توكلي:برای‌جنجالی‌های‌دولت‌آسیاب‌به‌نوبت

زندگي: احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس چهره ای بود که تلاش زیادی به کار بست تا درآمد دولت در لایجه بودجه سال جاری با پایین ترین میزان ممکن در بهارستان بسته شود. از سوی دیگر تلاش های موازی او در روزهای جاری برای عزل سعید مرتضوی نیز از سر گرفته شده است. به همین بهانه، گفت و گوی خبرنگار زندگی با نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در زمینه آمار سازی دولت پیرامون نرخ تورم و اشتغال، فاز دوم هدفمندی یارانه ها و ماجرای سعید مرتضوی را در ادامه می خوانید: آقای توکلی در شرایطی که در آستانه اجرای فاز دوم هدفمندی و افزایش گرانی کالاها در ماه های گذشته بودیم، به نظر می رسد دولت به روند آمار سازی در موضوعات اقتصادی دست زده است. به طور نمونه رییس جمهور در سفر خود به استان خراسان رضوی عنوان کرده اند که کلا یک میلیون هم بیکار نداریم. ارزیابی شما از این آمارسازی های دولت چیست؟

مرکز آمار ایران نرخ بیکاری سال 90 را معادل 12.3 درصد اعلام کرد و بر اساس این گزارش تعداد بیکاران در کشور در زمستان به 2.8 میلیون نفر رسیده است در حالی که این رقم در پاییز سال گذشته در حدود 2.6 میلیون نفر بوده. از سوی دیگر سایر آمار های مستند ارایه شده نیز نرخ بیکاری را اعلام کرده اند. بنابر این اینکه یک میلیون نفر بیشتر بیکار نداریم حرف واقع بینانه ای نیست.

اما دولت ادعا دارد که به صورت مناسب اشتغال زایی کرده است و رییس جمهور نیز تاکید دارند که روند بیکاری نزولی است؟

ما از طریق دیگری هم می توانیم به اینکه چقدر شغل از طرف دولت ایجاد شده است، برسیم. دولت بنابر ادعا در سال 89 بنا بود که یک میلیون و 600 هزار شغل و در سال 90 نیز 2 میلیون و 500 هزار شغل ایجاد کند. اگر ما آمار بیمه شدگان شاغل در بنگاه های اقتصادی را از سازمان تامین اجتماعی بگیریم، مشاهده می کنیم که از سال 86 تا کنون روند بیمه شدگان شاغل نزولی بوده است. به نحوی که در سال 1389 بر اساس آمار 214 هزار نفر بیمه شده جدید شاغل در تامین اجتماعی داریم و این رقم در سال 90 به 209 هزار نفر می رسد. بنابر این معلوم می شود در حالی که قرار بود در طول دو سال، 4 میلیون و 100 هزار شغل در کشور ایجاد شود اما آمار تامین اجتماعی حاکی ازآن است که 424 هزار شغل ایجاد شده است. در این میان اگر بگوییم برای سایر افراد شغل ایجاد شده است اما از پوشش بیمه خارج هستند که واویلا! واقعیت این است که شغل ایجاد نشده است.

در امتداد همین آمار سازی ها رئیس جمهور نرخ تورم را 6 درصد اعلام کرده است ...

درباره نرخ تورم 6 درصدی نیز مقصود رئیس جمهور این نبود که نرخ تورم 6 درصد است، احتمالا می خواستند بفرمایند که سهم هدفمندی یارانه ها در تورم 6 درصد است که من این را هم بدون اینکه جای بحث آن اینجا باشد، اعتقاد ندارم. به اضافه اینکه آثار تورمی رفتار غیر قانونی دولت در بحث هدفمند سازی در پیش است. متاسفانه بر اساس آمار رسمی دولت، در آخر آذر ماه سال 90 نسبت به آذر ماه سال 89 که آغاز اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بود، نرخ تورم تولید کننده 40 درصد و همچنین نرخ تورم مصرف کننده 21.5 درصد است. معنی این آمار این است که با یک فاصله زمانی، نرخ تورم گران تر تمام شدن تولید نیز به مصرف کننده منتقل می شود. یعنی حتی اگر مرحله دوم هدفمندی یارانه ها را نیز اجرا نکنیم، باید منتظر باشیم که نرخ تورم افزایش پیدا کند.

با این وجود چرا دولت بر درآمد 135 هزار میلیاردی خود در سال جاری تاکید دارد؟

خوشبختانه مجلس شورای اسلامی جلوی توقع دولت ایستادگی کرد و اجازه نداد مرحله دوم هدفمندی یارانه ها با توقع دولت اتفاق بیفند. در حالی که دولت می گفت باید 135 هزار میلیارد تومان درآمد کسب کنم که امسال کار را تمام کنم، اما مجلس اصرار داشت که قانون به دولت برای اجرای 5 ساله هفدمندی یارانه ها با شیب ملایم اجازه داده است؛ بنابر این دولت نیز حق ندارد درآمد 135 هزار میلیاردی را در سال جاری محقق کند؛ در نهایت درآمد دولت با رقم 66 هزار میلیارد تومان تصویب شد، آن هم برای 12 ماه. گرچه حامل های انرژی در این صورت نیز افزایش خواهد یافت اما شدت این گرانی تقریبا یک پنجم آن چیزی است که دولت مد نظر داشت.

موضوع دیگر درباره ماجرای سعید مرتضوی است، پس از حکمیت ها و نامه ها برای برکناری مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی، آقای مرتضوی در این هفته طی یک سخنرانی تمامی اقدامات خود در زمان ریاست تامین اجتماعی را تشریح کرد و این سازمان قرار است بیش از 5700 هزار نفر نیروی استخدامی جدید را نیز جذب کند. در این شرایط امکان پیگیری این موضوع در مجلس هشتم وجود ندارد اما آیا با توجه به ترکیب مجلس نهم، آیا این موضوع از طریق مجلس پیگیری می شود یا دستگاه فضایی؟

ما فعلا ماجرای مرتضوی را از طریق دیوان عدالت اداری تعقیب می کنیم، چون اگر از این دیوان نتیجه بگیریم به عزل مرتضوی منجر می شود. در حالی که استیضاح تنها ابزار سیاسی داخل مجلس است که اگر اعمال شود، معلوم نیست مرتضوی حذف شود. با لجاجتی که رئیس جمهور در این موارد از خود نشان می دهد نیز ایشان را نگه می دارد. همچنین در شرایطی هم هستیم که مصلحت نیست کار دیگری را در مجلس پیش ببریم. اما اگر از طریق قضایی کار را دنبال کنیم، به لغو حکم وزیر بی اراده ای که هر چه رئیس جمهور می گوید، عمل می کند منجر خواهد شد. بدون اینکه نیاز باشد ما استیضاح کنیم.

اما برای سایر افراد حاشیه دار چه می خواهید بکنید؟ شاید آقای مرتضوی را از این طریق حذف کنید اما شنیده می شود قرار است در استانداری مازندران و سایر بخش های دولت نیز به تدریج، افراد حاشیه دار دیگری به کار گرفته شوند ...

آسیاب نوبت به نوبت ...

بعنی می خواهید برای هر کدام از این افراد وارد شوید و از طریق دیوان عدالت موضوع را پیگیری کنید؟

فعلا برنامه ای ندارم، اما ما اگر بتوانیم جلوی این کارها را می گیریم. باید توجه داشت که تعامل داشتن به معنای چشم بستن بر امور منفی مهم نیست؛ تعامل یعنی اینکه هر کاری دولت می کند، اگر قانونی و درست است از آن حمایت کرده و اعمال قدرت کنیم. اما آنجایی که دولت بد رفتاری می کند باید جلوی کار بد دولت را بگیریم. تعامل با زد و بند متقاوت است و ملاک دارد. تعامل مراودات دو طرفه ای است که بر اساس قانون و مصالح ملی صورت می گیرد، بر این اساس اگر فعلی یا ترک فعلی از سوی دولت مغایرمصالح ملی باشد، اقتضای همان مواردی که در مصالح ملی است، این است که در مقابل کار دولت موضع گیری داشته باشیم.