آیا هر کسی می‌تواند به معراج برود؟

تبیان: با بیان خصوصیات و ویژگی‌های معراج پیامبر (ص) این سؤال مطرح می‌شود که آیا امکان تحقق معراج برای سایر مردم نیز وجود دارد یا خیر؟ آیا عقلاً می‌توان بقیه انسان‌ها را نیز برای این سفر عظیم لایق دانست یا خیر؟

براساس آنچه از تحلیل علل چهارگانه معراج به دست آمد، معلوم شد که مشیت الهی است که پیامبر (ص) را از مکه به سوی بیت المقدس و از آنجا تا ملکوت آسمان‌ها سیر می‌دهد.

امّا آنچه از اهمیت خاصی برخوردار بوده، آن است که مشیت الهی به خاطر آن در مورد پیامبر اکرم (ص) تحقق یافت که وی واجد خصوصیت مهمی بود به نام بندگی و عبد بودن که خود خداوند متعال در قرآن به آن اشاره فرموده است.

بر این اساس برای وقوع معراج در مورد سایر انسان‌ها نیز لازم است بندگی و عبد بودن احراز شود؛ با ترسیم ویژگی‌های عبد بودن معلوم شد که معرفت حقیقی سبب عبودیت عمیق خواهد شد.

حال در این نوشتار می‌کوشیم نشان دهیم چگونه سایر انسان‌ها می‌توانند معرفت یابند و عبد شوند تا بتوانند اولین شرط معراج رفتن را تحقق بخشند؛ و بر این اساس آیا اساساً می‌توانند معراج روند یا خیر راه کاملاً بسته است؟!

*می‌شود معراج رفت!

همان طور که ذکر شد برای معراج رفتن باید عبد و بنده واقعی خداوند شد؛ برای تمرین بندگی و عبد شدن که پیامبر (ص) توانست به آن مرتبه دست یابد، خداوند متعال راهی را برای ما انسان‌های ناقص قرار داده است! راهی که شاید به نظر بسیار ساده و پیش پا افتاده به نظر برسد! راهی که به تکرار در شبانه روز برایمان عادی شده است! آری، خداوند متعال عبادتی را برای بندگان خویش قرار داده است تا با انجام آن به گوهر عبودیت دست یابند.

وسیله‌ای که با آن می‌توانند عبد واقعی شوند و معرفت حقیقی به خداوند متعال کسب کنند تا بتواند شرایط اولیه معراج رفتن را کسب کنند.

*نماز، نردبان ترقی

خداوند متعال صلوة و نماز را برای مسلمانان واجب کرد تا بتوانند با انجام آن و تدبر در اسرار و رموز آن روح و جان خویش را در معرفتی حقیقی سیراب کنند و به نسبت تکامل معرفت خویش به مقامات بندگی و عبودیت دست یابند.

نماز وسیله‌ای است مطمئن که می‌تواند سیر عروج انسان به سوی بندگی حقیقی را تضمین کند و چه نیکو فرموده است رسول گرامی اسلام (ص) که الصلوة معراج المؤمن، نماز معراج مؤمن است.

ای بندگان کوچک الهی، شما که نمی‌توانید به معرفت ناب و حقیقی که پیامبر اکرم (ص) بدان رسید برسید و شما که نتوانسته‌اید حقیقت عبودیت را درک کنید، پس تمرین بندگی و معرفت‌یابی را با نماز انجام دهید و بدین وسیله روح خویش را عروج دهید که نماز معراج مؤمن است.

با توجه در مضمون این روایت شریف معلوم می‌شود که نماز ظرفیت بسیار بالایی را داراست که می‌تواند اسرار ملکوت و رموز حیات و خلقت را در اختیار مومنین قرار دهد، همان‌طور که پیامبر (ص) در شب معراج به اسرار ملکوت دست یافت و به میزان سعه روحی و رشد معنوی انسان‌ها، نماز می‌تواند آدمی را به آیات الهی و مشاهده و درک آنها نائل گرداند.

*پس نماز را جدّی بگیریم که معراج رفتن ما آدم‌ها نماز است...

راهی که خداوند متعال به فضل و کرم خویش برای ما خاکیان پای بسته گشوده است تا از لذت درک ملکوت که اعلی و اتم آن را پیامبر (ص) چشیده است، محروم کنیم و گرچه ما به مقام عبودیت پیامبر (ص) نرسیده‌ایم امّا راه باز است تا از معراج و اسرار آن بهره گیریم!

*نماز را جدّی بگیریم!

خلاصه سخن، برای معراج رفتن باید عبد و بنده واقعی خداوند شد؛ نماز وسیله‌ای است مطمئن که می‌تواند سیر عروج انسان به سوی بندگی حقیقی را تضمین و اسرار ملکوت را در اختیار مومنین قرار دهد، پس نماز را جدّی بگیریم که معراج رفتن ما آدم‌ها نماز است.