تجارت با ارزشهای جنگ به نفع هنر نیست
یک پژوهشگر و استاد دانشگاه از برخورد کاسبکارانه با ارزشهای دفاع مقدس انتقاد کرد.
پايگاه خبري- تحليلي سوره سينما: عماد افروغ گفت: براي انتشار ارزشهاي دفاع مقدس در سينما بايد به سراغ كساني رفت كه در اين حوزه كار فاخر كردهاند. كساني كه هم در خود حماسه جنگ و هم در اتفاقات بعد از جنگ حضور داشتهاند و صاحب درد هستند. بايد به سراغ كساني مثل ابراهیم حاتميكيا رفت كه هم با درد جنگ و مقاومت آشناست و هم با دردهاي بعد از جنگ. اين افراد مي توانند از منظري درون گفتماني به ارزشهاي دفاع مقدس نگاه كند. اين استاد دانشگاه افزود: افرادي مثل حاتميكيا كه دردآشنا با موقعيت جنگ و عواقب بعد از آن هستند و در صنعت سينما نيز صاحب سبك و بيان حرفهاي هستند بهترين گزينه هستند تا مسئولين براي انتشار ارزشهاي دفاع مقدس در سطح جامعه به آنها مراجعه كنند. اين آدمها هم دستي بر آتش جنگ داشتهاند و با فضای پس از جنگ روبه رو بودهاند. اتفاقا بايد به سراغ اين آدمها رفت ، از آنها چاره جست با آنها مشورت كرد و از آنها راهكار خواست. افروغ گفت: براي برداشت سينمايي از ارزشهاي دفاع مقدس بايد به نكات مهمي توجه كرد. دفاع مقدس صرفا نبايد به نشان دادن صحنههاي جنگ و فداكاري و رشادتها خلاصه شود. دفاع مقدس يعني توجه كردن به عقبه ديني و فرهنگي يك رزمنده. اگر يك سرباز با كمترين امكانات توانسته است خوب بجنگد و حماسه خلق كند بايد ببينيم اين رفتار از چه عقبه ديني و فرهنگي نشأت گرفتهاست. وي ادامه داد: در يك اثر سينمايي فقط به نشان دادن اينكه يك سرباز جوانمردانه ميجنگد بسنده نكنيم. به پشتوانه عاطفي، ديني و فرهنگياش هم نگاهي بيندازيم و ارزشهاي شخصيتي و تربيتي او را جستجو كنيم. بايد بررسي كرد، رزمندگاني كه حماسه آفريدند در چه جامعهاي ميزيستند. رابطه مديران و مردم در آن جامعه چگونه بوده است. رابطه قدرت رسمي و غير رسمي با مردم از چه جنسي بوده است. مردم از چه تفكري تغذيه ميشدند. ارزشهاي دفاع مقدس شامل بررسي اين عقبه نيز ميشود. افروغ افزود: در نشان دادن صحنههاي جنگ نبايد تنها خاكريزهاي مقابل يا خاكريزهاي خودي را تصوير كرد. به مديريتي كه فرماندهان بر اساس آن جنگ را اداره ميكردند نگاهي از روي دقت بيندازيم. آيا اگر مديران و فرماندهان جنگ اقتدار نداشتند يا رابطه عاطفي منحصر به فردي با رزمندگان نداشتند، اينهمه حماسه آفريده ميشد؟ این کارشناس فرهنگی گفت: رابطه عاطفي يك سرباز با فرماندهاش بسيار منحصر به فرد است كه در تجلي ارزشهاي دفاع مقدس ميتوان بارها به آن مراجعه كرد. رابطهاي كه امروز بر حزبالله لبنان حاكم است از همين جنس است. سيد حسن نصرالله و سربازانش رابطهاي با هم دارند كه در شرايط جنگي قطعا با اتكا به اين محور عاطفي حماسهها خلق خواهند كرد. اين استاد دانشگاه ادامه داد: در انتشار ارزشهاي دفاع مقدس بايد به همگاني بودن اين انتشار توجه كرد. به گونهاي ترویج كنيم كه همه مردم با آن درگير شوند و اين آثار را در زندگي شخصي مورد بهرهبرداري قرار دهند. بسياري از مديران به انتشار همگاني و نگاه جمعي در نشر ارزشهاي دفاع مقدس بيتوجه هستند و تنها به بهره برداري سياسي ميانديشند. وي گفت: اگر حضور گسترده مردم از هر قشري در جنگ نبود، اين حماسه به وجود نميآمد. به همين دليل امروز تمام مردم را بايد با جنگ و ارزشهاي مرتبط با آن آشنا كرد. كتاب «دا» از جمله آثاري است كه براي نشر ارزشهاي جنگ همه مردم را خطاب ميدهد. جنگ را بين همه مردم برد و شاهد بوديم كه چه تأثير فراگيري بر مردم گذاشت. این کارشناس فرهنگی و استاد دانشگاه افزود: «دا» به قصه زنهايي ميپرداخت كه در صحنههاي مختلف جنگ حضور داشتند و با تكيه بر روايتي صميمانه و واقعي از حضور زنان در جنگ توانست جذابيت را به عنوان مهمترين ويژگي خود به ثبت برساند. جنگ و حماسههاي مرتبط با آن را به دست هنرمندي بدهيم كه نگاه كاسبكارانه و تجاري به اين مفاهيم نداشته باشد. وي ادامه داد: اگر بخواهيم از طريق جنگ، تجارتپيشگي كنيم، به يكي از مهمترين گنجينههاي نوستالژيك خود خيانت كردهايم. متأسفانه در برخي محافل ميبينم كه ارزشهاي جنگ، ابزار سياستورزي و ابزار كاسب شده است. سياستورزي و كاسبي هر دو سم مهلك براي انتقال اين ارزشها در بين مردم است. توجه به ملزومات اقتصدي را از ساخت يك اثر ارزشي يا دفاع مقدسي حذف كنيم. عماد افروغ گفت: براي انتقال ارزشهاي دفاع مقدس در سطح جامعه به سراغ افرادي برويم كه بسيار ظريف، دقيق و دلسوزانهتر از هر كسي با جنگ و آسيبهاي پس از آن آشنا هستند و ميتوانند مشاوران خوبي براي هنرمندان و مسئولين باشند. به این شکل ميتوانیم كساني را كه با اثر ارزشي براي منافع سياسي خود كلاه ميسازند و تجارت ميكنند از ميدان حذف كنيم.