آیا سلطان شکر واقعا مرده است؟

اعتماد: شایعات پیرامون صحت خبر مرگ مردی که به «سلطان شکر ایران» معروف شده در حالی بالاگرفته است که عده‌ای معتقدند این خبر جعلی و آگهی ترحیم او برای صدور قرار موقوفی برای پرونده وی در دادگاه منتشر شده است. ماجرای این شایعه‌ها به دو روایتی که اینک درباره «محمدرضا» مطرح است برمی‌گردد. عده‌ای در تماس با روزنامه اعتماد در این باره گفته‌اند که این مرد در کانادا به سر می‌برده و اصلا ایران نبوده است. شایعه‌ای دیگر نیز که خبرنگار «اعتماد» آن را با قاضی صادرکننده رای اولیه این پرونده مطرح کرد مبنی بر آن است که شنیده شده قرار بر این شده که برای «محمدرضا» قرار منع تعقیب صادر شود و اعلام فوت او زمینه‌سازی برای چنین ماجرایی است. بر اساس این گزارش قاضی محمدسلطان همتیار که در سال 1386 «محمدرضا» را محکوم کرده بود گفت می‌توان صحت فوت او را بررسی کرد اما در حال حاضر اطلاعی از جزئیات پرونده ندارد. حال پرسش این است که آیا «محمدرضا» به جای زندان در کانادا به سر می‌برده و فوت او در آنجا روی داده یا در تهران؛ گرچه در آگهی فوت منتشرشده مراسم ترحیم این مرد روز گذشته (دوشنبه) در مسجد جامع شهرک غرب اعلام شده بود ولی حضور او در تهران یا در کانادا را تایید نمی‌کرد. بر این اساس «محمدرضا» روز 23 دی ماه فوت کرده است. این شائبه که متوفی خارج از ایران بوده صرفا بر اساس آن بیان شد که 12 شهریورماه 1387خبرگزاری مهر به نقل از علیرضا جمشیدی سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که سلطان شکر با وثیقه 150 میلیارد تومانی آزاد شد. گزارش ما حاکی از آن است که در فاصله شهریور 1387 تا کنون هیچ دادگاه یا رسیدگی قضایی که پرونده سلطان شکر را به سرانجام برساند و او نیز در آن شرکت کرده باشد برگزار نشده است؛ این در حالیست که انتظار می‌رفت با نقض حکم مجازات سلطان شکر در دادگاه تجدید نظر رسیدگی مجدد به این حکم انجام شود ولی چنین نشد. ماجرای سلطان شکر به تعبیر سایت تحلیلی خبری الف بعد از ماجرای سرقت اختلاس 123 میلیارد تومانی و ماجرای شهرام جزایری و پیش از فساد بزرگ مالی اخیر، بزرگ‌ترین پرونده فساد مالی لقب گرفته بود. همتیار، قاضی اول پرونده چه گفت پرونده‌ای که «محمدرضا» به موجب آن به تحمل 26 سال حبس و پرداخت 73 میلیارد تومان محکوم شده بود در شعبه 1193 مجتمع قضایی رسیدگی به مفاسد اقتصادی تهران تشکیل شده بود، سپس در دادگاه تجدید نظر نقض شد و بار دیگر کیفرخواستی از سوی دادستانی تهران برای این پرونده صادر شد و قرار بود برای آن تعیین وقت شود. با این حال انتشار خبر مرگ این متهم در حالیست که آگهی ترحیمش از سوی یکی از شرکتهایی که تحت اختیار او بوده است در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار صبح ایران منتشر شد و نه خانواده این مرد. محمد سلطان همتیار، قاضی رسیدگی‌کننده به این پرونده که حکم به 26 سال حبس و پرداخت 73 میلیارد تومان در پرونده کلاهبرداری و زمین‌خواری که محمدرضا متهم ردیف اول آن بود، داده بود درباره این شایعه به خبرنگار ما گفت: با شناختی که از پرونده دارم بعید است خبر مرگ این فرد صحت نداشته باشد. وی افزود: اینکه ثابت کنیم کسی فوت کرده یا نه کار ساده‌ای است و به راحتی می‌توان رفت و محلی را که این شخص دفن شده پیدا کرد. قاضی همتیار همچنین تصریح کرد: من پنج سال پیش قاضی این پرونده بودم و از کم و کیف بعدی آن اطلاعی ندارم اما تا جایی که می‌دانم بعد از حکمی که ما صادر کردیم پرونده در دادگاه تجدید نظر نقض شد و دوباره به دادسرا بازگشت. قرار بود کیفرخواستی از سوی دادستانی صادر شود که تا جایی که اطلاع دارم این امر صورت گرفته و پرونده به دادگاه ارسال شده است. رییس فعلی شعبه 113 دادگاه کیفری استان همچنین تاکید کرد: متهم این پرونده فرد شناخته‌شده‌ای است و این طور نیست که برای بسته‌شدن این پرونده و اینکه قرار موقوفی صادر شود دست به این کار بزند؛ چون او اموال دیگری هم دارد. اتهام سلطان شکر چه بود؟ اتهام اصلی «محمدرضا» این بود که وی با تصاحب و خرید و فروش اراضی دولتی میلیاردها تومان اراضی را فروخته یا خریداری کرده بود. روش او این بود که ابتدا اراضی و املاکی را که صاحبان آنها را بعد یا قبل از انقلاب یا در زمان جنگ، رها کرده و به خارج رفته بودند شناسایی می‌کرد و سپس با وکالتنامه‌های جعلی منسوب به وارث صاحبان اراضی و با تبانی آنها را به طور غیرقانونی خرید و فروش می‌کرد؛ اما دلیل اینکه او به عنوان سلطان شکر معروف شد این بود که وی اقدام به خرید کارخانه‌های شکر، مسائل مربوط به کارخانه قند دزفول، واردات شکر خام، پرداخت گمرکی و نحوه ترخیص واردات مواد اولیه و دیگر امور کرده بود. سلطان شکر تمام این اقدامات و معاملات غیرقانونی را با نام مستعار «شمس» انجام داده بود. با این حال اظهارات وی در دادگاه نیز شنیدنی بود. او درباره خرید کارخانه‌های قند و مواد اولیه آن تاکید داشت که در کارخانه قند دزفول مشکل مالی به میزان 20 میلیارد تومان پیش آمده که وی این مبلغ را هزینه کارخانه قند دزفول کرده و در حقیقت بخشی از بدهی کارخانه قند را پرداخته است. یک آگهی ترحیم دیگر روز گذشته (دوشنبه) و در همان روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی تسلیت کارخانه قند نسبت به مرگ محمدرضا منتشر شده بود آگهی تسلیتی از سوی خانواده این مرد منتشر شد.