صفحات‌فیس‌بوک‌رهبری‌راچه‌کسی‌اداره‌می‌کند؟

مهر: گمانه‌زنیها درباره صفحه فیسبوکی با نام Khamenei.irبه خصوص پس از معرفی این صفحه در رسانه‌های داخلی و خارجی، ابعاد گسترده‌تر و پیچیده‌تری پیدا کرد. پرتعدادترین حدسی که زده شد، گمانه‌ای بود مبنی بر اینکه: "صفحه‌ فیسبوک آیت الله خامنه‌ای توسط دفتر ایشان راه‌اندازی شده است."البته همین منابع در انتهای گزارش خود این نکته را ذکر کرده‌اند: "از آنجا که این صفحه به طور رسمی تایید نشده است، هنوز معلوم نیست که توسط چه کسانی اداره می‌شود و آیا به راستی، این صفحه توسط دفتر رهبر انقلاب راه اندازی شده است یا خیر؟". اما در این میان، پدیده‌ای که از دید سایت‌ها و بنگاه‌های خبری پنهان ماند، وجود صفحات متعدد به اسم آیت الله خامنه‌ای در شبکه اجتماعی فیس‌بوک است که در جستجویی ساده صفحات مشابه فراوانی را می‌شود در آن پیدا کرد.

همه صفحات مشابه برای مثال، صفحه‌ای با نام Ayatullah Sayyid Ali Khameneiدر این شبکه اجتماعی وجود دارد که از سال 2008 میلادی راه اندازی شده و تاکنون حدود 68 هزار لایک دریافت کرده و به چند زبان مختلف در حال فعالیت است. صفحه‌ی دیگری با نام Grand Ayatullah Khameneiکه در 2009 ایجاد شده است و در حدود 28 هزار لایک به آن داده شده؛ این صفحه نیز به صورت چند زبانه به روزرسانی می‌شود. "دوستداران آیت الله خامنه‌ای" و "طرفداران آیت‌الله امام خامنه‌ای"، عنوان صفحات دیگری است که به زبان فارسی اداره می‌شوند و به طور متوسط پنج هزار لایک دریافت کرده‌اند و حدود یک سال نیز از فعالیت آنها می‌گذرد. "‏عشقی خمینى خامنه‌اى"‏، "آیة الله العظمی السید علی الخامنئی"، "Hussain Fadaiee Khamenei" و "LabbaykyaKhamenei" نیز از جمله صفحاتی هستند که به زبان عربی فعالیت می کنند و به نظر می رسد گردانندگان آنها عرب زبان باشند. همچنین از نکات قالب توجه، وجود صفحات متعدد درباره آیت الله خامنه ای به زبان اردو است؛ صفحاتی نظیر "Ayatullah Syed AliKhamenei"، "World Strongest Man Ayatullah Sayyid Ali Khamenei(ra)" و نیز صفحه‌ی "Seyyid ƏliHüseyni Xameneyi (Ayatollah Khamenei"که مطالب درون این صفحه به زبان ترکی آذربایجانی نیز بارگذاری می‌شود. حداقل صد اکانت و صفحه‌ی مشابه دیگرنیز درباره آیت‌الله خامنه‌ای در فیسبوک دیده می‌شود که در بین آنها، 5 صفحه با نام Khamenei.irقابل مشاهده است.

روایت رسانه های بیگانه تا پیش از راه‌اندازی این صفحات، آن‌چه از از پیام‌های رهبر انقلاب اسلامی در اختیار مخاطبان عربی یا غربی قرار می‌گرفت، روایت رسانه‌های غربی بود که به زبان‌های‌ عربی و انگلیسی منتشر می‌شد و همگی دارای جهت‌گیری‌های خاص نیز بود. اما امروز با ظهور فن‌آوری‌های نوین، بخش مهمی از رسانه‌های واسطه کنار گذاشته شده‌اند و پیام‌ها بی‌واسطه به مردم منتقل می‌شود. معمولا رهبران و روسای جمهور دنیا در فیس بوک صفحه شخصی دارند، از چاوز ونزوئلا گرفته تا اوبامای آمریکا. نکته‌ای که درباره صفحه فیس بوک منتسب به رهبر معظم انقلاب مغفول مانده اینکه، صفحه اخیر، مربوط به شخص رهبر معظم انقلاب نیست و با لوگوی سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای راه اندازی شده است. اگرچه در این میان بی.بی.سی و سایت های خبری بیگانه با تیتر گمراه کننده «آیت‌الله علی خامنه‌ای عضو فیس‌بوک شد» به سراغ این خبر رفته و در میانه گزارش هم شیطنتی به خرج داده و اشاره کرده اند که فیس بوک ، در جریان اعتراضات بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ فیلتر شدند و از آن زمان تاکنون، دسترسی به آنها بدون فیلترشکن امکان‌پذیر نیست. . متن یک استفتا بخشی از محتوای مطالبی که در صفحه راه اندازی شده در فیس بوک منتشر می شود همان مطالبی است که در سایتkhamenei.ir منتشر می شود اما از 23 آذر که خبر راه اندازی این صفحه در فیس بوک دست به دست می چرخد، سایتkhamenei.ir یا همان دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای تائید و تکذیبه ای در این باره بر روی سایت خود قرار نداده است. اردیبهشت ماه امسال متن استفتا و پاسخ رهبر معظم انقلاب درباره فعالیت در سایت فیس بوک منتشر شد که این نکته هم از دید رسانه هایی که بر روی فیلتر بودن فیس بوک در ایران و راه اندازی صفحه Khamenei.ir مانور می دهند مغفول مانده است. در متن این استفتا آمده بود «با توجه به اینکه وب‌سایت فیس بوک در ایران فیلتر شده است، آیا ورود به چنین سایتی صرفا برای ارتباط با دوستان و بدون هیچ فعالیت سوء علیه منافع ملی جمهوری اسلامی اشکال دارد؟» که پاسخ به این شرح بود: باسمه تعالی سلام علیکم و رحمة الله و برکاته به‌طور کلی اگر مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست والا مانعى ندارد.