آبخور‌۸۰۰‌ساله‌ حرم‌مطهر‌ امام‌رضا(ع)‌/‌عکس

سنگاب خوارزمشاهی یادگار ارزشمند ۸۰۰ ساله حرم مطهر امام رضا(ع) با حدود دو تن وزن در تالار ورودی موزه مرکزی آستان قدس رضوی درمعرض نمایش عموم قرار گرفت.مسئول گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس رضوی با اعلام این مطلب اظهارداشت: بمنظور جلوه و چشم انداز بهتر و نیز سهولت و وضوح بیشتر در رویت سنگاب نفیس و زیبای خوارزمشاهی توسط بازدیدکنندگان و علاقمندان به آثار نفیس تاریخی ، این اثر۸۰۰ ساله فرهنگی و هنری از محل خود دریکی از ویترین های موزه تاریخ مشهد خارج و به تالار ورودی موزه مرکزی حرم مطهررضوی انتقال یافت .

مجید مهردوست خاطرنشان کرد: با جابجایی این اثر فوق العاده نفیس، استقبال علاقمندان و ازدحام بازدیدکنندگان در اطراف این اثر چشم نواز روبرو شده است. وی با بیان اینکه سنگاب خوارزمشاهی یکی ازنفیس ترین و قدیمی ترین اشیای فرهنگی وهنری درموزه آستان قدس رضوی است وقدمت آن به قرن ششم هجری قمری بازمی گردد افزود: واژه ی« سنگاب» اسم مرکب و به معنی ظرف و دوستکامی بزرگ است که از سنگ یکپارچه تراشیده شده وبا ظرفیت مقدارزیادی آب در زمان های قدیم برای وضو یا آشامیدن در مکان های عمومی همچون مساجد ، تکایا وبازارها که دسترسی به آب شرب نبوده مورد استفاده قرار می گرفته است. مهردوست با ذکر این که سنگاب در زمان های قدیم به عنوان آبخوری کام تشنه زائران حرم ملکوتی حضرت رضا(ع) را سیراب می ساخته افزود: این سنگاب ۱۱۰ سانتی مترارتفاع و بیش از ۱۷۰۰ کیلوگرم وزن دارد. مجید مهردوست با اعلام این که وضعیت ظاهری این سنگ نشان می دهد که هنرمند سنگ تراش، آن را از یک قطعه سنگ یکپارچه و سیاهرنگ (هرکاره) ساخته افزود: بدنة این سنگاب، کروی و قطر دهانة داخلی آن ۵/۱۰۶ سانتیمتر می باشد. وی تصریح کرد: ضخامت بدنه سنگاب خوارزمشاهی در ناحیة لبه ۵/۱۴ سانتیمتر و روی آن ۱۶ نیم دایره برای قرار دادن ظرفهای آب خوری تراشیده شده و سوراخهایی روی بدنه وجود دارد که نشانگر برداشت آب در ارتفاع های متفاوت بوده و سوراخی در کف آن جهت خروج باقی ماندة آب تعبیه شده و روی بدنه آن نیز با کتیبه ها و نقوش گیاهی و هندسی زیبا حجاری و تزیین شده است. مجید مهردوست اضافه کرد: این ظرف دارای تاریخهای ۵۹۷ و ۶۱۰ هجری می باشد که با بررسی نوع خط و متن کتیبه ها و وقایع تاریخی این دوره مشخص می شود که کار ساخت سنگاب در این سال به سفارش محمد بن حیدر موسوی شروع شده و ردیف اوّل کتیبه های فوقانی شامل احادیث و ماده تاریخ آن (۵۹۷ ق.) در ردیف دوّم، نیز در همین زمان توسط محمد واحمد سنگتراش حجاری شده است، اما پس از آن در حد فاصل سالهای پس از ۶۰۰ هجری توسط محمد بن احمد دو باره بر روی آن کار شده و در تاریخ ۶۱۰ هجری اتمام یافته است و در این زمان به منظور تعظیم و تکریم سلطان محمد خوارزمشاه و وزیرش محمد بن مسعود از این دو نیز با احترام خاص و القاب متعدد درکتیبه های این اثرفرهنگی وهنری نام برده شده است. گفتنی است موزه آستان قدس رضوی با برخورداری از گنجینه های نفایس قرآنی، هدایای مقام معظم رهبری، فرش ومنسوجات، تاریخ مشهد، مردم شناسی، تمبر،سکه واسکناس، ظروف، سلاح ،نجوم وساعت ،آبزیان وگنجینه هنرهای تجسمی ازغنی ترین ودیدنی ترین موزه های کشور، منطقه و جهان اسلام بشمار می آید. منبع: روابط عمومی واموربین الملل سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی