وقتی یک سوژه ملتهب تبدیل به فیلمی خوب می‌شود

سرویس فرهنگی «فردا»: فیلم سینمایی دهلیز اولین ساخته بهروز شعیبی است که به یک موضوع اجتماعی می پردازد. «دهلیز» داستان تکاپوی خانواده ای است تا بواسطه گرفتن رضایت از اولیای دم از قصاص سرپرست خود که بواسطه قتل غیرعمد منتظر اجرای حکم است جلوگیری کند.

متاسفانه نگاه سینمای ایران به قصاص همیشه متاثر از نگاه بین المللی و غیر اسلامی به این حکم اسلامی که از آن بعنوان «رحمت» یاد شده بوده است. غالب فیلم ها در این مورد از نگاه خانواده و فردی است که قرار است قصاص شود و اغلب، خانواده ای را که به واسطه قتل دچار خسران شده را سانسور می کند و به این واسطه حکم قصاص در ذهن تماشاگر را تبدیل به یک حکم ظالمانه می کند.

«دهلیز» اما در نحوه پرداخت خود به دام روال های متداول در نحوه نگاه به قصاص نیفتاده و سعی کرده این موضوع را به صورت واقعی تر ببیند و با پذیرفتن خطا و در نظر گرفتن خانواده مقتول «بخشش» را مورد تاکید قرار می دهد.

از این نظر دهلیز نمونه یک فیلم اجتماعی موفق و شریف است که در آن به دور از اداهای متداول روشنفکرنمایانه سعی شده تا توجه مخاطب به یک معضل جلب شود. معضلی به نام عدم سعه صدر که امروز شاید پایه بسیاری از جرم های جامعه را تشکیل می دهد. در یک پژوهش اجتماعی عنوان شده است که اگر مردم بیاموزند که تنها یک دقیقه خشم خود را کنترل کنند بسیاری از جرم ها اتفاق نمی افتد. «دهلیز» به مخاطب خود نشان می دهد که چگونه عدم کنترل یک خشم ساده می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.

برای گام برداشتن در جهت اصلاح معضلات اخلاقی جامعه اتفاقا این نگاه و توجه به مواردی که شاید به ظاهر کوچک باشد ولی کاربردی است و نتایج وسیعی را به بار می آورد بسیار موثر است که جای آن در سینمای ما خالی است.

شعیبی در این فیلم نشان می دهد که چگونه می توان از یک سوژه ملتهب به فیلمی خوب، تماشاگر پند و آموزنده رسید و بدون عقده گشایی و گرفتن انتقام از زمین و زمان پیام را نیز منتقل کرد. از این منظر ما در این فیلم با یک سری «هیولا» که جزء ثابت اغلب فیلم های «یک درصدی» کارگردانان همیشه معترض هستند طرف نیستیم و بطوریکه در فیلم حتی مسئولان زندان هم که طبق عادت باید چهره‌های خشن ماجرا باشند برای یاری متهم وارد میدان می شوند.

به نظر می رسد شعیبی اولین قدم در کارگردانی‌اش را محکم برداشته و به این واسطه «دهلیز» به کاری قابل رقابت با فیلم های خوب جشنواره شده است. یکی از نقاط قوت فیلم، بازی های روان رضا عطاران و هانیه توسلی و البته بازی چشم گیر بازیگر خردسال فیلم است. روال باورپذیر و منطقی داستان و کارگردانی خوب نیز باعث شده تا مخاطب با فیلم اول شعیبی ارتباط مناسبی برقرار کند.

منبع:فارس