علائم اولیه بیماری ایدز

جوان امروز: ويروس بیماری HIV با ارتباطات عمومي از قبيل روبوسي، دست دادن، خوردن و آشاميدن، نيش حشرات و ... منتقل نمي شود، پس نبايد افرادي كه عموما هم بصورت بي گناه به اين ويروس HIV مبتلا شدند مانند كودكان، همسران افراد مبتلا و ... از جامعه طرد شوند.

ايدز يك بيماري كشنده است كه توسط ويروس HIV ايجاد مي‌شود و با ورود اين ويروس به بدن، قدرت دفاعي بدن روز به روز كاهش و هر ميكروبي فرصت بيماركردن فرد را پيدا مي كند. نخستين مورد ابتلا به ويروس HIV در جهان در سال 1981 ميلادي مشاهده شد و تا به امروز، هر سال سه ميليون و 600 هزار نفر به شمار مبتلايان به اين بيماري در جهان افزوده مي شود و يك ميليون و 800 هزار نفر از مبتلايان نيز در سال، جان خود را از دست مي دهند. پزشكان با تاكيد بر اينكه رفتارهاي پرخطر احتمال ابتلا به ايدز را در افراد ايجاد مي كند نه زندگي دركنار افراد مبتلا به HIV ، معتقدند افراد مي توانند با محافظت در برابر اين ويروس، گام مهمي در راستاي كنترل بيماري ايدز درجامعه بردارند. واكسن و درمان قطعي براي بيماري ايدز وجود ندارد و بايد پيشگيري و مراقبت در دستور كاري تمامي افراد به منظور عدم ابتلا به اين بيماري قرار گيرد. همچنين از نقش برجسته خدمات مشاوره اي درخصوص بيماري ايدز كه هم اكنون در تمامي مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري در تمام مناطق كشور ارايه مي شود، نمي توان غافل شد، چرا كه اين مراكز با انجام محرمانه مشاوره با افراد و انجام تست HIV از آنان بصورت رايگان، نقش مهمي در شناسايي و كنترل اين بيماري در جامعه و در ميان افراد دارند. -------------------------------------------------------------------------------- علائم بیماری ایدز چگونه ظاهر می شود؟ ويروس HIV در ابتدا در ظاهر هيچ فردي مشخص نيست و ماهها طول مي كشد تا اين ويروس تكثير يابد و پس از سالها بتواند خودش را در مقابل تستهاي آزمايشگاهي نشان دهد. ممكن است فرد مبتلا، سالها با اين ويروس بدون هيچگونه علامتي زندگي كند، اما به مرور زمان اين ويروس در داخل گلبولهاي سفيد بدن تكثير پيدا مي كند و اين گلبولها كم كم از بين رفته و علايم پيشرفت HIV شامل كاهش توانايي سيستم ايمني، ابتلا مكرر افراد به عفونتهاي فرصت طلب قارچي، برفكي و هوازي، خوب نشدن زخمها و كم شدن تعداد گلبولهاي سفيد بطور شاخص CD4 در بدن مشاهده مي شود. بیماری ایدز می تواند علائم اولیه خود را در دهان بروز دهد که توجه به آنها در تشخیص به موقع این بیماری موثر است . هر چند افراد آلوده به ویروس HIV ممکن است از آلودگی خود به این ویروس بی اطلاع باشند ، ولی دوره نهفته این بیماری ، در بعضی افراد می تواند علائم دهانی خاصی داشته باشد. ايجاد دانه هاي سياه رنگ در داخل دهان و بدن، عفونتهاي تنفسي با ميكروبهاي ناشايع و فرصت طلب، ابتلا به بيماري سل، بروز انواع سرطانهاي مرتبط با كاهش سيستم ايمني و بروز ديگر بيماريها در بدن از مهم ترين علايم ابتلا به بيماري ايدز در افراد است. -------------------------------------------------------------------------------- علائم این بیماری به صورت هایی از قبیل عفونت های قارچی با ایجاد خطوط سفید در کناره زبان ، آفت های متعدد ، تبخال های مزمن و طولانی مدت ظهور می یابند که فرد با مشاهده این علائم می بایست به متخصص بیماریهای دهان مراجعه کند. پس از ورود ویروس HIV به بدن فرد، به تدریج قدرت دفاع بدن وی ضعیف شده و در برابر انواع بیماری ها و عفونت ها آسیب پذیر می شود. با کاهش قدرت سیستم دفاعی، به مرور زمان بدن آماده ابتلا به عفونت ها و سرطان هایی می شود که به طور معمول در مردم عادی دیده نمی شوند، این بیماری ها به صورت بیماری های ریوی، اسهال های شدید و مزمن، تب های طولانی، کاهش وزن، اختلالات شخصیتی، بیماری های مغزی و پوستی خود را نشان می دهند که درنهایت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد. علائم آلودگی با HIV بسیار پیچیده است و دارای مراحل چندی است که الزاما همه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شود. فرد مبتلا به ايدز بواسطه خود اين بيماري جان خود را از دست نمي دهد، بلکه مبتلايان به ويروس HIV بواسطه بروز ديگر بيماريها و ناتواني سيستم دفاعي بدنشان در مقابل اين بيماريها فوت مي شوند كه سل، سرطانها و انواع عفونتهاي فرصت طلب، قارچي وانگلي شايعترين اين بيماري هاست و فرد مبتلا به ايدز به تابلوي اين بيماريها جان خود را از دست مي دهد. علائم اصلی ایدز: کاهش وزن بیشتر از 10 درصد اسهال مزمن بیشتر از یک ماه تب های متناوب یا دائمی بیش از یک ماه علائم فرعی ایدز: سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه عفونت پوستی منتشر همراه با خارش تبخال های عود کننده برفک دهانی عفونت تبخالی مزمن پیش رونده بزرگ شدن عمومی غدد لنفی این مراحل عبارتند از: مرحله عفونت اولیه HIV: "مرحله اول" این مرحله چند هفته طول می کشد و معمولا با یک حالت شبیه سرماخوردگی که بلافاصله بعد از عفونت رخ می هد همراه است. این حالت شبیه سرماخوردگی گاهی اوقات تحت عنوان حالت seroconversion یاد می شود. (علائمی نظیر تب، گلودرد، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی یا تظاهرات عصبی). در حدود۲۰درصد موارد علائم به گونه ای است که فرد به پزشک مراجعه می کند، ولی معمولا تشخیص داده نمی شود و حتی اگر تست HIV آنتی بادی در این موقع انجام شود ممکن است هنوز مثبت نباشد. طی این مرحله مقدار زیادی HIV در خون محیطی فرد وجود دارد و سیستم ایمنی با تولید پادتن ها (آنتی بادی ها) و لنفوسیت های سلول کش (لنفوسیت های سیتوتوکسیک) شروع به پاسخ در برابر ویروس می کنند.از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی که نشانگر آلودگی فرد است حدود ۲ تا ۱۲ هفته و گاهی تا ۱۶ ماه طول می کشد. مرحله بدون علامت بالینی "مرحله دوم" این مرحله به طور متوسط ۱۰ سال طول می کشد و همانطور که از نام این مرحله پیدا است، خالی از هر علامتی است. هرچند ممکن است غدد متورم لنفاوی هم وجود داشته باشند (لنفادنوپاتی). سطح HIV در خون محیطی به سطح بسیار پایینی کاهش می یابد، ولی بیماری همچنان مسری است و آنتی بادی HIV در خون قابل ارزیابی است.تحقیقات نشان داده است که HIV طی این مرحله غیرفعال نیست و در غدد لنفاوی بسیار فعال است. تعداد زیادی از سلول های T- helper آلوده شده و می میرند و ویروس فراوانی تولید می شود. تست آزمایشگاهی جدیدی وجود دارد که مقدار ناچیز HIV که از غدد لنفاوی آزاد می شود را اندازه می گیرد. این تست HIV-RNA را اندازه می گیرد (RNA ماده ژنتیکی HIV می باشد) این تست را تست بارگیری ویروس (viral load test) می گویند که نقش بسیار مهمی در درمان آلودگی با HIV دارد. مرحله علامتدار عفونت HIV "مرحله سوم" با گذشت زمان، سیستم ایمنی توان خود را از دست می هد که به ۳ دلیل عمده زیر است. ۱ - بافت ها و غدد لنفاوی به دلیل سال ها فعالیت، آسیب می بینند. ۲ - و HIV جهش پیدا می کند و آلوده کنندگی اش تشدید می شود. به عبارت دیگر برای تخریب سلول های،T- helper قوی تر و متنوع تر می شود. ۳ - بدن توانایی جایگزینی سلول های T - helper از دست رفته را ندارد. با ایجاد نقص در سیستم ایمنی، علائم به وجود می آیند که در آغاز بسیاری از علائم خفیف هستند. ولی با تحلیل سیستم ایمنی، علائم تشدید می شوند آزمایش ایدز ابتدا تست الایزا انجام می‌شود. اگر تست الایزا برای ایدز مثبت شد، باید الایزا با کیت دیگری دوباره تکرار شود. اگر باز هم مثبت شد، تست تاییدی با وسترن بلات گرفته می‌شود. اگر تست وسترن بلات منفی بود فرد دچار نیست. مواردی هست که تست الایزا مثبت است ولی فرد دچار اچ‌آی‌وی نیست مثلا خطای آزمایشگاه، همودیالیز، دریافت خون و فراورده‌های آن، تست RPR مثبت، مشکلات همراه از قبیل اختلالات خودایمنی (اتوایمون)، مالتیپل میلوما، هموفیلی، هپاتیت الکلی، اعتیاد تزریقی، موارد افزایش IgG مانند کسی که واکسن آنفلوانزا دریافت کرده‌است. مواردی که تست الایزا به اشتباه منفی می‌شود (منفی کاذب) عبارتند از: عفونت تازه و اولیه، بیماران با سیستم ایمنی ساپرس شده، و خطای آزمایشگاه. درمان: در مجموع پنج دسته دارو وجود دارد که در مقاطع مختلف ورود و رشد اچ‌آی‌وی عمل می‌کنند: بازدارنده‌های ورودی: این داروها به پروتئین‌های موجود بر سطح بیرونی ویروس اچ‌آی‌وی می‌چسبد و از پیوستن و ورود آن به سلولها جلوگیری می‌کند. از این گروه تاکنون تنها یک نمونه از دارو، به نام "فوزیون (Fuzeon)، وارد بازار شده‌است. بازدارنده‌های گیرنده کموکاین(Chemokine Coreceptor Antagonists): این داروها به نوعی پروتئین موجود بر سطح بیرونی سلولهای پذیرنده اچ‌آی‌وی می‌چسبد و از چسبیدن ویروس به سلول جلوگیری می‌کند. از این گروه تاکنون تنها یک دارو، به نام Maraviroc وارد بازار شده‌است.[۲۴] داروهای مهارکننده ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی(NRTI)(Nucleoside reverse transcriptase): این بازدارنده‌ها اچ‌آی‌وی را از نسخه‌سازی از ژنهای خود باز می‌دارند مانند زیدوودین و لامیوودین. داروهای مهارکننده ترانس کریپتاز معکوس غیرنوکلئوزیدی (NNRTI (Non-nucleoside reverse transcriptase): این بازدارنده‌ها نیز فرآیند نسخه سازی را مختل می‌کنند. آنها با چسباندن خود به آنزیمی که این فرآیند را کنترل می‌کند نسخه سازی را مختل می‌کنند مانند نوی راپین و افاویرنز. داروهای مهارکننده پروتئاز (PI) (Protease): پروتئاز RT وانتگراز به صورت پلی پروتئین‌هایی سنتز می‌شوند که نیازمند شکافت پروتئاز می‌باشد و این داروها با مهار شکافت پلی پروتئین‌ها چرخه تکثیری ویروس را مسدود و موجب برخی اجزاء نابالغ و معیوب ویروسی می‌شوند مانند ساکی ناویر. داروهای ضد ایدز باید به صورت ترکیبی مصرف شوند. معمولاً سه نوع داروی مختلف از دست کم دو دسته مختلف از داروها به طور هم‌زمان به بیمار تجویز می‌شود. با تغییر شکل دادن اچ‌آی‌وی، برخی از نمونه‌های این ویروس در مقابل داروها مقاوم می‌شوند. بنابراین شانس کنترل اچ‌آی‌وی در صورت استفاده از چند دارو بیشتر خواهد بود. در برخی موارد از مبتلایان تازه، ویروسهایی ردیابی شده‌اند که حتی پیش از آغاز معالجات در برابر داروهای موجود مقاومت نشان می‌دهند. دارويي ايراني بنام ' آيمد ' ساخته شده است كه اين داروي گياهي از قابليت بالا بردن سلولهاي CD4 (كه نقش بسيار مهمي در مبارزه با ميكروبها دارد) برخوردارست و مي تواند طول عمر اين بيماران را افزايش دهد. همچنين داروهاي ضد ويروس ديگر هم بمنظور افزايش طول عمر در بيماران مبتلا به ايدز تجويز مي شود كه باعث افزايش تعداد گلبولهاي سفيد در بدن اين افراد بطور موقت و بالا بردن طول عمر و كيفيت زندگي آنها به طرز محسوسي مي شود. گاهي اوقات نيز درمان پيشگيري از هفته 24 بارداري در زنان حامله ايي كه مبتلا به ويروس HIV هستند، صورت مي گيرد كه اين امر سبب مي شود نوزادان اين مادران به اين ويروس كشنده مبتلا نباشند. بكارگيري اين روش در ايران از موفقيت چشمگيري برخوردار بود و تا حدود زيادي از تولد نوزدان HIV مثبت، پيشگيري كرده است. دو روش درمانی جدید برای درمان بیماری ایدز: پیشرفت های کوچک علمی اخیر در زمینه درمان ایدز امیدهای بزرگی را بوجود آورده است. ویروس HIV با قدمت سه دهه ای خود مدتهاست به جان برخی از افراد افتاده و گاهی هم آنها را از پا در آورده است. خوشبختانه با روش های درمانی تازه کشف شده امیدهای زیادی به درمان این بیماری حاصل شده است. در روش اول که بر یک گروه ۱۲ نفره انجام شده یک نوع آنتی ویروس را به بدن افرادی که تازه حدود ۱۰ هفته است این عفونت در بدن آنها شروع شده وارد می‌کنند. عمر این آنتی ویروس ۶ سال است و در طی این مدت آنتی ویروس ها مانند یک دروازه عمل می‌کنند و اجازه می دهند توسط سلولهای HIV آلوده شوند و هیچ دفاعی از خود در مقابل آنها نشان نمی‌دهند و با جلوگیری از انتشار بیشتر ویروس ایدز این بیماری را کنترل می کند و این روند تا زمانی ادامه دارد که بدن خود فرد بیمار شروع به دفاع درمقابل آن بکند و پس از ۳ سال از شروع درمان هم سلول های کمتری به این ویروس آلوده می‌شوند و هم این که افراد مریض تر نمی‌شوند. محققان می‌گویند این روش در افرادی که تازه علائم عفونت در آنها ظاهر شده بهتر جواب می‌دهد. متاسفانه حدود ۳۴ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا هستند و حدود ۸ میلیون نفر از آنها با این روش جدید تحت درمان قرار گرفتند. در روش درمانی دوم از افرادی که مبتلا به سرطان خون و تحت درمان هستند سلول‌های بنیادی از مغز استخوان آنها بر می‌دارند و به بیماران ایدزی پیوند می زنند این روش را در دو مرد مثبت به اچ آی وی تست کردند و پس از ۱۷ ماه DNA آنها هیچ اثری از ویروس ایدز را نشان نداد و در حدود دو تا سه سال و نیم پس از کاشت این سلولها این دو مرد بدون هیچ نشانه ای از بیماری HIV به زندگی تازه خود برگشتند. محققان معتقدند از طریق روش های سرطان درمانی و آنتی ویروس ها می توان کنترل این بیماری را دردست گرفت البته فعلا به طور دقیق نمی توان گفت در چه مدتی این بیماری طول می‌کشد تا درمان شود ولی با این پیشرفت های اخیر امیدهای جدیدی در درمان این بیماری حاصل شده است. راه‌هایی که اچ‌آی‌وی نمی‌تواند منتقل شود: از طریق تنفس، سرفه و عطسه. از طریق بوسیدن، تماس پوستی یا دست دادن. از طریق استفاده مشترک از لوازم آشپزی مانند بشقاب، قاشق و چاقو. از طریق تماس با صندلی توالت یا سایر اشیاء عمومی مانند دستگیرهٔ در یا میلهٔ اتوبوس از طریق حشرات، نیش یا گاز حیوانات. از طریق شنا در استخرهای عمومی یا حمام و حولهٔ مشترک. از طریق خوردن غذایی که توسط فرد مبتلا به اچ‌آی‌وی تهیه شده باشد. ضایعات پوستی یک مبتلا به ایدز، این ضایعات پوستی نشان دهنده کاپوسی سارکوما هستند ميزان طول عمر بيماران مبتلا به ايدز : طول عمر افراد از زمان ورود ويروس HIV به بدن آنها با توجه به سيستم ايمني فرد، كپي برداري ويروس و دسترسي به درمانهاي مختلف از 10 تا 20 سال در ميان بيماران متفاوت است. مهم ترين راههاي ابتلا و انتقال ويروس HIV: انتقال از طريق خون آلوده، از مادر آلوده به نوزاد و برقراري تماسهاي جنسي نامطمئن بواسطه پالايش فرآورده هاي خوني و تجويز داروهاي ضد ويروس براي مادران باردار آلوده، ميزان انتقال ويروس HIV از طريق اين دو عامل تا حدود زيادي كنترل شده و انتقال از طريق تماسهاي جنسي پرخطر و بدون حفاظ نگران كننده است. اما آنچه در زمينه بيماري ايدز داراي اهميت است افزايش سطح آگاهي افراد از راههاي پيشگيري و كنترل بيماري ايدز در جامعه مي باشد ، چراكه همه با هم تا ريشه كني اين بيماري، بايد پيشگام شويم.