و سطوح را آموخت. آیت‌اللَّه حسین امامی کاشانی پس از آن به قم آمد و در درس‌های آیت‌اللَّه سیدحسین بروجردی شرکت جست و با صحبت‌هایی که در اثنای درس می‌کرد مورد توجه استاد قرار گرفت. آیت‌اللَّه امامی کاشانی سپس به زادگاهش بازگشت و به تدریس و تالیف و اقامه جماعت و راهنمایی مردم پرداخت. از این شخصیت برجسته دینی و مذهبی که بسیاری از مردم کاشان از ایشان تقلید می‌کردند آثاری بر جای مانده که فقه الامامیه در 3 جلد اصول الامامیه، رساله در شناخت اَعلَم و دراسات الاصول از آن جمله‌اند. معظم له سرانجام در آخرین ساعاتِ سال 1380 ش در 75 سالگی چشم درگذشت و در جوار حرم مطهر حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد. درگذشت «حاجی کرباسی» عالم و فقیه برجسته (1262 ق) حاج ابراهیم بن محمد حسن خراسانی کاخی معروف به حاجی کرباسی در سال 1180 ق در اصفهان به دنیا آمد و پس از فراگیری دروس مقدماتی، برای تکمیل تحصیلات به نجف اشرف رفت. فقه و اصول و دیگر علوم دینی را از علامه بَحرُالعُلوم و شیخ جعفر کاشِفُ الغطاء و دیگر بزرگان فرا گرفت. وی بسیار محتاط بود و تنها به اصرار میرزای قمی، رساله نوشت. اشاراتُ الاصول، شَوارَعُ، الهِدایه و مِنهاجُ الهِدایه از تالیفات او می‌باشند. حاجی کرباسی در سال 1262 ق در 82 سالگی در اصفهان وفات یافت و در مسجدی که در آن درس می‌گفت و به مسجد حکیم معروف است، به خاک سپرده شد. درگذشت «شیخ محمد عبده» عالم و اندیشمند دینی و مبارز اسلام‌گرای مصری (1323 ق) شیخ محمد بن عبده بن حسن خیراللَّه مصری، مفتی دیار مصر، در اواسط قرن سیزدهم به دنیا آمد. بعدها به علت شرکت در جریانات سیاسی به سوریه تبعید شد و از آن جا به پاریس رفته و با سیدجمال الدین ملاقات نمود. از آن پس راهی مصر گردید و مفتی آن دیار شد. وی سعی داشت، فلسفه‌های احکام دنیایی و اجتماعی اسلام از قبیل نماز، روزه، حج، زکات و انفاق تبیین و استحکام اصول اخلاقی اسلام را روشن نماید. عبده با سید جمال در دو جهت اختلاف نظر داشت: یکی این که سید جمال، انقلابی فکر می‌کرد و عَبدُه، طرفدار اصلاح تدریجی بود. دیگر این که سید، مبارزه با استبداد و استعمار را در رأس برنامه‌های خود قرار داده بود و معتقد بود اول باید ریشهٔ این اُمُ‌الفساد را کَند و دور انداخت ولی عبده، آموزش و تربیت دینی جامعه را مقدم بر آموزش و پرورش سیاسی می‌دانست. از این اندیشمند و مبارز مسلمان مصری آثاری به جای مانده است که اصلاحُ المَحاکمِ الشَّرعیة و تفسیر القرآن، از آن جمله‌اند. رحلت آیت اللَّه «سیدمحمدباقر خوانساری» فقیه بزرگوار شیعه (1313 ق) میرزا محمد باقر خوانساری از علمای بزرگ قرن چهاردهم هجری، فقیه، اصولی، محدث، رجالی، ادیب و محقق بوده است. وی ریاست علمی و مذهبی اصفهان را داشته و دارای تألیفات متعددی می‌باشد. روضاتُ الجنّات، اُرجوزَه و قُرةُالعین و... از جملهٔ آن‌هاست. پایان تسلط رژیم نژادپرست افریقای جنوبی بر کشور نامیبیا (1990 م) کشور نامیبیا که در منطقه جنوب غربی افریقا قرار دارد، در جریان جنگ جهانی اول به تصرف نیروهای افریقای جنوبی درآمد و بعد از جنگ جهانی دوم، در سال 1947 به صورت رسمی جزئی از افریقای جنوبی، اعلام شد. هرچند این امر از سوی سازمان ملل رد گردید. با این حال اشغال نامیبیا توسط افریقای جنوبی تا سال 1961 به طول انجامید. از این سال، سازمان ملل مقدمات استقلال این کشور را فراهم ساخت. این در حالی بود که مبارزات استقلال طلبانه و آزادی‌خواهانه مردم ادامه داشت و سازمان خلق افریقای جنوب غربی موسوم به «سوآپو» رهبری مردم را برعهده داشت. در سال 1975 موجودیت این سازمان توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شد و در کنفرانس غیرمتعهدها نیز به عنوان نماینده نامیبیا پذیرفته شد. پس از انجام انتخابات و پیروزی سوآپو با بیش از 60% آراء، به دوران حکومت افریقای جنوبی بر نامیبیا، پس از هفتاد سال حضور بیگانه خاتمه داده شد. درگذشت «اسحاق نیوتن» منجم و ریاضی‌دان شهیر انگلیس (1727 م) سرایزاک یا اسحاق نیوتن در 25 دسامبر سال 1642 م دریکی از روستاهای انگلستان به دنیا آمد. وی از نوجوانی و جوانی به هر اختراع فیزیکی توجه خاصی داشت و در این دوره، خود، آسیاب بادی، ساعت آبی و ساعت آفتابی را اختراع کرد. این دوره هجده ماهه نیوتن، یکی از مهم‌ترین دوران‌های تاریخ علم است. نیوتن پس از تحقیقات جالبی که درباره نور انجام داد ثابت کرد که نور خورشید یا نور سفید عملاً از ترکیب رنگ‌های گوناگون به وجود آمده است که با یک منشور ساده قابل تجزیه است. نتیجه این تجربه باعث ایجاد مفهوم طیف یا نوار رنگ گردید و پایه طیف‌شناسی ریخته شد. نیوتن در ادامه تحقیقات خود، جرم زمین و خورشید را تعیین کرد و از همین راه، به علت فرو رفتگی زمین در قطب‌ها و برآمدگی آن در خط استوا پی برد. نیوتن آثار متعدد علمی به نگارش درآورده است، از جمله کتاب مبانی ریاضی فلسفه طبیعی که درباره حرکات اجسام صحبت می‌کند، حاصل سال‌ها کار و تلاش و تحقیق اوست. نیوتن در این اثر جالب، ثابت می‌کند که حرکات اجسام چه در روی زمین و چه در آسمان‌ها، از قوانین واحدی پیروی می‌کنند. او سپس قوانین مهم سه‌گانه خود را مطرح می‌سازد. نیوتن در سال 1705 م به ریاست انجمن سلطنتی انگلستان رسید تا این‌که در بیستم مارس 1727 م در 84 سالگی درگذشت و برای قدردانی از این دانشمند بزرگ، او را در کلیسای وست مینستر که مدفن بزرگان بسیاری است، به خاک سپردند. هم‌چنین برای پاسداشت مقام علمی نیوتن، واحد نیرو را نیوتن نامیده‌اند. یورش نظامی امریکا و انگلیس به عراق و آغاز جنگ سوم خلیج فارس (2003 م) بعد از یک سال رَجَز خوانی امریکا درباره عراق و تهدید به حمله به این کشور به بهانه تولید و انباشت سلاح‌های کشتار جمعی و علی‌رغم اعتراضات سراسری مردم جهان، شیطان بزرگ امریکا به همراه استعمار پیر انگلستان در روز بیست و نهم اسفندماه 1381 ش برابر با بیستم ماه مارس 2003 م به مردم بی‌دفاع عراق حمله کرده و جنگ تمام عیاری را آغاز کرد. در پی این جنگ خونین، بیش از هزار موشک کروز، هزاران بمب و ده‌ها هزار گلوله توپ و بمب‌های خوشه‌ای بر روی مردم عراق ریخته شد و هزاران نفر از زنان، مردان و کودکان عراقی به خاک و خون غلطیدند. کشتار دوازده هزار نفر از مردم، هم‌چنین تخریب خانه‌های مسکونی بی‌شمار، بیمارستان‌ها، تاسیسات اقتصادی، فرهنگی، مساجد، مجروح و معلول شدن ده‌ها هزار نفر و بر جای ماندن آثار زیان‌بار و خطرناک استفاده از سلاح‌های الکترومغناطیسی، شیمیایی و سایر سلاح‌های ممنوعه، از دیگر اثرات این حمله دهشتناک بود. سرانجام پس از سه هفته کشتار و تخریب و آواره کردن تعداد زیادی از ملت عراق توسط ارتش‌های متجاوزو انگلیس، بر اساس یک توافق میان امریکایی‌ها و صدام، ارتش عراق در برابر نیروهای اشغال‌گر تسلیم شد و این کشور در بیستم فروردین 1382 به اشغال کامل نظامیان مهاجم درآمد. نوروز 1322 در سایه ترس از بیماری تیفوس تهرانی‌ها سال 1322 را در سایه ترس از تیفوس آغاز کردند و نوروز خوبی نداشتند. بیماری مُسری و کشنده تیفوس که نتیجه فقر ناشی از جنگ و اشغال نظامی ایران بود از اواخر سال 1321 بر بیچارگی مردم افزوده بود و هر روز صدها تن از این بیماری و بعضا در گوشه کوچه و خیابان‌های پایتخت جان می‌سپردند. از ترس این بیماری که بعدا به نقاط دیگر کشور سرایت کرد کسی جرات دست زدن به کاسه دیگری و رفتن به مهمانی شام و ناهار را نداشت. با وجود این، مراسم عید دیدنی با احتیاط تمام انجام شد. در نیمه اسفند دولت وقت از مجلس اعتبار اضافی برای مبارزه با این بیماری را تقاضا کرد که به میلغ پانصد هزار تومان تصویب شد ولی موثر واقع نگردید. تیفو س از جمله بیماری‌هایی است که اخیرا از جهان ریشه کن شده است. روز جهانی شعر مطالعات یونسکو در مورد وضعیت شعر طی دو دهه گذشته نشان می‌دهد که با وجود تکثر و تنوع فعالیت‌های شعری و افزایش تعداد شاعران و توجه ملت‌ها و جوامع به حفظ سنت‌ها و بیان شفاهی، هنوز شعر به عنوان یک وسیله اصیل بیان فرهنگی و هنری در رسانه‌ها و نظام‌های آموزشی جایگاه واقعی خود را نیافته است. حال آنکه جهان امروز با نیازهای زیبایی‌شناسی برآورده‌نشده فراوانی روبرو است که اگر نقش اجتماعات، مناسبات و ارتباطات مردمی به عنوان ابزاری برای ارتقای سطح آگاهی عمومی به رسمیت شناخته شود، شعر می‌تواند این نیازها را برآورده سازد. برخی از رخدادهای امروز 1525: دولت فرانسه برای تعقیب و مجازات پروتستان‌ها یک هیات ویژه تشکیل داد. 1549: دریاسالار انگلیسی توماس سیمور به جرم توطئه بر ضدبرادر خودکه مقام سوم کشور بود گردن زده شد. 1627: هلندی‌ها هم بمانند سایر اروپاییان، برای استثمار مشرق زمین کمپانی هند شرقی هلند (اندونزی) را تاسیس کردند. 1885: یوجن هریگل فیلسوف آلمانی به دنیا آمد و 72 سال عمر کرد. 1896: نیروهای نظامی آمریکا به بهانه محافظت از اتباع این کشور وارد نیکاراگوئه شدند. 1928: صدور گذرنامه سیاسی درایران محدود شد و در چارچوب «قانون گذرنامه» قرار گرفت.