جنجال نژادپرستی در قلب فوتبال انگلیس

تابناک: نژادپرستی در فوتبال اروپا و به‌ ویژه انگلیس به غده‌ای سرطانی تبدیل شده و هر روز ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد. در انگلیس به‌ ویژه این پدیده زشت این روزها به کابوسی برای باشگاه‌ها و سازمان‌های ترتیب‌دهنده بازی‌ها و البته بازیکنان تبدیل شده است. پس از جنجال در ديدار چلسي و منچستريونايتد در ليگ بر‌تر، ديدار اين دو تيم در جام اتحاديه هم با يك جنجال نژادپرستي جديد همراه بود. پس از پايان اين ديدار كه با پيروزي چهار بر پنچ چلسي در وقت‌هاي اضافه به پايان رسيد، عكسي از يك هوادار اين تيم منتشر شد كه رو به دني ولبك، بازيكن سياهپوست منچستريونايتد، ژستي شبيه به ميمون گرفته بود. این هوادار دقیقا در‌‌‌ همان جایگاهی نشسته بود که در دیدار چند روز پیش چلسی و منچستریونایتد، یکی از محافظان کنار زمین در آنجا با پرتاب یک شیء مصدوم شد. پلیس خیلی زود تحقیقاتش را در این زمینه آغاز کرد و این نشریه جنجالی سان بود که روز جمعه هویت این هوادار خاطی را فاش کرد؛ گاوین کرکهام ۲۸ ساله. افزون بر این، ریو فردیناند در دیدار منچستر یونایتد مقابل تیم ردینگ به همراه رابرتز بازیکن این تیم که او نیز سیاهپوست است، از پوشیدن پیراهن خودداری کرد؛ آن هم در اعتراض به تبرئه شدن جان تری از توهین‌های‌نژاد پرستانه‌ای که به برادرش آنتون فردیناند کرده بود. این موضوع جنجال زیادی را به همراه داشت، ولی از قرار معلوم، خود آنتون فردیناند را از پیروی از تصمیم برادرش باز نداشته است. آنتون که خود از سوی تری مورد اهانت قرار گرفته بود، در دیدار برابر کوئینز پارک مقابل اورتون از پوشیدن این پیراهن خودداری کرد. این نخستین باری نیست که بینندگان اروپایی متهم به نژادپرستی می‌شوند. در سال‌های گذشته نیز بار‌ها و بار‌ها رفتارهای نژادپرستانه در فوتبال اروپا بوده‌ایم. سال گذشته در جریان بازی رفت دو تیم پورتو و منچسترسیتی در ورزشگاه خانگی پورتو، تماشاگران این تیم پرتغالی علیه بازیکنان سیاه پوست منچسترسیتی شعارهایی سر دادند و مقامات این باشگاه انگلیسی مدعی‌اند شعارهای بینندگان پورتو، دربردارنده توهین‌های نژادپرستانه بوده است. چند سال پیش، در یکی از بازی‌های لالیگا، بینندگان اسپانیایی ساموئل اتوئو را به دلیل سیاه پوست بودنش به میمون تشبیه کردند. آن‌ها هر بار که اتوئو پا به توپ می‌شد، فریاد‌هایی در تقلید صدای میمون‌های آفریقایی می‌کشیدند تا اتوئوی بی‌نوا را به میمون تشبیه و او را به بد‌ترین شکل ممکن تحقیر کنند. اتوئو در آن بازی، از فرط ناراحتی خواست زمین مسابقه را ترک کند، ولی دیگر بازیکنان بارسا با دلداری دادن به او، او را به ماندن در میدان مسابقه ترغیب کردند. در دهه ۱۹۸۰ نیز، معضل نژادپرستی در فوتبال انگلستان بیداد می‌کرد. در آن زمان، جان بارنز یکی از بهترین بازیکنان تیم ملی انگلستان بود. گل تاریخی بارنز به تیم ملی برزیل، در مسابقه‌ای دوستانه که با دریبل هشت بازیکن برزیلی به دست آمد، در تاریخ فوتبال ماندگار شده است. اما همین جان بارنز تکنیکی و کارآمد در تیم ملی، در بازی‌های باشگاهی بار‌ها و بار‌ها از سوی تماشاگران انگلیسی با رفتارهای نژادپرستانه تحقیر شد. آن‌ها وقتی که جان بارنز پا به توپ می‌شد، پوست موز به سمتش پرتاب می‌کردند تا به جان بارنز حالی کنند که او را میمونی برآمده از آفریقا می‌دانند. سپس نوبت توهین نژادپرستانه جان تری کاپیتان چلسی به آنتون فردیناند، بازیکن کوئینز پارک رنجرز رسید! تا در دادگاهی در انگلستان به آن رسیدگی شود... نژادپرستی بی‌‌گمان محصول دوران استعمار و رویارویی اروپاییان سفیدپوست با سیاه‌پوستان قاره آفریقاست؛ سیاه پوستانی که برای اروپاییان مصداق بارز «دیگری» بودند؛ دیگری‌ که سفیدپوستان اروپایی با نفی آنها احساس هویت می‌کردند. فوتبال به سهم خود، نقش بسیاری در پیوند فرهنگ‌ها و گردآوردن انسان‌های گوناگون از قاره‌ها و فرهنگ‌ها و نژادهای متفاوت در کنار یکدیگر داشته است. هرچند نژادپرستی در فوتبال رواج دارد، زاییده فوتبال نیست، بلکه برعکس، ورزش فراگیر فوتبال، نقشی چشمگیر در کاهش نژادپرستی در جهان امروز داشته است. جای بسی تأسف است، در کشوری که داعیه سردمداری آزادی در جهان را دارد، هر روز شاهد‌نژاد پرستی فراوان باشیم. جرم سیاه پوستان این است که خداوند آنان را به رنگ سیاه آفرید! البته در تاریخ استعمار پیر به راه‌های گوناگون به میهن عزیزمان آسیب رسانده و به همین جهت، انگلیس منفور‌ترین کشور جهان نزد بیشتر ایرانیان است.