اربعين فرصت عبرت‌آموزي است

: اربعين محمل يك رخداد عظيم تاريخي است؛ رخدادي كه هم اعتقادي و هم تجلي‌گاه ناب‌ترين نگرش اسلامي به جهان است. اين را تقريبا در تمام گفتارها و نوشتارها مطرح كرده‌اند، اما من مي‌خواهم نگاه عميق‌تري به موضوع داشته باشم. ابتداي اين نگرش به مقدمه‌اي اشاره خواهم كرد. در حقيقت اگر از منظر تربيتي به موضوع اربعين نگاه كنيم و تحليلي معناشناختي داشته باشيم؛ اربعين فاصله‌اي چهل روزه و معنادار بين «رخدادي عظيم» و «عبرت‌پذيري» از آن است. به بيان ديگر؛ ما در روز واقعه پر از هيجان و احساسات هستيم، احساساتي كه ما را از موضع‌گيري منطقي دور مي‌كند و البته طبيعي هم خواهد بود. هر كس عزيزي را از دست مي‌دهد، در روزهاي نخست اساسا توان دريافت درستي از موضوع ندارد. شرايط برايش دشوار است و همين دشواري شرايط او را بيش از تحليل منطقي به سمت تحليل احساسي مي‌برد، اين موضوع از منظر روانشناسي هم قابل اثبات است؛ اما در روز سوم؛ هفتم و سپس چهلم، ميزان «عبرت‌پذيري» بر ميزان احساسات غلبه پيدا مي‌كند و اغلب به سراغ پيامدها مي‌روند و اين پيامدهاست كه بيش‌تر به ذهن متبادر مي‌شود. از يك منظر ديگر البته آنهايي كه دل‌سپرده ولايت امام حسين(ع) هستند و ايشان را با جان و دل دارند، هميشه احساسات و منطق را با هم دارند؛ گويي كه هم انگار امروز واقعه رخ داده و انگار هم امروز روز عبرت‌پذيري است. اما منظري كه مدنظر بنده است، اين موضوع است كه اربعين متن حادثه عاشورا است، به تعبير شهيد بزرگوار مطهري، اسلام در اين واقعه تمام زواياي آشكار و پنهانش را نشان داده است. عشق و عدالت، دوستي، فداكاري، عظمت، ايستادگي در برابر ظلم، مقاومت و... تمام اين صفات و در نيم روز به تبلور نشست. تمام اين رخدادها در نيمروز اتفاق افتاد اما تا هزاران سال تاريخ عظمتش را و پرچمش را بلندمرتبه و برافراشته خواهد داشت. به همين اعتبار اربعين فرصت جمع‌بندي است؛ فرصتي غير هيجاني براي تامل و عبرت‌آموزي، بازخواني و توجه به پيامدها و نتايج يك حادثه؛ حال پرسش اين‌جاست كه ما در اين زمان و از اين حادثه چقدر در جهت‌گيري‌هايمان استفاده كرده‌ايم؛ چقدر توانسته‌ايم باورها و رفتارمان را در سنگ محك اين رويداد عظيم مورد سنجش قرار دهيم. چقدر توانسته‌ايم اعتبار جهاني‌مان را ارتقا دهيم و چقدر توانسته‌ايم از بركات تربيتي‌اش بهره‌مند شويم. امروز بايد اربعين براي ما بيش از هر چيز درك منطقي از يك رويداد عبرت‌آموز باشد. منبع: ملت ما