رهبر «وضعیت ماتریکس»،رییس CIA شد/ جان برنان کیست؟
هماکنون استفاده از ترور و شکنجه بهعنوان ابزار اصلی سیاست خارجی امریکا سازمانیافتهتر و گستردهتر از پیش اِعمال میشود، همچنین متدهای رفتاری پلیسهای ایالتی نیز تغییر فراوانی کرده است. باید توجه داشت که در دولت بوش و اوباما اجازه به سازمانهای سیاسی داده نشده است تا فعالیتهای بِرنان را بازبینی کنند یا زیر سوال ببرند.
در میان این قتلها، رئیسجمهور امریکا بدون هیچ حکم دادگاه یا حتی بدون هیچ اتهام مشخصی، تاکنون سه شهروند امریکایی را نیز کشته است، شامل بر چهرهی مذهبی انوار العولاکی و پسر 16 سالهاش متولد نیومکزیکو که در حملهی چنین هواپیماهایی در یمن کشته شدند.
برِنان سابق بر این جانشین مشاور اوباما در امور امنیت ملی، امنیت داخلی و برنامههای ضد تروریسم بود و برنامههای قتل از طریق هواپیماهای بدون سرنشین را شخصاً دنبال میکرد. تحت نظارت او با همکاری ریاست جمهوری، پنتاگون و دیگر آژانسهای امنیت و اطلاعات، فهرستی از هدفهای تروریستی مشخص شده و تلاش برای مرگ آنها صورت میگیرد. کاخ سفید و وزارت عدلیه میگویند که رئیسجمهور امریکا حق کشتن هر انسانی را دارد، در هر کجای جهان که باشد و این را بخشی از «جنگ علیه ترور» عنوان میکنند.
چنین رفتارهای آشکارا نقض کنندهی حقوق بشر و دیکتاتورمآبانه هنوز نظر هیچ سازمان آزادیخواه یا سازمانهایی این چنینی را جلب خود نساخته است.اوباما در کاخ سفید در کنار بِرنان حاضر شد تا او را جایگزین ژنرال پِترایوس اعلام کند، فرماندهی سابق ارتش امریکا در افغانستان که بهخاطر رسوایی جنسی در ماه نوامبر گذشته از سمت خود استعفا داد، همزمان اوباما سناتور سابق جمهوریخواه چاک هیگِل را برای سمت وزارت دفاع نامزد کرد.
در این مراسم اوباما تاکید داشت که «یافتن اسامه بن لادن» با نظارت بِرنان امکانپذیر شده است. دو مرتبه اوباما تاکید بر «جنگ علیه ترور» داشت تا توجیه کند چگونه در داخل و خارج از کشور حقوق بشر را زیر پا میگذارد و همچنین اشارهای به ارتباط واشنگتن و القاعده در سوریه و لیبی نداشت.
اوباما با طعنهی فراوانی در این مراسم گفت: «یک دلیل دیگر وجود دارد که من اینقدر به جان (بِرنان) علاقهمند هستم و آن درستکاری و تعهد وی به تمامی ارزشهایی است که ما را بهعنوان یک امریکایی تعریف میکنند. او تلاش فراوانی کرده است تا به فعالیتهای ما چهارچوب قانونی قدرتمندی ببخشد. او میداند ما سرزمینی شکل گرفته بر پایهی قوانین هستیم.»
بِرنان، 25 سال است برای سیا کار میکند و برای مدتی رئیس سیا در عربستان سعودی بود، همچنین در دوران جورج بوش پسر وی جانشین مدیر اصلی سیا بود و همچنین رئیس مرکز ملی مبارزه با تروریسم نیز محسوب میشد.
اوباما در اولین دورهی ریاست جمهوری خود میخواست بِرنان را برای سمت ریاست سیا نامزد کند اما او را عمیقاً از چنین تصمیمی بر حذر داشته بودند. به او گفته بودند از لحاظ سیاسی انتخاب چهرهای که عمیقاً درگیر سیاستهای جورج بوش در زمینهی شکنجه، ترور و دخالتهای نظامیان در امور قضایی (مانند گوآتمالو) است چندان عاقلانه نیست. با توجه به اینکه اوباما در تبلیغات اولین دورهی ریاستجمهوری خود عمیقاً منتقد چنین سیاستهایی بود، امکان چنین انتخابی را نیز نداشت. اوباما درعوض سمت مقام ارشد کاخ سفید در امور ضدِ تروریست را به وی داد.
حالا چهار سال از آن سال گذشته است و هماکنون استفاده از ترور و شکنجه بهعنوان ابزار اصلی سیاست خارجی امریکا سازمانیافتهتر و گستردهتر از پیش اِعمال میشود، همچنین متدهای رفتاری پلیسهای ایالتی نیز تغییر فراوانی کرده است. باید توجه داشت که در دولت بوش و اوباما اجازه به سازمانهای سیاسی داده نشده است تا فعالیتهای بِرنان را بازبینی کنند یا زیر سوال ببرند.
اکتیر گذشته، روزنامهی واشنگتن پست مجموعهای از مقالات منتشر ساخت و اشاره به برنامهای با نام «وضعیت ماتریکس» داشت و در این سیستم جدید قتلهای فرا قانونی با امضای رئیس جمهور «رمزنگاری و اجرا» میشوند. این مقالات بِرنان را چهرهای اصلی آمادهسازی این برنامه میدانند. این روزنامه میگوید بِرنان «قدرت گستردهای در آمادهسازی فهرستهای قتل دارد که توسط هواپیماهای مجهز بدون سرنشین اجرا میشوند و این هواپیماها سلاح برتر جنگ فعلی شدهاند.»
بِرنان تاکنون تنها مقام ارشد دولتی امریکا است که از این برنامههای قتل علناً دفاع کرده است. او در 30 آپریل گذشته در مرکز وُِودرو ویلسون در واشنگتن سخنرانی داشت و او ادعا کرد حملات هواپیماهای بدون سرنشین با توجه به قانون استفاده از نیروهای نظامی با تصویب کنگره بعد از 11 سپتامبر 2001، حملاتی قانونی هستند. این قانونی است که دولت بوش بارها به آن تکیه کرده بود تا بر جنایات جنگی خود و اعمال فراتر از قانون خود برچسبِ توجیهای زده باشد.
هرچند بِرنان در سخنرانی خود حتی فراتر از این پیش رفت و گفت: «در قوانین بینالمللی هیچ گونه منعی وجود ندارد تا از هواپیماهای کنترل از راه دور برای چنین اهدافی استفاده کرد یا اینکه قانونی وجود داشته باشد که ما را از حملات کشنده به دشمنان خود در صحنهی فعال نبرد منع کنند، حداقل وقتی که دولت منطقه همراه دشمنان ما است یا توانایی مقابله ندارد یا نمیخواهد عملی در این مورد انجام بدهد.» از آنجا که تمامی کشورها تمایلی به این ندارند تا شهروندان خود را بدون حکم دادگاه به قتل برسانند، چنین حکمی شامل تمام کشورهای جهان میشود.
اوباما تنها چند روز بعد از آن بِرنان را برای ریاست سیا نامزد کرد که قانون جدید بودجهی پنتاگون را امضا کرده بود و در این قانون به نیروهای نظامی اجازه داده است تا بدون حکم دادگاه به بررسی و کاوش دست بزنند آن هم برای هر کسی که احتمال باشد تروریست باشد، این شامل بر شهروندان امریکایی نیز میشود. همچنین این قانون دو مرتبه اجازه نمیدهد تا زندان گوآنتالامو بسته شود. این قانون اجازهی حملات گستردهتر هواپیماهای بدون سرنشین در پاکستان و یمن را نیز میدهد.
منبع: گلوبال ریسرچ