آقازاده‌ای که رییس جمهور شد

مجله مهر: شایعاتی که درباره زندگی ستاره جدید چینی‌ها گفته می‌شود تفاوت زیادی با آنچه اودر رزومه رسمی اش آورده ندارد. زندگینامه «شی جین پینگ» چیز زیادی از تاریخچه خانوادگی او در اختیار دیگران نمی گذارد با این حال شایعات همیشه پشت سر او بوده اند. پدر شی، قهرمان انقلابی« شی ژونگ شان»، سه بار توسط مائو محاکمه شد. او یک اصلاحگر بود. ژونگ شان یکی از معدود رهبرانی بود که در سال ۱۹۸۶ از« هو یائو بانگ» که یکی از مقامات اصلاح طلب حزب بود حمایت می‌کرد و یکی از معترضان و منتقدان کشتار تیان آنمن بود بعد از این جریان او به ندرت در سیاست وارد می‌شد و در واقع از سیاست کناره گرفت. هرچقدر در مورد زندگی ژونگ شان حقایق روشن تر می‌شوند، درباره پسرش که به آقا زاده مشهور است پرسش‌های عجیب زیادی مطرح می‌شوند. رسانه دولتی چین از پرداختن به این موضوع طفره می‌رود و شی جین پینگ از پاسخ به پرسش‌هایی درباره پدرش و تاثیر او در اندیشه‌های خودش فرار می‌کند و تاثیر پدر بر پسر همچنان مثل رازی باقی می‌ماند. تنها موضوعی که واضح است علاقه «شی» به اقتصاد بازار و شخصیت محتاط او است. او به بسکتبال و فیلم های هالیوودی علاقمند است و در سال ۱۹۸۷ با لی یوآنپینگ خواننده مشهور موسیقی محلی چین ازدواج کرد. آن‌ها یک دختر دارند و با توجه به نوع زندگی خود معمولاً جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند اما اینکه شی واقعا چطور فکر می‌کند مشخص نیست.

شناخت همه ی مردم چین از رهبرآینده شان فقط به خاطر فعالیت های سیاسی او نیست. عده ای او را بخاطر شهرت همسرش «پنگ لی ایوان» می شناسند. این زوج یک دختر دارند که ظاهرا در هاروارد درس می خواند. پنگ لی ایوان فارغ از موقعیت سیاسی شی می گوید: «او فقط شوهرم است». با تمام اینها، محبوبیت شی در حزب مشخص نیست. انتخاب او به عنوان رییس جمهور بسیاری را شگفت زده کرد. بسیاری گمان می‌کردند رهبر پشین چین «هو جین تائو»، برای به قدرت رسیدن لی کیچیانگ تلاش می‌کند. رقبای رهبر جدید چین باور داشتند که لی کچیانگ باید بسیار شبیه هو جین تائو باشد و این مساله بر پیروزی شی بسیار تاثیر داشت. شی که در درون حزب خودش بالاترین رای را بدست آورد، توانست وفاق جمعی را نیز در رقابت‌های حزبی به دست بیاورد. شی محبوبیتش را از چهره مردمی خودش که برای آن تلاش کرده بود به دست آورده است. در طی انقلاب فرهنگی ۱۹۶۸ شی ۱۵ ساله در حالی که پدرش دوران محکومیتش را می‌گذراند برای کار به حاشیه شهر فرستاده شد. از همان دوران مردم محلی او را نوجوانی سخت کوش و مردم دوست می‌شناختند. او در بیست و یک سالگی رهبر یک حزب محلی شد و به دانشگاه چین هوا در پکن رفت. تاریخچه زندگی «شی» افتخار آمیز است، او هرگز خودش را یک اشراف زاده نازپرورده نمی داند. در سال ۱۹۸۷ زمانی که شهردار شیامن بود، گاهی به جای آنکه کت و شلوار رسمی بپوشد، با یک ژاکت ساده به سر کار می‌رفت و به جای استفاده از ماشین‌های لوکس دولتی از یک مینی بوس استفاده می‌کرد. همکاران قدیمش می‌گویند او خیلی آسان گیر و خاکی است. منش شی برای او یک برد بود و تمجید دیگران را بر انگیخته است. «لی کوان یو» نخست وزیر سابق سنگاپوردرباره او گفته است«او یک مرد اندیشمند است که از خلال تجربه‌ها و مشکلات فراوانی گذشته است»، «من او را هم سطح با افرادی مانند نلسون ماندلا قرار می‌دهم». شاید اینطور باشد که لی می‌گوید اما شی اصلا نشان نمی دهد که شبیه پدرش رفتار می‌کند و از خط مشی او پیروی می‌کند. او مانند ماندلا به خاطر آرمان‌هایش در زندان نبوده است. رهبران چین بعد از کشتار تیان آنمن محتاط تر شده اند و حزب کمونیست چین بر اجماع و مشورت بیشتر از گذشته تاکید می‌کند و همین روحیه محتاط عمل کردن تصور اینکه تغییر مهمی در چین ایجاد بشود را سخت تر می‌کند. «جین زونگ» سردبیر اوپن مگزین در هنگ کنگ می‌گوید: «حتی اگر او بخواهد، جرئت و شجاعت اش را ندارد.» اما «شی» تاثیر متفاوتی بر مردم چین گذاشته است. پیش از این مردم هرگز برای خود در بازی سیاست نقشی نمی دیدند، آنها خود را در حاشیه احساس می‌کردند اما شی همواره در سخنرانی هایش تاثیر روانی زیادی بر مردم گذاشته است. او به موضوعاتی می‌پردازد که مردم در مورد آنها حساسند. دکتر بو ژیو دربارهی رهبر جدید می‌گوید:«با شدت گرفتن احساسات ملی گرایانه، شی جین پینگ هم باید سرسختانه تر عمل کند.» سوابق اخیر فعالیت‌های سیاسی شی نشان می‌دهد که او به شدت محافظه کار است. همانطور که جین زونگ می‌گوید، شی در مورد موضوعات حساس و ظریف اظهار نظر نمی کند مثلا او اصلا در مورد رسوایی مالی سلف خود نظر نمی دهد اگرچه می‌گوید که برای مبارزه با فسادهای مالی تلاش می‌کند و سرسختانه در برابر سوئ استفاده‌های مالی ایستاده است اما روش او اظهار نظرهای صریح و تند نیست، او به جای چنین موضوعاتی در مورد میزان رشد اقتصادی کشور و سیاست‌های تشویقی دولت سخن می‌گوید. تغییراتی که رهبر ۵۹ ساله چین و کمیته پشتیبان او در سر دارند می‌تواند راهنمایی برای آینده اقتصادی و سیاسی چین باشد. با این حال حزب کمونیست چین بر خلاف پیش بینی‌هایی که تغییر مهمی در رهبری آینده چین می‌دیدند، همچنان پایبند به اصول خود است. نتایج هر تغییر در اصول و رهبری در چین، بر زندگی ۱. ۳ میلیارد نفر در چین و سیاست کشور‌های آسیایی، آمریکا و اروپا اثر دارد. اهمیت این موضوع در مناظرات اخیر کاندیدا‌های ریاست جمهوری آمریکا نیز بارز بود. به نظر نمی آید که شی در مسئولیت جدیدش روند فکری اش را تغییر بدهد، او همچنان یک رهبر روشن فکر باقی می‌ماند. در شرایطی که چین رهبری سخت گیر و مقید مانند هو جین تائو را تجربه کرده است، روی کار آمدن یک رهبر روشن فکر برای آینده چین بسیار امیدوار کننده است.