10 مكان تاريخي پر‌بازديد در دنيا
نكته‌اي كه در اين فهرست به چشم مي‌آيد، نبودن نامي از ايران و آثار تاريخي آن ميان ساير مناطق پرطرفدار تاريخي است كه اين موضوع به‌رغم وجود سابقه بسيار كهن و آثار بسيار ارزشمند تاريخي در كشورمان است.
جام جم: يكي از اصلي‌ترين جاذبه‌هاي گردشگري هر منطقه را مي‌توان آثار باستاني آن دانست. همواره يكي از اصلي‌ترين برنامه‌هاي سفر به هر منطقه‌اي بازديد از اماكن قديمي و تاريخي آن است كمااين‌كه در ايران نيز آثاري مانند تخت‌جمشيد، نقش‌رستم، طاق‌بستان، بيستون و آثار تاريخي اصفهان جز پربازديدترين مناطق گردشگري به شمار مي‌روند. اين موضوع تنها منحصر به ايران نيست و در سراسر دنيا همواره تعداد زيادي از گردشگران با هدف بازديد از مناطق باستاني و تاريخي مشهور سفر مي‌كنند. در اين شماره به بررسي پربازديدترين آثار تاريخي دنيا مي‌پردازيم. معيار درجه‌بندي رتبه‌هاي اين فهرست براساس آمار رسمي افراد بازديدكننده از آنها در سال گذشته ميلادي است. نكته‌اي كه در اين فهرست به چشم مي‌آيد، نبودن نامي از ايران و آثار تاريخي آن ميان ساير مناطق پرطرفدار تاريخي است كه اين موضوع به‌رغم وجود سابقه بسيار كهن و آثار بسيار ارزشمند تاريخي در كشورمان است. در حالي كه در اين فهرست دو اثر تاريخي از تركيه و يك اثر تاريخي از مكزيك در كنار آثاري از كشورهاي باستاني مانند چين، مصر، يونان و ايتاليا قرار دارد. بدون ترديد اين وظيفه مردم و مسئولان برنامه‌ريز گردشگري كشور است كه با ايجاد امكانات لازم در كنار معرفي مناسب و تبليغات حرفه‌اي در سطح دنيا، ايران نيز بتواند سهم خود را از اين بازار گردشگري بين‌المللي دست كم به اندازه نيمي از توان و دارايي‌هاي تاريخي خود بگيرد. در اين صورت قطعا بيش از دو جايگاه به ايران اختصاص خواهد داشت.
اين منطقه بسيار زيبا به الماس سفيد تركيه شهرت دارد و در آن يك چشمه آب گرم قديمي وجود دارد كه از دو هزار سال پيش تا امروز همواره مورد توجه گردشگران و مسافراني بوده كه براي استراحت و تمدد اعصاب به اين محل سفر مي‌كردند. اين چشمه آب گرم امروزه نيز مورد استفاده مردم محلي و البته گردشگراني است كه از اقصي نقاط دنيا به آن سفر مي‌كنند.
شهر باستاني هيراپوليس كه يادگار دوره فرهنگي رومي ـ يوناني در آسياي صغير است در اين محل قرار دارد و همچنين به طور خاص و دقيقا در كنار چشمه بقاياي معبد، سالن تئاتر و چشمه مقدسي از دوره رومي‌ها وجود دارد كه چشم‌اندازي تاريخي ـ باستاني به چشمه آب‌گرم مي‌دهند. در گوشه و كنار اين شهر باستاني هنوز ستون‌هاي رومي به وفور ديده مي‌شوند. براساس آمارهاي رسمي ارائه شده توسط وزارت فرهنگ و گردشگري تركيه، سالانه يك ميليون و 600 هزار گردشگر از اين شهر و چشمه آب‌گرم آن بازديد مي‌كنند.
شايد نام اين منطقه باستاني براي ما ايراني‌ها خيلي شناخته شده نباشد، ولي جالب است بدانيد سومين هرم بزرگ دنيا در اين كشور آمريكايي قرار گرفته است. هرم‌هايي كه به هرم خورشيد و ماه مشهور و بازمانده تمدني بزرگ و قدرتمند در آمريكاي مركزي هستند كه در فاصله قرن اول تا هفتم ميلادي بنا شده‌اند.
در اين محوطه باستاني غير از اين اهرام آمريكايي، معبد بزرگ و زيبايي قرار دارد كه متعلق به الهه مار مقدس در فرهنگ بومي اين منطقه است. تزئينات اين معبد در نوع خود منحصر به فرد بوده و تعداد زيادي مجسمه و تصاوير باستاني در آن به چشم مي‌خورد. طبيعت زيباي منطقه در كنار آثار تاريخي منحصر به فرد آن سبب شده براساس گزارش‌هاي رسمي SIIMT Inteligencia de Mercados سالانه بيش از يك ميليون و 900 هزار گردشگر به اين شهر باستاني سفر كنند.
منطقه باستاني افسوس در تركيه بقاياي يك شهر از دوران روم باستان است كه در زمان خود شهر بزرگي به شمار مي‌رفته و اهميت بالايي داشته است.
در اين شهر بقاياي راه‌هاي سنگفرش شده، كتابخانه‌اي عمومي و از همه مهم‌تر سالن تئاتري سنگي از دوران شكوه شهر به جاي مانده كه گنجايش بيش از 2500 نفر را دارد.
اين سالن تئاتر روباز، از سنگ تراشيده شده و براي ساخت آن از صخره‌اي بزرگ و سنگي استفاده كرده‌اند.
براساس آمارهاي ارائه شده توسط وزارت گردشگري و فرهنگ تركيه، سالانه بيش از دو‌ميليون گردشگر از اين سايت باستاني ديدن مي‌كنند و اين موضوع در حالي است كه تا 35 سال پيش منطقه افسوس يك روستاي كم‌جمعيت و بي‌اهميت بود كه حتي بيشتر مردم تركيه از وجودش بي‌خبر بودند، ولي دولت تركيه با برنامه‌ريزي درازمدت توانست اين روستاي دور افتاده را به يكي از اصلي‌ترين جاذبه‌هاي تاريخي در دنيا تبديل كرده و به اين ترتيب افسوس در رتبه هشتم اين فهرست قرار مي‌گيرد.
معبد آكروپوليس را بسياري از مردم دنيا به عنوان نماد تمدن يونان باستان مي‌شناسند. اين معبد سنگي كه در ارتفاعات مشرف به شهر آتن قرار دارد يكي از اصلي‌ترين و بزرگ‌ترين معابد يونان باستان به شمار مي‌رفته و متعلق به الهه آتنا، حامي شهر آتن و الهه خرد و دانش است. اين معبد كامل‌ترين اثر به جاي مانده از سبك كلاسيك يونان است و ستون‌ها و تزئينات زيبا و منحصر به فردي دارد. در كنار اين تزئينات، اين معبد باستاني از نظر داشتن تعداد زيادي مجسمه‌هاي سنگي نيز مشهور است.
اگرچه تعداد زيادي از اين تزئينات و مجسمه‌ها در طول تاريخ طولاني ساخت اين معبد در سال 500 پيش از ميلاد تا روزگار معاصر، از بين رفته و بسياري از آثار مربوط به آن نيز از جاي اصلي خود منتقل شده و امروزه زينت‌بخش موزه‌هاي مختلفي در سراسر دنياست. براساس آمارهاي مركز ملي گردشگري يونان، سالانه بيش از دو‌ميليون‌گردشگر از اين اثر باستاني ديدن مي‌كنند.
ديدن صحنه‌هاي واقعي و زندگي در جريان يك شهر باستاني امري كاملا غيرعادي و حتي غيرممكن محسوب مي‌شود. شايد به همين دليل است كه براساس آمار اداره باستان‌شناسي ايتاليا سالانه 2.5 ميليون گردشگر به شهر پمپئي سفر مي‌كنند تا بتوانند در خيابان‌هاي شهر روم باستان قدم زده و زندگي عادي مردم آن شهر را كه در يك لحظه ثابت مانده و متوقف شده است، از نزديك ببينند. شهر پمپئي و همه ساكنان آن در سال 79 ميلادي يعني چيزي حدود 2000 سال پيش بر اثر انفجار آتشفشان كوه وززو براي هميشه از صحنه روزگار حذف شدند.
ابتدا و در يك چشم به هم زدن همه مردم دو شهر پمپئي و هركولانيوم بر اثر استنشاق گاز‌هاي سمي جان سپرده و سپس لايه ضخيمي از خاكستر روي شهر و ساكنان آن را پوشاند تا در نهايت يك لايه از مواد مذاب آتشفشاني، شهر را زير خود دفن كند. قرن‌ها بعد وقتي باستان‌شناسان اين شهر باستاني را كشف كردند، همه چيز به همان شكل اوليه حفظ شده بود، انسان‌ها در حال زندگي روزمره و انجام كارهاي روزانه و حتي حيوانات در جاي خود قرار داشتند و لايه‌هاي خاكستر و مواد مذاب همه چيز را بخوبي و مانند روز اول حفظ كرده بود. در ششمين محوطه باستاني اين فهرست شما مي‌توانيد نمونه‌هاي زيادي از مردم اين شهر ازجمله نانوايي از روم باستان را كه در كنار تنورش جان سپرده يا زني خانه دار را در حال دوختن لباس به همراه سگي در كنارش مشاهده كنيد.
اهرام مصر را تقريبا همه مردم دنيا مي‌شناسند و از اين گذشته اين اهرام يكي از عجايب هفتگانه دنياي باستان به شمار مي‌روند. امروزه بقاياي سه هرم بزرگ سنگي از روزگار مصر باستان با قدمتي حدود 4500 سال پيش در نزديكي پايتخت كشور مصر، يعني شهر قاهره قرار دارند. اهرام سه‌گانه مصر و مجسمه ابوالهول را مي‌توان اصلي‌ترين نماد مصر دانست.
مصريان باستان اعتقاد داشتند پس از مرگ، روح به جسد بازگشته و دوباره امكان زندگي پيدا مي‌كند. به همين دليل تلاش مي‌كردند با موميايي كردن و حفظ اجساد، آنها را براي زندگي دوباره حفظ كنند. اهرام مصر هم در واقع آرامگاه و محل نگهداري موميايي سه‌نفر از فراعنه مصر است كه هنوز دقيقا مشخص نشده چگونه مردم مصر باستان توانسته‌اند آن را با اين اندازه از دقت و عظمت طراحي كرده و بسازند. براساس آمار اداره گردشگري دولت مصر (البته پيش از اتفاقات سياسي اين كشور) سالانه بيش از چهار‌ميليون گردشگر تنها براي ديدن اهرام سه‌گانه به اين منطقه سفر مي‌كنند.
سال 1974 در منطقه ژي آن كشور چين، مقبره يكي از پادشاهان باستاني اين كشور به نام چين شي خوانگ دي كشف شد كه در آن 700 مجسمه سفالين از سربازان و فرماندهان و ژنرال‌هاي ارتش چين همراه اسب و ساير ادوات تجهيزات جنگي با ابعاد طبيعي قرار داشتند. اين امپراتور همان كسي است كه ديوار چين را نيز به فرمان وي ساخته‌اند. سال مرگ چين شي خوانگ دي سال 209 يا 210 قبل‌از ميلاد ذكر شده و احتمالا وي اعتقاد داشت اين ارتش سفالين در دنياي پس از مرگ زنده شده و وي خواهد توانست از آن استفاده كند.
به اعتقاد باستان شناسان مجموعه مقبره چين شي خوانگ دي مدلي كوچك از قصر وي بوده، زيرا اين مقبره عجيب و غريب شامل تعداد زيادي اتاق، تالار، اسطبل، دروازه و ساير سازه‌هاي مورد استفاده در يك قصر است. متون تاريخي ذكر مي‌كنند بيش از 700 هزار كارگر براي ساخت اين مجموعه به صورت مستمر كار كرده‌اند. براساس آمارهاي رسمي دولت چين، سالانه 4.5 ميليون نفر از اين محوطه باستاني ديدن مي‌كنند.
هنگامي‌كه اتوبوس‌هاي گردشگري، گردشگران را براي ديدن اين منطقه مي‌برند، اولين عكس‌العمل گردشگران وقتي با منظره اين ميدان روبه‌رو مي‌شوند سردادن فريادي از سر شگفتي است. اين ميدان باستاني كه در پايتخت ايتاليا قرار دارد براي مدت 1200 سال يعني از قرن پنجم پيش از ميلاد تا قرن هفتم ميلادي، مركز تجمعات و اصلي‌ترين مركز مردم روم به شمار مي‌رفت.
بقاياي معبد مقدس و ده‌ها ستون و پايه و تزئينات با شكوه آنها بهترين نمونه باقي مانده از معماري روم باستان در ايتاليا به شمار مي‌رود و براساس آمار ارائه شده در مطبوعات ايتاليا، سالانه بيش از پنج‌ميليون و يكصد هزار گردشگر به ديدن اين منطقه مي‌آيند.
كالاسيوم را نماد شهر روم و امپراتوري روم باستان مي‌دانند. اين بناي بزرگ تاريخي كه يك سالن تئاتر و گردهمايي بزرگ محسوب مي‌شد سال 80 ميلادي ساخته شده و گردهمايي‌هاي مردم اين شهر و بيشتر نمايش‌هاي روم باستان، نبردهاي گلادياتورها و جنگ‌هاي تن به تن بردگان و حيوانات وحشي مانند شير و ببر و پلنگ در آن انجام مي‌شد.
ظرفيت اين آمفي تئاتر بيش از 50 هزار نفر بوده كه خود نشان از اهميت و عظمت اين ساختمان دارد. موقعيت قرار گرفتن كالاسيوم در شهر روم و همچنين پيشينه تاريخي و بناهاي باقيمانده در آن سبب شده به گزارش خبرگزاري آنساي ايتاليا سالانه نزديك به هفت‌ميليون گردشگر به ديدن اين بناي تاريخي رفته و از اين راه سود سرشاري عايد دولت ايتاليا شود.
ديوار چين شهرتي بين‌المللي دارد و به گفته ديگر، بزرگ‌ترين سازه دست‌ساز در طول تاريخ بشر نيز به حساب مي‌آيد. طول ديوار چين بيش از پنج‌هزار و500 مايل است كه در دوره چين شي خوانگ دي يعني همان پادشاهي كه ارتش سفالين وي در شماره چهار اين فهرست معرفي شده، ساخته شده است. روايت است ميليون‌ها برده جان خود را براي ساخت اين ديوار فدا كردند.
دليل ساخته شدن اين ديوار جلوگيري از هجوم اقوام و طوايف وحشي و نيمه‌وحشي از آسياي مركزي و مغولستان به چين بوده كه همواره مشكلات بسياري براي حاكمان چين ايجاد مي‌كرد زيرا اين طوايف داراي شهر و قلمرو نبوده و در بيابان‌ها سرگردان بوده و هر از گاهي به شهرهاي چين حمله‌ور مي‌شدند. به هر روي حاصل زحمات اين ميليون‌ها كارگر گمنام امروزه پربازديدترين اثر تاريخي در سراسر دنيا به شمار مي‌رود و براساس آمار رسمي اداره گردشگري چين، سالانه بيش از ده‌ميليون گردشگر براي ديدن اين اثر شگفت‌انگيز به اين منطقه سفر مي‌كنند. توضيح: هفته گذشته مطلبي با عنوان «10 جاذبه تابستاني لرستان» منتشر شد كه با واكنش اداره كل حفاظت محيط زيست خوزستان رو به رو شد.از آن جايي كه يكي از اين جاذبه‌ها آبشار ديدني و شگفت شوي، معرفي شده بود اين اداره در نامه‌اي عنوان كرد كه اين آبشار جزو منطقه خوزستان است. با توجه به نزديكي موقعيت جغرافيايي آبشار به محدوده استان لرستان، هر از چند گاهي نظراتي پيرامون قرار داشتن اين آبشار در محدوده استان لرستان مطرح مي‌شود اين در حالي است كه به استناد نقشه‌هاي موجود در كتب گيتاشناسي، نقشه‌هاي تقسيمات كشوري و منابع دولتي، مختصات جغرافيايي آبشار شوي در محدوده استان خوزستان و شهرستان دزفول است. اما مطلب هفته گذشته برگرفته اند نوشته جهانگردي استراليايي بود كه پرسه‌اي چند ماهه در استان لرستان داشته و به نوشتن ديدني‌هاي اين استان پرداخته است و طبيعي است اين جهانگرد اطلاع چنداني از تقسيمات كشوري ايران نداشته است، و ما چون از اين جهانگرد نقل کرده بودم ادب نوشتن حکم مي کرد که مقيد به منابع باشيم. به هر حال هر چند اين آبشار در تقسيمات كشوري همان‌گونه كه گفته شد در محدوده استان خوزستان قرار دارد، اما نزديكي زياد به استان لرستان باعث اين اشتباه شده است. اما فارغ از هرگونه تعصب در مورد جاذبه‌هاي ديدني ايران بايد بپذيريم جاذبه‌هاي طبيعي و تاريخي سرزمين ايران با احترام به تمام اقوام و قوم‌هاي ايراني متعلق به تمام ايران است و اين سرزمين با جاذبه‌هاي شگفتش همواره مورد تحسين همه مردمان ايران بوده است. (جام جم - ضميمه چمدان)