کابوس اسرائیل و شیخ نشینان رای آورد/ خروج مصر از چارچوب وابستگی

سرویس سیاسی «فردا»؛ سرانجام پس از پانصد روز از برکناری حسنی مبارک رئیس جمهوری سابق، تکلیف کرسی خالی او مشخص و محمد مرسی کاندیدای جریان اخوان المسلمین با وجود جدال های سیاسی فراوان میان سیاسیون و نظامیون به عنوان نخستین رئیس جمهوری پس از انقلاب این کشور برگزیده شد. براساس اعلام كميسيون انتخابات مصر محمد مرسي رئيس حزب عدالت و آزادي و كانديداي مورد حمايت اخوان المسلمين توانست با كسب 13 ميليون و 230 هزار و 131 راي و 51.73 درصد آرا پیروز رقابت شده و احمدشفيق، آخرين نخست‌وزير نظام سابق مصر را پشت سر بگذارد. احمد شفيق نيز توانست با 12 ميليون و 347 هزار و 380 راي، 48.27 درصد آرا را به خود اختصاص دهد. اعلام پيروزي محمد مرسي با موج شادي انقلابيون در سراسر كشور همراه بود. وزارت كشور مصر پيش از اعلام نتايج انتخابات براي جلوگيري از وقوع درگيري احتمالي بين طرفداران مرسي و شفيق اعلام وضعيت فوق‌العاده كرده بود. نتايج انتخابات در حالي اعلام شد كه از فرداي انتخابات انقلابيون با حضور در ميدان التحرير و ساير ميادين بزرگ شهرهاي مختلف مصر ضمن اعتراض به انحلال پارلمان و محدود شدن اختيارات رياست جمهوري اعلام داشته بودند با خالي نكردن ميدان به شوراي عالي نظامي حاكم اجازه نخواهند داد انقلاب را مصادره كنند. محمد محمد مرسی عیسی العیاط، سیاستمدار مصری است که پس از انقلاب ۲۰۱۱ این کشور رییس حزب آزادی و عدالت وابسته به اخوان‌المسلمین شد. وی در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ نماینده پارلمان بود. مرسی لیسانس و فوق‌لیسانس خود را از دانشگاه قاهره و دکترای خود را در مهندسی از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به ترتیب در سال‌های ۱۹۷۵، ۱۹۷۸ و ۱۹۸۲ گرفت. او از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵ استادیار دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در «نورتریج» بود و نهایتا استاد دانشگاه «زقازیق» مصر شد. حسین رویوران کارشناس امورسیاسی خاورمیانه در گفتگو با «فردا»، شورای نظامی مصر را امتداد نظام سابق این کشور دانست که به دلائلی مختلقی حاضر به واگذاری قدرت نیستند. وی در این خصوص تصریح کرد: نظام سابق مالامال از فساد اداری بود. نه تنها مبارک و فرزندانش و نه تنها اعضای حزب حاکم در آن زمان پرونده های مالی و مفاسد اداری دارند، بلکه همه اعضای شورای نظامی هم بدین گونه در این فساد غوطه ور هستند. بدین ترتیب واگذاری قدرت همانا و محاکمه تک تک این افراد که امکانات را غارت کردند همانا. وی گفت: پیروزی آقای مرسی به عنوان نامزد اخوان المسلمین تحول قابل تاملی در مصر است. از این جهت که همه امکانات شورای نظامی برای پیروزی شفیق به کار گرفته شده بود. درحالی که پیروزی مرسی نشان می دهد که مردم توانایی تغییر و مقابله با شورای نظامی را دارند. رویوران با بیان اینکه شورا اقداماتی را جهت کاهش شانس پیروزی مرسی انجام داده بود، تصریح کرد: انحلال پارلمان و قانون اساسی و انتقال بخش وسیعی از اختیارات ریاست جمهوری به شورای عالی نظامی از جمله اقداماتی است که شورای نظامی برای تضعیف پیروزی مردم انجام داده است. وی به چالش هایی از جمله حضور مردم در صحنه و اصرار بر استمرار پارلمان و نحوه سوگند مرسی اشاره کرد و گفت: شورای نظامی می خواهد که مرسی در مقابل دادگاه قانون اساسی سوگند یاد کند این در حالی است که مرسی اعلام کرده که تنها در مقابل پارلمان سوگند می خورم. پارلمانی که از نگاه شورای نظامی منحل شده است. بدین ترتیب چالشی دوسویه در این کشور به وجود آمده است. یک طرف استمرار گذشته از سوی شورای نظامی و یک طرف اراده مردم که مرسی بخشی از تجلی اراده مردم به حساب می آید. این کارشناس امورسیاسی خاورمیانه افزود که این چالش می تواند آینده مصر و ویژگی های مصر فردا را روشن کند. آیا مصر در چارچوب وابستگی به فساد باقی می ماند و یا یک مصر جدیدی مبتی بر اراده ملی و مشارکت عمومی و استقلال صورت می گیرد؟ وی همچنین به ابعاد بین المللی انتخاب مرسی در مصر پرداخت و گفت: مهم ترین مسئله نوع رابطه مصر با برخی کشورهای عربی است. کشورهای عربی خصوصا شیخ نشینان خلیج فارس همواره با کمک های مالی به مصر جهت گیری های سیاسی این کشور را تعیین می کنند در حالی که عمده این کمک های مالی به جیب افرادی سودجو که مفاسد اداری را مرتکب می شوند می رود. البته با انتخاب مرسی این ابزارهای فشار کمتر خواهد شد. رویوران در پایان گفت: مصر تا امروز به شدت تحت تاثیر رابطه با غرب به دلیل هژمونی آنها و حضور غرب در فرآیند تصمیم گیری در سطح منطقه بود. اما امروز آمریکا در شرایط متفاوتی قرار دارد. سقوط قدرت آمریکا در منطقه از تعیین کنده به موثر عرصه مانور مصر برای افزایش استقلال را افزایش می دهد.