مجلس هشتمیها رکوردار سفر
در اواسط مجلس هشتم بحث ها و حرف وحدیث هایی درباره مسافرت های برخی نمایندگان مجلس، نیمتنهای به تمام حاشیه های این مجلس زد و بعد هم این بحث ها خوابید.
مشرق: شاید یکی از رازهای تقلای عده زیادی از نمایندگان برای عضویت در کمیسیون امنیت ملی و کمیسیون انرژی در همین سفرهایی باشد که بنا به یک آمار حق ماموریت هر یک روز سفر به نمایندگان در دوره هشتم مبلغی معادل 130 یورو بوده است.
اولین حاشیههای سفرها
در سال 87 چند نماینده مجلس هشتم از جمله کاظم دلخوش و غلامرضا مصباحی مقدم برای حضور در اجلاس سالانه صندوق بینالمللى پول و بانک جهانى سفری به نیویورک داشتند. در آن زمان خبری منتشر شد که نمایندگان مجلس ایران از کنگره آمریکا بازدید و با یک نماینده کنگره آمریکا گفت وگوهایی کرده اند. این خبر شاید اولین حاشیه از سفرهای نمایندگان مجلسی بود که آن سال، اولین سال فعالیتش را تجربه می کرد. بعدها اما سفرهای نمایندگان خود حکایت هایی بودند. در جریان یکی از سفرهای داخلی یکی از نمایندگان مجلس وقتی دیر به پرواز می رسد و با بسته شدن درهای هواپیما خود را به جلوی هواپیمای آماده حرکت رسانده و میگوید، تا درهای هواپیما برای سوار شدنش باز نشود، اجازه پرواز به این هواپیما را نمیدهد. در آن زمان این اتفاق باعث می شود حجت الاسلام سالک که هم اکنون نماینده مجلس است، در اعتراض به رفتار آن نماینده از هواپیما پیاده می شود. اگرچه آن نماینده روایت این تاخیر را تکذیب و شرح دیگری بر ماجرا نوشت اما از این دست اتفاقات کم در جریان سفرهای نمایندگان دیده و شنیده نشده است.
رکورداران سفر
هر چه در مجلس هشتم دیپلماسی پارلمانی قوت گرفت، به همان نسبت در ایام عمر این مجلس، دیپلماسی رسمی کشور نتوانست از قطع یا کاهش رابطه با کشورهای مختلف جلوگیری کند. یا شعار قطع رابطه در دستگاه دیپلماسی و در این مجلس داده شد یا آن شعار به عمل تبدیل شد. الزام دولت به قطع رابطه با انگلیس اصلی ترین آن هاست که قابل دفاع هم هست. هر از گاهی که مقامات کشور کوچک امارات متحده عربی ادعاهای خود را بر جزایر سه گانه تکرار می کردند، شعار قطع رابطه با امارات متحده عربی، از مجلس شنیده می شد. در ایام فعالیت همین مجلس هم بود که رابطه کشورمان با مغرب قطع شد. رابطه با سنگال و یکی دو کشور آفریقایی دیگر را هم به این مجموعه اضافه کنید که البته مجلس در این موارد خیلی نقشی نداشت. اینها همه اتفاق افتاد اما دلیل نشد که مجلس هشتمیها گوی سبقت را در سفرها و مسافرت های بین المللی از مجلس ششمی ها و مجلس هفتمی ها بربایند. بنا به یک آمار در مجلس هشتم تعداد هزار و 552 سفر انجام شده است. این شامل سفرهای رسمی خود مجلس در قالب مناسبات پارلمانی، سفرهای نمایندگان مجلس با هیات وزیران و سفرهای انفرادی و دسته جمعی غیررسمی نمایندگان است. به عبارتی دیگر تا ابتدای بهمن سال گذشته، 7هزار و 200 روز سفر، در مجلس هشتم به ثبت رسیده است. این آمار را با آمار هزار و 149 سفر برای نمایندگان مجلس ششم و هزار و 118 سفر برای مجلس هفتم مقایسه کنید.
سفرهای دسته جمعی
این آمارها البته در قالب سفرهای رسمی نمایندگان مجلس ثبت شده است. اعضای یکی از کمیسیونهای مجلس به همراه خانواده هایشان تعطیلات نوروز سال 89 را در جمهوری آذربایجان گذرانده اند. این چنین سفرهای دسته جمعی اعضای کمیسیون های مجلس در ادوار مختلف مسبوق به سابقه بوده است. در مجلس هفتم سفر اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس به جزیره کیش با هزینه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که در آن زمان تحت نظارت اسفندیار رحیم مشایی بود خود سرو صدایی راه انداخت. عماد افروغ رئیس کمیسیون فرهنگی در آن زمان خود در صف منتقدان این رویداد قرار گرفت و از سفر اعضای کمیسیون تحت نظارتش به جزیره کیش با هزینه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اظهار بی اطلاعی کرد و جواد آرین منش گفت که قرار است هزینه این سفر حساب شود و نمایندگان آن هزینه را به حساب سازمان میراث فرهنگی برگردانند.
سفرهایی که برخی شرکت های اقتصادی بزرگ برای نمایندگان مجلس دست و پا می کردند نیز جای حرف و حدیث های زیادی داشت. گفته می شد یکی از شرکت های تامین کننده خدمات ارتباطات سیار در مجلس هشتم مقدمات سفر برخی نمایندگان را به یکی از کشورهای آفریقایی فراهم کرده است.
این اتفاق معمولا در ادوار مختلف مجلس بلااستثنا رخ می دهد. سفرهای متعدد نمایندگان مجلس از طریق یکی از شرکت های خودروسازی و یکی از وزارتخانه های مهم کشور از آن جمله است است. در مجلس هشتم رقم دقیقی از تعداد سفرهایی که شرکت ها برای نمایندگان مهیا کرده اند در دست نیست ولی در مجلس هفتم وزارت نفت در 61 مورد و وزارت امور خارجه در 53 مورد سفر برای نمایندگان مجلس دست و پا کرده است. این هم یک دلیل برای ترافیک زیاد نمایندگان برای عضویت در کمیسیون انرژی و امنیت ملی.
164 سفر دو جانبه پارلمانی
مناسبات دوجانبه پارلمانی علاوه بر فعالیت های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به سفرهای خارجی رئیس مجلس، سفرهای خارجی گروههای دوستی پارلمانی.، سفرهای خارجی کمیسیونهای مختلف، مأموریتهای خارجی انفرادی نمایندگان و هیئتهای پارلمانی میهمان مجلس تقسیم می شود
براساس گزارشی که پایگاه اطلاع رسانی خانه ملت از عملکرد مجلس هشتم منتشر کرده است علاوه بر 872 ملاقات خارجی که تا دی ماه سال 90 در مجلس برگزار شده، تا همان مقطع (5 ماه مانده به پایان مجلس هشتم)، علی لاریجانی رئیس مجلس از 36 کشور خارجی دیدار کرده است که در تمامی این سفرها معمولا هیاتی هفت تا ده نفره از نمایندگان مجلس او را همرای می کردند. سوئد، فنلاند، اسپانیا، ژاپن، عراق، ترکیه، الجزایر، سوریه و 4 سفر به سوئیس جهت شرکت در نشستهای بینالمجالس جهانی از جمله این سفرهاست. این سوای 8 سفر نواب محمد حسن ابوترابی فرد و محمدرضا باهنر به کشورهایی مثل لبنان، سوئیس، اندونزی، ترکیه و... است. در این مقطع گروههای دوستی پارلمانی نیز بنا به دعوت گروههای مقابل 20 سفر خارجی انجام دادند.کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی 14 و سایر کمیسیونها نیز 35 سفر به کشورهای خارجی انجام دادهاند.
همچنین در این مدت نمایندگان مجلس شورای اسلامی 51 مأموریت انفرادی، جهت شرکت در اجلاسهای مختلف پارلمانی، همراهی رئیسجمهور، همراهی وزرا و... داشتهاند. بعضا حتی در مجلس هشتم شنیده می شد که برخی وزرا از اصرار نمایندگان مجلس برای حضور در سفرهای خارجی گلایه کرده اند.
در همین مجلس نهم یکی از نمایندگان پیشنهاد داده است تا برای هر نماینده ای گزارش عملکرد تهیه شود. شاید علاوه بر کنترل سفرها از طریق کمیسیون نظارت بر مسافرت های خارجی، همان انتشار عملکرد هر نماینده در پایان دوره، نشان دهد که یک وکیل ملت تا چه حد در بهارستان در امر قانونگذاری فعالیت کرده است و تا چه حد عمر چهار ساله را که باید در بهارستان بگذراند در ماموریت ها و سفرهای خارجی گذرانده است.