کشف قدیمی‌ترین نمونه خط جهان در ایران
کاوشهای اخیر در محوطه چغاآهوان، نظریه قدیمی‌ترین اسناد مربوط به پیدایش خط در بین‌النهرین را رد کرد و نشان داد که تاریخ پیدایش خط به دشت شوشان در ایران می‌رسد.
خبرگزاری میراث فرهنگی: باستان‌شناس‌ها در کاوشهای اخیر چغاآهوان به یک شیء کوچک گلی برخورد کردند که نمونه‌های مشابهی از آن در بین‌النهرین یافت شده با این تفاوت که قدمت این اثر به نیمه نخست هزاره پنجم پیش از میلاد و قدیمی‌تر از نمونه‌های مشابه آن در بین النهرین بازمی‌گردد. براساس گفته باستان‌شناس‌ها قدیمی‌ترین نمونه گل نبشته‌های شبیه به گل‌نبشته چغاآهوان مربوط به اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد است که در جنوب بین‌النهرین یافت شده است. الواح گلی نشان از پیدایش و روند تکاملی خط دارند. بدین‌ترتیب با کشف جدید باستان‌شناس‌ها در چغاآهوان به‌نظر می‌رسد یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های مدارک آغاز نوشتار در ایران و از منطقه شوشان بزرگ به‌دست آمده‌است. یک باستان‌شناس درخصوص الواح جدید به‌دست آمده از چغاآهوان به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: لوح به‌دست آمده یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های تمدن و معیارگذار پیش از تاریخ به تاریخ خط است. اردشیر جوانمردزاده افزود: قدیمی‌ترین مدارک و نمونه‌های یافت شده را که می‌توان به آغاز و پیدایش خط نسبت داد مربوط به توکن‌ها یا اشیای گلی شمارشی دوره نوسنگی می‌شود. این اشیا که در سراسر خاورمیانه و خاور نزدیک پراکنده‌اند، در محوطه‌های نوسنگی ایران هم به‌دست آمده‌اند. وی گفت: نمونه‌های آغازین تابلت‌های گلی را می‌توان به دوران عبید چهار در بین النهرین (نیمه دوم هزاره پنج پیش از میلاد) نسبت داد. این درحالی است که طی کاوشهای اخیر محوطه چغاآهوان دشت مهران واقع در استان ایلام نمونه‌ای از بالشتک‌های گلی کشف شده که براساس مقایسه‌های انجام‌شده تاریخ نیمه اول هزاره پنج پیش از میلاد را می‌توان برای آن پیشنهاد داد. به‌گفته جوانمردزاده، این شیء کوچک گلی با ابعاد 2×3×5سانتی‌متر مانند نمونه‌های مشابه بین‌النهرینی خود دارای سوراخ‌هایی ریز یا چوب خطی در دو طرف است. با این کشف می‌توان پیشنهاد داد یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های مدارک آغاز نوشتار در ایران و از منطقه شوشان بزرگ به‌دست آمده‌است.