تلاش برای معاوضه زائران ایرانی با افسران اطلاعاتی ترکیه و عربستان/ معارضین سوری در بن بست گرفتار شده اند

یکی از حوادثی که در ماه های اخیر نگاه کارشناسان سیاسی بین الملل را معطوف خود کرده است، مجموعه رخدادهایی است که در سوریه اتفاق می افتد. شما چالش های پیش روی سوریه را چگونه می بینید؟

سوریه در حال عبور از مهمترین پیچ سیاسی-امنیتی نظامی تاریخ خود است. عبور از این برهه سوریه را با زلزله‌های مختلفی روبرو می کند. بنده اعتقاد دارم این کشور می تواند از پیچ تاریخ ساز خود عبور کند. نتایجی که در پی عبور از مرحله گذار برای این کشور عربی بدست می آید، ممکن است حتی از دستاوردهای جنگ 33 روزه هم فراتر رود

سوریه و مسائل آن به عنوان یکی از محورهای مقاومت فارغ از سرنوشت ایران و جمهوری اسلامی نیست. موضع کشورمان در قبال حوادث سوریه را چطور ارزیابی می کنید؟

باید میان مواضع مقامات مختلف جمهوری اسلامی تفاوت قائل شد. اگر منظور پرسش شما مواضعی که رهبر معظم انقلاب اتخاد فرمودند، باشد. ایشان در دسته بندی هوشمندانه ای ضمن تبیین بحث سوریه، میان حوادث این کشور و سایر کشورهای عربی تمایز قائل شدند. ایشان همچنین به درستی عقبه این کار را در آمریکا و اسرائیل شناسایی و رصد کردند.

اما برخی مسئولان کشور ما در قبال حوادث سوریه کمترین عکس العمل را از خود نشان داده اند.

درباره جنبه های حمایتی جمهوری اسلامی از سوریه باید عرض کنم که ما در بعضی نقاط نقص هایی داریم. در این میان بعضی افراد نسبت به آنچه در سوریه رخ می‌دهد بی میل هستند. در بعضی مراکز هم اراده ای وجود دارد که نمی‌خواهند این کمک ها انجام شود. اما در مجموع موضع جمهوری اسلامی و دستگاه های حاکمیت را در برخورد با بحران سوریه کارآمد ارزیابی می‌کنم.

در روزهای اخیر خبری مبنی بر ربوده شدن 48 ایرانی در سوریه به گوش می رسد که وزارت خارجه آن را تکذیب کرده است اما برخی نهادها مانند مجلس خود در آن ورود کرده اند و پیگیر وضعیت هموطنانمان شده اند. عاملان این اتفاق چه اهدافی را دنبال می کنند؟

آنچه مسلم است این گروه از زائران ایرانی بوده اند که یا به صورت آزاد یا در قالب کاروان های سازمان حج و زیارت به این کشور سفر کرده بودند و می توانند اقشار مختلفی را در خود جای دهند. اما در خصوص چرایی وقوع این آدم ربایی باید تأکید کنم جریان های معارض سوریه با ضربه هایی که از ارتش و نیروهای مردمی سوریه دریافت کردند، دچار زوال و انفعال شدید شدند و سعی کردند با ربودن گروه ایرانی، زمان بخرند و طرف مقابل را در برابر پیشروی عملیات در محور شهر حلب متوقف کنند تا برای بازسازی و سازماندهی مجدد خودشان فرصت بدست آورند. این مهمترین هدف آنها بوده که البته تاکنون هم به این هدف دست پیدا نکرده اند.

اما سوریه پاکسازی معارضان را متوقف نکرده و بعید به نظر می رسد عملیات را برای نجات گروه ایرانی متوقف کند.

بله، به همین دلیل در پشت پرده این وقایع، کشورهایی که عامل بی ثباتی سوریه شده اند، تلاش می کنند موضوع ربودن گروه ایرانی را به محمل معاوضه ای تبدیل کنند با دستگیر شدگان با ارزش و سرنخ های دخالت در امور داخلی سوریه. در روزهای اخیر دستگیری های مختلفی در سوریه صورت گرفت است. افسر اطلاعاتی ترکیه، افسر اطلاعاتی سعودی، ژنرال ترک و حتی افسرهای اطلاعاتی قطر نمونه های مختلفی از دخالت آشکار اعراب و غرب در آتش افروزی سوریه هستند که در قالب افشای طرح براندازی در شهرهای مختلف حضور داشتند و به دام ارتش و نیروهای مردمی افتادند.

از طرح براندازی مخالفان بگویید. چه اهدافی در سوریه مورد نظر مخالفان بود؟

این طرح می خواست با شیوه فتح طرابلس از درون با اتکا به جمعیت 30 هزار نفری که به دمشق وارد کرده بودند و انفجارهایی که در مراکز امنیتی طراحی کرده بودند، از درون، نظام را ساقط کنند و همزمان چند کشور عربی هم تک محدودی علیه سوریه انجام دهند. همچنین بنا بود نیروهای اسرائیلی حملاتی علیه برخی اهداف مشخص در سوریه داشته باشند. مجموعه این اقدامات بنا بود دولت بشار اسد راساقط کند که این طرح افشا شد و ارتش با همکاری نیروهای مردمی مقابل آنان ایستادند.

با افشای این طرح به نظر می رسد ضربه سختی به مخالفان وارد شده باشد.

همین طور است. توفیقات ارتش و نیروهای مردمی هر روز افزایش پیدا می کند. جریان معارض هم در سراشیبی افتاده است. طرف غربی هم رفته رفته به این نکته رسیده است که طرح نظامی امنیتی شان با شکست مواجه می شود.

با وجود این وقایع و حوادث، آینده حیات سیاسی سوریه و محور مقاومت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در ورای حوادث امروز سوریه محور مقاوت در حال رسیدن به پیروزی بسیار ارزشمندی است. این پیروزی سومین برد محور مقاومت پس از جنگ های 33 روزه و 22 روزه محسوب می‌شود در مقابل جنگ احزابی که محور غربی-عربی علیه این کشور به راه انداختند. از سویی آمریکا هم به عنوان بزرگترین حامی معارضان و مخالفان جنگ افروز سوری، دچار سومین شکست و سرخوردگی پس از جنگ های افغانستان و عراق می شود. نتیجه این شکست بی شک تغییر معادلات منطقه است که ما باید منتظر تغییر سیستم مناسبات در خاورمیانه مقاومت محور جدید باشیم.

گفتگو از سید محمد فخار