افتخاری كه بوی كهنگی نمی‌گیرد
طاهره آشیانی
سریال هزاردستان از شبكه «آی فیلم» در حال پخش است. این چندمین باری است كه این سریال از تلویزیون پخش می‌شود، اما واقعیت این است كه هیچ‌كس به این بازپخش مجدد اعتراضی ندارد. یعنی اصلا به ذهن مخاطبان حرفه‌ای تلویزیون خطور هم نمی‌كند كه چرا تلویزیون این سریال را برای چندمین بار در جدول پخش خود قرار داده است. هزاردستان همیشه حرفی تازه برای مخاطبان خود دارد. این حرف تازه را شخصیت‌هایی به بیننده منتقل می‌كنند كه دوست‌داشتنی هستند و غبار كهنگی و گذشت زمان آنها را خسته‌كننده نمی‌كند. یكشنبه‌شب، سكانس خداحافظی ابوالفتح (علی نصیریان) با همسرش، جیران (مینو ابریشمی) پخش شد؛ سكانسی كه در اولین پخش خود در دهه 60 بشدت مورد توجه قرار گرفت و هنوز هم بعد از چند دهه طراوت و تازگی خود را دارد. ابوالفتح اصالتا آذری است. او به تهران آمده تا مبارزات خود را ادامه دهد. همسرش متوجه می‌شود كه ابوالفتح دیگر مرد و سایه خانه او نخواهد بود. او خود را وقف مبارزه كرده است. وداع عاشقانه جیران با ابوالفتح، مرد را به راهی كه انتخاب كرده، دلگرم می‌كند. بازی نصیریان و ابریشمی آنقدر حساب شده و تاثیرگذار است كه برای همیشه جزو بهترین بازی‌های تلویزیون در خاطره‌ها می‌ماند. بازیگران در هزاردستان نقش‌هایشان را عالی بازی می‌كنند، اما آنچه بازی آنها را دیدنی كرده است، شخصیت‌پردازی دراماتیك و دیالوگ‌هایی است كه به كار می‌برند. شعبان استخوانی، شخصیتی نیست كه در نگاه اول بتواند برای مخاطب جذاب باشد یا بیننده علاقه‌ای به پیگیری سرنوشت او داشته باشد. مردی كثیف و خشن كه خیلی راحت می‌تواند آدم بكشد و آرامش شهر را بر هم بریزد، اما همین شخصیت خیلی ظریف رنگ عوض می‌كند و بتدریج تبدیل به مهرهای سرنوشت‌ساز می‌شود. این تغییر تدریجی، مهره پیاده شعبان را به مهرهای موثر در داستان تبدیل می‌كند كه مخاطب نمی‌تواند از كنار او بسادگی بگذرد. تغییر تدریجی شخصیت شعبان از او یك چهره موثر می‌سازد، نه تیپی كه فقط شعار می‌دهد و بیننده را دلزده می‌كند. هزاردستان بوی كهنگی نمی‌گیرد، چون در فیلمنامه آن اصول دراماتیك رعایت شده و در زمان ساخت هم زنده یاد علی حاتمی به این نكته فكر نمی‌كرده كاری بسازد كه یك بار فضای آنتن را پر كند و بعد از آن یا به آرشیو سپرده شود یا اگر چند بار به پخش رسید بازهم فقط برای پر كردن آنتن باشد. هزاردستان یك اتفاق در تلویزیون كشور ماست كه بخشی از تاریخ تلویزیون ما را می‌سازد؛ بخشی كه می‌توان به آن افتخار كرد و با سربلندی آن را نسل آینده هم نشان داد. منبع: جام جم