کشنده ترين سرطان را بشناسيد!

باشگاه خبرنگاران: سرطان ریه در مراحل اولیه هیچ نشانه ای ندارد و بیماران اغلب زمانی به پزشک مراجعه می کنند که بیماری در مراحل پیشرفته قرار دارد. شاید به همین دلیل باشد که سرطان ریه کشنده ترین سرطان در انسان محسوب می شود. شایع ترین نشانه سرطان ریه، سرفه است که در صورت تهاجم تومور به لایه پوشاننده مجاری تنفسی به وجود می آید. با این حال، علایم زیر هم می توانند نشانه وجود یک توده در ریه باشند. بررسی‌هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده نشان می‌‌دهد که شایع‌ترین و مهم‌ترین ریسک فاکتور و عامل ایجادکننده ی سرطان ریه مصرف دخانیات از جمله سیگار می‌باشد، به نحوی که آمارهای دقیق نشان می‌دهد تعداد مبتلایان به سرطان ریه در بین سیگاری ها بسیار تکان‌دهنده و وسیع می‌باشد. اخیراً به خاطر مقابله‌ای که با مصرف سیگار انجام می‌گیرد، مصرف سیگار در جوامع غربی، در بین آقایان کاهش یافته و متعاقب آن امکان ابتلا به سرطان ریه نیز در مردان کم‌تر شده است. ولی متاسفانه مصرف سیگار در میان خانم‌ها افزایش یافته و متعاقب آن امکان بروز سرطان در میان خانم‌ها نیز افزایش پیدا کرده است. در صورت بروز هر کدام از علائم زیر باید حتما به پزشک مراجعه کنید: - افزایش تعداد یا شدت سرفه در فرد سیگاری - سرفه به همراه خلط خونی، حتی اگر میزان خون اندک باشد. - درد مبهم یا مشخص در قفسه سینه - تنگی نفس در اثر فعالیت - خشونت یا تغییر صدا که بیشتر از 2 هفته طول کشیده باشد. - عفونت های مکرر ریه و مجاری تنفسی - بروز خس خس سینه به صورت حاد سرطان ریه ممکن است با یک سری علایم غیر اختصاصی مانند ضعف، خستگی، کاهش وزن و کاهش اشتها و علایم تهاجم به قسمت های دیگر بدن مانند درد استخوان و سردرد نیز همراه باشد. کشف سریع و درمان زود هنگام این بیماری در بقا و بهبود کیفیت زندگی بیمار نقش بسیار مفیدی دارد. علل ایجاد سرطان ریه: علت ایجاد سرطان در همه جای بدن یکسان است. در سیستم کنترل تقسیم سلول های قسمتی از بدن اختلال ایجاد می شود. این اختلال ممکن است به صورت خود به خودی یا در اثر عوامل ناشناخته و یا در بیشتر موارد به علت تماس سلول با یک سری عوامل مخرب و زیان بار که به عوامل سرطان زا مشهور هستند، ایجاد شود. مهم ترین عامل سرطان زایی که سبب تغییرات سرطانی سلول های ریه می شود ترکیبات زیان بار مختلف موجود در دود سیگار هستند. مصرف سیگار هنوز هم مهم ترین عامل خطر ابتلا به سرطان ریه محسوب می شود. خطر ابتلا به سرطان ریه با افزایش مقدار و مدت تماس با دود تنباکو افزایش می یابد و هر چه سن شروع مصرف سیگار پایین تر باشد، خطر ابتلا بیشتر است دانشمندان از حاصل ضرب تعداد پاکت سیگار در روز ضرب در تعداد سال هایی که فرد سیگار کشیده است، استفاده می کنند. به عنوان مثال کسی که به مدت 20 سال روزی 1 پاکت سیگار کشیده است از نظر خطر ابتلا به سرطان ریه با کسی که به مدت 10 سال روزی 2 پاکت کشیده است، برابر است. مطالعات متعدد هم چنین نشان داده اند که خانم های سیگاری بیشتر از آقایانی که همان مقدار سیگار می کشند به سرطان ریه مبتلا می شوند. این افزایش ممکن است به دلیل حساسیت بیشتر خانم ها به مواد سرطان زای موجود در دود سیگار باشد. دومین علت شایع ابتلا به سرطان ریه گاز رادون است. رادون گاز بی رنگ و بی بویی است که از تجزیه ی طبیعی اورانیوم در آب، خاک و مصالح ساختمانی قدیمی در زیر زمین ساختمان های قدیمی تولید می شود. تنفس گاز رادون با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه مربوط شناخته شده است. آلودگی هوای شهرهای صنعتی از دیگر عوامل مؤثر در بروز این سرطان مهلک است. مطالعات انجام شده در ایران نشان داده است که میزان بروز سرطان های ریه غیر وابسته به سیگار در ایران بیشتر از آمار سایر کشورها است. محققین علت احتمالی این تفاوت را آلودگی هوای شهرهای بزرگ ایران و وجود مقدار بیشتر مواد سرطان زای ناشی از مصرف سوخت های غیر استاندارد می دانند. تماس های شغلی با ترکیباتی مانند آزبست، کلرید وینیل، نیکل، کروم و هیدروکربن های آروماتیک نیز از دیگر عوامل خطر ساز ابتلا به سرطان ریه به شمار می روند. ترک سیگار در بیمارانی که سال ها سیگاری بوده اند، خطر ابتلا به سرطان ریه را به طرز چشمگیری کاهش می دهد و هر چه مدت زمان ترک سیگار طولانی تر شود، این خطر بیشتر کاهش می یابد؛ به طوری که حدود بعد از 20 سال ترک کامل سیگار، خطر ابتلا به سرطان ریه تقریباً برابر با یک فرد غیرسیگاری می شود. افراد مبتلا به سرطان ریه باید چه اقداماتی را انجام دهند؟ وقتی شخصی دچار سرطان ریه شود عملاً نمی‌شود آن را درمان کرد و بهترین راه، پیشگیری در این زمینه می‌باشد. در این رابطه بیمارانی که سیگاری هستند حتما باید تحت نظر پزشک باشند و پزشک بر اساس ضرورت، آزمایش‌های مربوطه را درخواست می‌نماید و بررسی خلط انجام می شود و از نظر وجود سلول‌های سرطانی با توجه به حال عمومی بیمار کارهای لازم صورت می‌گیرد. هر چه فاصله زمانی بین تشخیص سرطان ریه و شروع درمان بیشتر باشد اوضاع وخیم‌تر خواهد شد. این نکته حایز اهمیت است که وقتی پزشک برای بیمار تشخیص می‌گذارد باید به پزشک خود اعتماد کنند. در مطالعات انجام شده، معلوم شده که پس از این که برای بیمار تشخیص بیماری توسط پزشک گذاشته می‌شود، بیماران به پزشکان مختلفی جهت صحت یا رد تشخیص مراجعه می‌کنند و همین مراجعه به پزشکان مختلف می‌تواند باعث تأخیر در مرحله درمانی شود. معمولاً روش‌های درمان در بیماران مبتلا به سرطان ریه، خیلی متفاوت نمی‌باشد و هر چه فاصله زمانی بین تشخیص و شروع درمان بیشتر باشد اوضاع وخیم‌تر خواهد شد.