درباره اظهارات تامل برانگیز خالد مشعل

العالم: کنگره چند هزار نفری حزب عدالت و توسعه در ترکیه که هنوز در حال برگزاری است، میهمانان چندی داشت که یکی از آنها خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس بود. خالد مشعل در سخنرانی خود در آنکارا اردوغان را رهبر بزرگ جهان اسلام خواند، رهبری که می‌تواند الگویی برای کشورهای عربی باشد. هر چند بسیاری این سخنان مشعل را ناشی از وضعیت سخت او در حماس و مخالفتش با نظام سوریه بیان می‌کنند، اما به نظر می‌رسد تعاریفی که مشعل از نخست‌وزیر ترکیه کرد، چندان منطبق با واقعیت‌ها نبوده و نیست. روزنامه السفیر چاپ بیروت امروز در گزارشی در مورد کنگره حزب عدالت و توسعه نوشت: این موضوع كه رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه در سخنراني خود حتي يك بار هم از واژه اتحاديه اروپا استفاده نكرد، سوالاتي را بر مي انگيزد و تاييد مي كند كه تمايل به رهبري جهان اسلام و نه عضويت در اتحاديه اروپا هدف اصلي اردوغان و گروه كاري او است. در همين چارچوب كنگره حزب عدالت و توسعه به كنگره اخوان‌المسلمين در جهان اسلام با حضور مهم‌ترين رهبران آنها از مصر، تونس و فلسطين تبديل شد و خصومت خالد مشعل رئيس دفتر سياسي جنبش حماس با نظام سوريه در بيعت كردن با تركيه به عنوان رهبر جهان اسلام نمايان شده است. اين تركيه همان كشور عضو پيمان آتلانتيك شمالي ناتو و هم پيمان با آمريكا و غرب است كه آنها در اصل عامل اشغال فلسطين و حاميان اصلي طرح صهيونيستي هستند. اين تركيه همان كشوري است كه روابط اقتصادي روزافزوني با اسرائيل دارد و همان كشوري است كه سپر موشكي عليه يك كشور اسلامي، يعني ايران مستقر كرده و از امنيت ملي اسرائيل محافظت مي كند. حتي زماني كه اردوغان در سخنراني خود از اسرائيل انتقاد كرد، نه به اشغالگري اسرائيل و نه به شهرك سازي‌ها و نه يهودي سازي قدس اشاره‌اي نكرد، بلكه مهم‌ترين چيزي كه اعلام كرد اين بود كه روابط با تل آويو را عادي سازي نخواهد كرد مگر بعد از عذرخواهي آن. اگر فرض كنيم اسرائيل عذرخواهي كند و روابط ميان تركيه و اسرائيل به حالت طبيعي خود بازگردد، خالد مشعل و جنبش حماس چه موضعي اتخاذ خواهند كرد؟ نبايد خصومت با نظام سوريه دليل و توجيهي براي مشعل مي‌شد تا با اردوغان رهبر «اين تركيه» به عنوان رهبر جهان اسلام بيعت كند بلكه اين بيعت در سايه طرفداري كنوني تركيه از يك طرف عليه طرف ديگر بيشتر از حمايت‌، نگراني و ترس از فتنه‌هاي جديد در جهان اسلام را برمي انگيزد. مشعل بهتر از ديگران مي‌داند كه اشاره او به گزينه مقاومت به عنوان تنها راه آزادسازي سرزمين جايگاه خوبي در نزد آنكاراي حزب عدالت و توسعه كه اسرائيل را به رسميت مي‌شناسد و منتقد دائم شليك موشك از نوار غزه به شهرك‌هاي اسرائيل است، ندارد. آيا همه اين واقعيت‌ها به ذهن مشعل در حالي كه براي سخنراني در اين كنگره آماده مي‌شد، خطور نكرده بود؟ سميح ايديز در مقاله‌اي در روزنامه مليت گفت در سخنراني اردوغان در كنگره حزب عدالت و توسعه نكته جديدي وجود نداشت و مواضع معروف درباره سوريه و اسرائيل را تكرار كرد و حتي يك بار هم واژه اتحاديه اروپا را به كار نبرد و زماني كه نام فرانسه و آلمان را در سخنراني خود برد تنها از باب انتقاد از آنها در موضوع اسلام هراسي بود. در اين كنگره سران اروپايي حضور نداشتند يا به اين علت كه دعوت نشدند يا اينكه دعوت شدند و دعوت را نپذيرفتند. نكته قابل توجه براي اروپايي‌ها اين است كه اردوغان از معيارهاي اروپايي براي تركيه سخن نگفت بلكه از معيارهاي اسلامي سخن به ميان آورد و حضور خالد مشعل در اين كنگره روح جهادي اردوغان را منعكس كرد. اين به معناي تضعيف روابط تركيه با ناتو نيست، بلكه اين ضرورت‌هاي بين‌المللي كه اين روابط را حفظ مي‌كند و تمايل در مكان ديگري قرار دارد.