اظهارنظرسلطانيه وناكارتس پس از مذاكرات
ناكارتس كه رياست هيات آژانس در مذاكرات با ايران را به عهده داشت، تاكيد كرد: اين مذاكرات فشرده بود اما اختلافات مهم ميان ايران و آژانس كه از توافق درباره گزارش رويكرد ساختاري جلوگيري مي‌كرد، پابرجا ماند.
ایسنا: هرمان ناكارتس پس از مذاكرات با نمايندگان ايران در وين گفت كه اختلافات مهم ميان ايران و آژانس همچنان پابرجاست و در عين حال علي اصغر سلطانيه تاكيد كرد كه مسايل مربوط به امنيت ملي يك دولت عضو آژانس موضوعي بسيار حساس است. هرمان ناكارتس، معاون امور پادماني مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در بيانيه‌اي كه در پايان مذاكرات روز جمعه با نمايندگان كشورمان در وين منتشر شد، اظهار كرد: همان طور كه مديركل پيشتر اعلام كرده‌بود ما براي تداوم مذاكرات‌مان با ايران درباره شفاف سازي نگراني‌هاي‌مان درباره برنامه هسته‌يي ايران با تمركز بر ابعاد نظامي احتمالي ديدار كرديم. وي تاكيد كرد: ما قصد داشتيم مانند نشست قبلي در ژوئن، گزارش رويكرد ساختاري كه ما‌ه‌ها است تحت ملاحظه قرار دارد را نهايي كنيم. امروز تيم آژانس با روحيه‌اي سازنده حاضر شد و اميدوار بود كه اختلافات معدود باقي‌مانده در متن حل شود. ناكارتس كه رياست هيات آژانس در مذاكرات با ايران را به عهده داشت، تاكيد كرد: اين مذاكرات فشرده بود اما اختلافات مهم ميان ايران و آژانس كه از توافق درباره گزارش رويكرد ساختاري جلوگيري مي‌كرد، پابرجا ماند. به گزارش ايسنا، اين مذاكرات در ادامه چهار دور مذاكرات قبلي و در راستاي همكاري ايران و آژانس براي حل موضوعات باقي‌مانده برگزار شد. ايران تاكيد دارد كه هر نوع همكاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بايد در چارچوب يك مداليته مشخص انجام شود. معاون مدير كل آژانس در بيانيه خود كه بر روي وب‌سايت آژانس منتشر شده است، افزود كه «اين تيم اكنون به مدير كل اطلاع خواهد داد و ظرف چند روز مدير كل گزارش خود را به شوراي حكام ارايه خواهد داد.» وي افزود كه «در حال حاضر ما هيچ برنامه‌اي براي نشست تكميلي نداريم.» علي اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي نيز پس از اين مذاكرات كه بيش از هفت ساعت در محل نمايندگي ديپلماتيك ايران در وين به درازا كشيد، به خبرنگاران گفت: مسايل مربوط به امنيت ملي يك دولت عضو آژانس چيزي بسيار حساس است. روزنامه كريستين ساينس مانيتور ارديبهشت ماه در گزارشي با طرح اين سوال كه چرا ايران اكراه دارد اجازه دسترسي به اين سايت را بدهد؟ تاكيد كرد: پنج دانشمند ايراني مرتبط با برنامه هسته‌يي ايران در دو سال گذشته در اين كشور ترور شدند. تهران " درز" اطلاعات محرمانه از طريق آژانس را مسوول اين ترورها مي‌داند. سلطانيه روز جمعه گفت: بايد بگويم كه ما به سوي جلو حركت مي‌كنيم و اين نشست در واقع نشانه‌اي است از اين كه ما مي‌توانيم با آژانس همكاري نزديكي داشته باشيم و قصد داريم به اين روند ادامه دهيم. سلطانيه به خبرگزاري فرانسه پس از اين مذاكرات گفت: هر گونه اطلاعاتي كه مي‌گويد ايران فعاليت‌هاي تسليحات هسته‌يي دارد صد در صد غلط و ساختگي است. وي افزود: ما در عين حال آماده‌ايم با آژانس براي اثبات اين مساله به كل جهان همكاري كنيم و به اين دليل است كه درباره يك چارچوب مذاكره مي‌كنيم. سلطانيه اوايل ماه مارس درباره تمركز آژانس بر پارچين گفته بود كه اتهامات درباره اين سايت " مضحك" و " بچه‌گانه" است تا از هيچ، چيزي بسازند و دسترسي به پارچين " فقط يك مساله كوچك" است. بازرسان برجسته پيشين آژانس اصرار آمانو براي بازديد از محلي خاص در پارچين را زير سوال برده و غيرمنطقي خوانده‌اند. روزنامه كريستين ساينس مانيتور در گزارشي با اشاره به تقاضاي آژانس براي بازديد از پارچين تاكيد كرد: پارچين به سنگ محكي براي تمايل ايران به شفاف بودن در برابر آژانس تبديل شده است كه مي‌گويد اطلاعات جديدي در خصوص فعاليت‌هاي مرتبط با تسليحات در اين سايت دارد و مي‌خواهد براي اولين بار پس از هفت سال از آنجا ديدن كند. اما بازرسان پيشين آژانس مي‌گويند كه تمركز نامتعارف براي بازديد از پارچين، كار تازه‌اي است كه مي‌تواند اعتبارش با توجه به اين كه مسايلي ديگر ميان آژانس و ايران باقي مانده است را به مخاطره اندازد. همچنين اينكه آژانس در خصوص چيزي كه دقيقا مي‌خواهد ببيند باز برخورد مي‌كند غير متعارف است. اين كار مي تواند اعتبار هرگونه بازرسي احتمالي را زير سوال ببرد. اولي هاينونن ، رييس سابق امور پادمان‌هاي آژانس تا نيمه سال 2010 مي‌گويد: متعجبم كه آژانس در اين مورد مي‌خواهد پيشتر ساختماني را كه قصد بازديد دارد، مشخص كند زيرا چنين كاري باعث مي‌شود در نهايت وضعيت نامناسبي پيش آيد. وي افزود: قبل از هر چيز، اگر اين ( بازرسي) به تعويق افتد پاكسازي مي‌تواند انجام گيرد و اين براي ايران خوب نيست. فرض كنيد كه بازرسان در نهايت به آنجا بروند و چيزي پيدا نكنند. مردم خواهند گفت: اوه، به اين دليل است كه ايران آنجا را پاكسازي كرده". وي كه اكنون در دانشگاه هاروارد تدريس مي‌كند، ادامه داد: اما در واقع ممكن است هيچ‌گونه پاكسازي انجام نشده باشد. در اين صورت اير ان بازنده خواهد بود. نمي‌دانم چرا آژانس اينگونه برخورد مي‌كند، اين عملكردي استاندارد نيست. اين روزنامه افزود: بازرسان آژانس در ژانويه و نوامبر سال 2005 به پارچين دسترسي پيدا كردند، سايتي نظامي كه بسيار بزرگ و شامل صدها ساختمان و بناي زيرزميني است. در آن زمان اين سايت توسط ايران به چهار بخش جغرافيايي تقسيم شده. بازرسان با استفاده از ماهواره و ديگر اطلاعات اجازه يافتند هر يك از اين بخشها را انتخاب كنند و سپس از هر ساختماني در آن بخش بازرسي كنند. در سال 2005 بازرسي‌ها بيش از پنج ساختمان را شامل شد كه از خاك آن نمونه برداري شد. آنها به هيچ چيز مشكوكي برخورد نكردند اما اين ساختمان شامل ساختمان‌هايي كه امروز آژانس تمايل به ديدن آن را دارد نبود. هاينونن كه رياست آن بازرسي‌ها را به عهده داشت، با ياد آوري آن گفت: انتخاب ( ساختمانهاي هدف) پيشتر انجام نشد و زماني انجام شد كه ما به محل رسيديم بنابراين كل پارچين در دسترس قرار داشت. وي ادامه داد: وقتي كه به آنجا رسيديم گفتيم كه از كدام سايت مي‌خواهيم بازديد كنيم. هانس بليكس، مدير كل سابق آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و رييس بازرسان تسليحاتي سازمان ملل در عراق نيز از تمركز آژانس بر پارچين به عنوان يك سايت نظامي كه بازرسان پيشتر هم به آنجا رفته‌اند، ابراز تعجب كرد. بليكس اواخر مارس به شبكه تلويزيوني الجزيره در اين باره گفت: هر كشوري نسبتا اكراه خواهد داشت كه به بازرسان بين‌المللي اجازه دهد به يك سايت نظامي بروند. وي افزود: به شكلي مي‌توان گفت كه ايراني‌ها در مقايسه با بسياري از ديگر كشورها بسيار شفاف‌تر بوده‌اند. اين گزارش حاكي است: رابرت كلي، بازرس آمريكايي سابق آژانس كه سه سال قبل بازنشسته شد نيز در تماسي از وين گفت: اين كار معني ندارد . نمي توانم بفهمم كه چرا آمانو اعتبار آژانس را ( با پارچين) به خطر مي‌اندازد.