ماجراي چك گورباچف به هاشمي چه بود؟

ناصر نوبري كه تا چندي پيش از فروپاشي شوروي سفير كشورمان در مسكو بود، اخيرا در گفت و گويي تاحدودي از آنچه در آخرن ماههاي حيات شوروي سابق بين تهران و مسكو گذشت، پرده برداري كرد.

بر اساس سخنان ناصر نوبري، ايران و شوروي در آخرين ماه هاي منتهي به فروپاشي شوروي به همكاري هاي چشمگيري دست پيدا كرده بودند.

ناصر نوبري سفير ايران در شوروي در سال هاي 1365 تا 1369 بود. وي اخيرا در گفت و گويي كه با مجله انديشه پويا داشته، از كاغذ سفيد امضاي گورباچف به آيت الله هاشمي رفسنجاني رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام خبر داده كه به گفته نوبري، گورباچف از آيت الله هاشمي رقسنجاني خواسته تا مطالباتش از شوروي را مكتوب كند.

نوبري كه در آن جلسه به عنوان سفير حاضر بود، در ادامه گفته است: «در جلسه خصوصی بین گورباچف و هاشمی، گورباچف گفت امروز صبح جلسه پولیت‌بورو (دفتر سیاسی حزب کمونیست) بود، آنجا تصویب کردم آنچه شما بخواهید از تسلیحات نظامی در اختیار شما بگذاریم. ورقه سفیدی را نشان داد که پائین آن امضای تمام ۱۳ عضو پولیت‌بورو بود؛ گفت از همه امضا گرفتم، شما فقط در جای خالی بالا بنویسید چه چیزی می‌خواهید.»

سفیر سابق ایران گفت: «من و آقای هاشمی به هم نگاه کردیم، هاشمی گفت چی بگوییم، گفتم وقت بگیرید تا فردا جواب بدهیم. شب هیات ایرانی ریخته بود به هم، حتی اعضای هیات نظامی هم نمی‌دانستند چه اقلام روسی سفارش بدهند. طوری شد که فردا وقتی با گورباچف جلسه خصوصی گذاشتیم، لیست درخواست‌های ما را که می دید می‌گفت اینکه قدیمی است، الان نام آخرین مدل این است و... لیست را اصلاح می‌کرد.»

به گفته نوبری، در جریان این سفر، ایران توانست آخرین فناوری روسی مثل سوخوی ۲۴، میگ ۲۹ و برای اولین بار زیردریایی هم بگیرد.

به گفته نوبری، بزرگترین قرارداد نظامی تاریخ ایران با رقمی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار در این سفر امضا شد. اين سفر پس از رحلت حضرت امام و پيش از انتخاب آيت الله هاشم رفسنجاني به رياست جمهوري بود.