ميان وعده اي براي لاغري

جام جم: آیا بیسكویت یك میان وعده مناسب برای دانش آموز محسوب می شود؟ در میان انواع و اقسام بیسكویت های كرم دار، سبوس دار، رژیمی، ویفری، شكلاتی و كراكرنمكی كدام یك ارزش تغذیه ای بیشتری دارد؟ آیا بیسكویت های سبوس دار واقعا رژیمی است؟ اینها سوالاتی است كه این روزها اغلب خانواده هایی كه بچه مدرسه ای دارند از كارشناسان و متخصصان علوم غذایی می پرسند. اما براستی بیسكویت چه خاصیتی دارد؟ یكی از خاصیت های خوب بیسكویت، ماندگاری بالای آن است. این محصول به دلیل قطر كم، بخوبی پخته و به دلیل رطوبت پایین دچار كپك زدگی و فساد میكروبی زودرس نمی شود. بیسكویت از موادی چون آرد گندم، شكر، تخم مرغ، روغن جامد، نشاسته و برخی افزودنی های دیگر تهیه می شود. در خمیر اغلب بیسكویت ها به جای مخمر از جوش شیرین و بهبوددهنده های سنتزی استفاده می شود كه ارزش تغذیه ای چندانی ندارد. روغن به كار رفته در این محصول نیز از نوع روغن مخصوص قنادی با درجه اشباع بالاست و ساختار آن با روغن های خانگی متفاوت است. بیشتر بیسكویت ها، پركالری و در هر صدگرم آنها 330 كالری انرژی نهفته است. البته این میزان در بیسكویت های كرم دار و شكلاتی بیشتر است. بیسكویت كرم دار؛ پرچرب و پركالری در میان طیف وسیع بیسكویت ها، انواع كرم دار آن كالری بسیار بالایی دارد و چاق كننده است. كالری بالای این محصول به دلیل كرم خامه ای شكل پرچربی است كه به صورت یك لایه میان هر دو عدد بیسكویت استفاده می شود. این كرم از مخلوط روغن جامد، پودر شكر، مواد رنگی و اسانس تهیه می شود و برخلاف ظاهر خامه ای مزایای تغذیه ای خامه لبنی را ندارد. این بیسكویت برای مبتلایان به دیابت، چربی خون بالا و دانش آموزان چاق محدودیت مصرف دارد. ویفرها، كم كالری ویفرها به دلیل داشتن طعم های متنوع و ایجاد حس مطلوب در زمان جویدن بیشتر مورد استقبال كودكان است. كرم موجود در این محصول از بیسكویت كرم دار،​كم حجم تر و كم كالری تر بوده و چاق كنندگی كمتری دارد، اما نكته مهم آن كه برخی تولیدكنندگان غیرمتعهد برای افزایش جذب مصرف كننده از اسانس های میوه ای شیمیایی در دوزهای بالا استفاده می كنند كه می تواند برای كودكان در حال رشد و افرادی كه سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مخاطره آمیز باشد. از این رو از مصرف ویفرهایی كه طعم و بوی قوی دارد اجتناب كنید. طعم كاكائویی و قهوه در اغلب ویفرها منشا طبیعی دارد. بیسكویت سبوس دار، رژیمی نیست متاسفانه این روزها بیسكویت سبوس دار از نظر افراد چاق، رژیمی و كم كالری و از نظر مبتلایان به دیابت به دلیل دارا بودن سبوس گندم بی ضرر محسوب می شود. اما باید بدانید این بیسكویت درمقایسه با بیسكویت معمولی تنها سبوس بیشتری دارد و روغن و شكر به كار رفته در آن مانند سایر بیسكویت ها به یك میزان بوده و چاق كننده است و برای افراد دیابتی محدودیت مصرف دارد البته این محصول به دلیل آن كه از آرد كامل گندم و سبوس تهیه می شود از نظر تغذیه ای بر سایر بیسكویت ها برتری داشته و مصرف آن برای میان وعده دانش آموز گزینه مناسبی است. بیسكویت رژیمی نداریم! چند سالی است كه در برخی مغازه ها یا نانوایی های فانتزی، بیسكویت هایی تهیه می شود كه شیره توت، خرما، انگور یا شیرین كننده های مصنوعی جایگزین شكر شده و با نام رژیمی برای افراد دیابتی عرضه می شود؛ اما باید بدانید شیره ها همچون شكر، كالری یكسانی دارد و درصدی از قند موجود در آنها از نوع ساكاروز بوده و برای جذب، نیاز به انسولین دارد. از سوی دیگر تهیه بیسكویت های رژیمی یك كار سنتی نیست كه یك نانوا یا كارگر معمولی بتواند آن را انجام دهد. این نوع محصولات باید زیر نظر متخصصان تغذیه و طبق یك فرمولاسیون استاندارد تهیه شود. كراكر و چوب شور، نوعی بیسكویت نمكی شاید تا به حال نام كراكر به گوشتان نخورده باشد. كراكر همان بیسكویت های ترد مربع شكل با سطوح آغشته به ذرات درشت نمك است كه این روزها در اشكال متنوع و اندازه های ریز و درشت تهیه می شود. این بیسكویت به دلیل دارا بودن نمك برای افراد با فشار خون بالا، بیماران كلیوی و قلبی محدودیت مصرف دارد. نوع دیگر بیسكویت های نمكی، چوب شور است كه مصرف چند عدد آن برای افرادی كه سردرد یا سرگیجه ناشی از فشار خون پایین دارند، مناسب است. چوب های حاوی دانه های كنجد یا كره بادام زمینی گزینه بهتری است. احتیاط كنید! بیسكویت هایی كه با آرد گندم تهیه می شود برای كودكان كمتر از هفت ماه توصیه نمی شود. عوارض مصرف این خوراكی برای كودكان سه چهار ماهه می تواند به شكل آلرژی به گندم و اسهال های مزمن تظاهر كند. بیسكویت گندم برای مبتلایان به سلیاك (اختلال خودایمنی روده باریك با زمینه ژنتیكی) و انواع شكلاتی آن برای كودكان بیش فعال توصیه نمی شود. خطر بیسكویت های سوخته از مصرف بیسكویت های سوخته و تلخ بپرهیزید. در اثر سوخته و قهوه ای شدن محصولات دارای مواد كربوهیدراتی همچون بیسكویت در حرارت های بالای پخت، ماده ای سرطان زا به نام «آكریلامید» ایجاد می شود. این ماده به محض ورود به بدن تجزیه شده و می تواند موجب تضعیف سیستم ایمنی و عصبی بدن شود و به بروز انواع سرطان بینجامد. بیسكویت كیلویی نخرید بیشتر بیسكویت هایی كه به صورت فله ای در برخی مغازه ها یا نانوایی های فانتزی از سوی كارگران تهیه می شود اغلب حاوی مواد افزودنی و نگه دارنده های غیرمجاز با دز بالا بوده و در شرایط غیربهداشتی تولید می شود. این محصولات گرچه قیمت پایین تری داشته و به صرفه تر است، اما به دلیل آن كه تاریخ تولید نامعلوم، شرایط نگهداری نامساعد و مواد اولیه نامرغوب دارد و اغلب به صورت روباز و خارج از بسته بندی به دور از نظارت وزارت بهداشت تهیه و عرضه می شود برای سلامت مصرف كننده بخصوص كودكان و دانش آموزانی كه مصرف مستمر و طولانی مدت دارند، مخاطره آمیز است.