چرا ساخت «مصلی» به پايان نمي‌رسد؟

دنیای اقتصاد: آيا توان فني‌مهندسي پيمانكاران و شركت‌هاي ساختماني داخلي، براي تكميل محل نيمه‌كاره‌اي كه براي اقامه نماز‌هاي جمعه و نماز عيدفطر تدارك ديده شده، كافي نيست؟ مصلاي تهران سال‌ها است به نماد «ناهماهنگي‌ مسوولان در اجراي پروژه‌هاي عمراني» تبديل شده است. ورژن جديد اين ناهماهنگي را مي‌توان در آزادراه تهران‌-شمال جستجو كرد كه حضور وزارت راه‌وشهرسازي و بنياد مستضعفان در اين آزادراه با سليقه‌هاي متفاوت، با حساسيت‌هاي نامتجانس نسبت به آينده اين آزادراه و در عين حال با قدرت‌هاي نابرابر به لحاظ «انتخاب پيمانكار، اتخاذ تصميمات برشي و تامين منابع مالي»، چند ده سال است پروژه ساخت آزادراه را عملا به ميهماني شركت‌هاي خارجي در كانكس‌هاي وسط آزادراه تبديل كرده بدون آنكه از اين كانكس‌ها برنامه زماني مشخصي براي افتتاح آزادراه بيرون بيايد. داستان ساخت مصلاي‌تهران را كسي نمي‌داند يا اگر هم مي‌داند از روايت آن خودداري مي‌كند. جالب آنكه در هر دوره‌اي كه دولت عوض مي‌شود، به محض انتخاب وزير مسكن (وزير راه‌ و شهرسازي)، بلافاصله حكم رياست ستاد ساخت مصلا نيز براي وزير مربوطه صادر مي‌شود و او با حضور در كارگاه مصلا با اين تصور كه اتمام پيرترين پروژه عمراني پايتخت فقط به مقداري پول و كارگر ساختماني نياز دارد، اعلام مي‌كند؛ فلان‌سال مصلا آماده خواهد شد. غافل از اينكه براي سروسامان دادن به محوطه 10 هكتاري كنار اتوبان مدرس، نيرويي فراتر از آنچه تصور مي‌شود، نياز است. كلنگ ساخت مصلاي تهران سال 1372 زمين زده شد و حالا بعد از 20سال، اين پروژه عمراني فقط 50درصد پيشرفت فيزيكي داشته است، طوري كه به احتمال قريب به يقين در زمان افتتاح رسمي مصلا بايد برنامه نوسازي براي نيمه اول اين پروژه كه هم‌اكنون به اتمام رسيده، در دستور كار قرار بگيرد! آيا توان فني‌مهندسي پيمانكاران و شركت‌هاي ساختماني داخلي، براي تكميل محل نيمه‌كاره‌اي كه براي اقامه نماز‌هاي جمعه و نماز عيدفطر تدارك ديده شده، كافي نيست؟ رييس سازمان مجري ساختمان‌ها و تاسيسات دولتي - معاون وزير راه‌وشهرسازي و رييس سازماني كه مسووليت ساخت كليه ساختمان‌هاي عمومي و دولتي از جمله مصلاي تهران را برعهده دارد- در پاسخ به اين پرسش جواب روشن و قابل‌قبولي ارائه نكرد، اما تاكيد كرد: ساخت مصلاي تهران از سال72 شروع شد و در سال85 مسووليت آن با حدود 20درصد پيشرفت فيزيكي به وزارت مسكن سپرده شد كه امروز حدود 50درصد از كارهاي عمراني و ساخت قسمت‌هايي از جمله صحن اصلي و بخش‌هايي از شبستان به پايان رسيده و طي اين 6سال نزديك به 200 ميليارد تومان در مصلا هزينه شده است. محمدجعفر عليزاده در ادامه تصريح كرد: براي تكميل مصلاي تهران 200 ميليارد تومان ديگر بايد هزينه شود و منابع مالي آن نيز بايد تامين شود. معاون وزير راه‌وشهرسازي همچنين در پاسخ به اين پرسش كه «چرا ساخت مصلاي تهران طولاني شده و آيا دستگاه‌ها يا نهادهاي ديگري در كار اين وزارتخانه و پيمانكاران دخالت مي‌كنند يا نه؟» گفت: طبق ماموريتي كه به سازمان مجري ساختمان‌ها و تاسيسات دولتي داده شده، عمليات عمراني ساخت مصلاي‌تهران در حال پيشرفت است و براي نماز عيدفطر امسال با توجه به تكميل صحن‌اصلي مصلا، اين امكان وجود داشت كه نماز در مصلا برگزار شود؛ اما ظاهرا اعلام شده نماز عيدفطر امسال در محل دانشگاه تهران برگزار مي‌شود. تجربه ساخت مصلاي تهران و نماي كارگاه بزرگي كه دو دهه است در حاشيه پررفت‌وآمدترين اتوبان شهري پايتخت برپا شده است، شايد بتواند مظهر ساخت‌وسازهاي دولتي باشد. آيا بهتر نبود كار ساخت، تامين منابع مالي و حتي سرمايه‌گذاري در مصلاي‌تهران از ابتدا، به بخش خصوصي واگذار مي‌شد؟ رييس انجمن انبوه‌سازان تهران در تحليلي متفاوت درباره مصلاي‌تهران، پاسخ پرسش دوم را اين‌گونه داد: احداث و تكميل مصلاي تهران اگر اراده قوي وجود داشته باشد، شبيه ساير ساخت‌وسازهاي معمولي و بزرگ و كوچك در كشور است و به راحتي از دست شركت‌هاي ساختماني برمي‌آيد. ايرج رهبر در عين حال از اينكه مصلاي تهران بعد از 20سال ساخت و اجرا هنوز به نصف پيشرفت‌فيزيكي واقعي هم نرسيده است، اظهار تعجب كرد.